Презентация, доклад на тему Г.Тукай

шактый ямьсез, шактый караңгы, шуның белән бергә кызык кына үткән...
(Г.Тукай)

Габдулла Тукай

13 (26) апрелендә Казан өязе Мәңгәр волосте Кушлавыч авылында мулла гаиләсендә туа.

бар, якын безнең авылга ул;
Аулыбызның ямен, суы тәмен беләм,
Шуңар күрә сөям җаным-тәнем белән.
(“Туган авыл” Г.Тукай)

әтисе үлеп китә. Ике елдан соң әнисе Мәмдүдә Сасна Пүчинкәсе авылы мулласына кияүгә чыга. Ләкин озак та үтми, Габдулла әнисез дә кала – 1890 елның гыйнварында егерме биш яшендә әнисе үлеп китә. Дөм ятим калган бала авылдан авылга, гаиләдән гаиләгә, кулдан кулга күчеп йөри.

яши. 1891 елда, ачлыкка түзалмыйча, малайны Казанга озатып, Печән базарында «саталар»:

аны асрамага Яңа бистә һөнәрчеләре гаиләсе ала. Мөхәммәтвәли белән Газизә малайны бик кадерләп тәрбиялиләр. Ләкин авырып китүләре сәбәпле, баланы ике елдан соң тагын бабасы өенә Өчилегә кайтаралар.

Габдулланы Кырлай кешесе Сәгъди абый алып китә. Аның алдагы тормышында, язучы булып китүендә Кырлайның роле зур була.
Габдулла тугыз яшенә хәтле авылда яши. Авыл малайлары белән су буенда, балыкта. Печәне җитсә — ул да печәндә.

Азмы какканны вә сукканны күтәрдем мин ятим?! Азрак үстерде сыйпап тик маңлаемнан милләтем…
(Г.Тукай)

дә Кырлай истәлегең гүзәл бер шигъри hәйкәле итеп санала. .

Габдулла Җаекка, Уральск шәһәренә әтисе ягыннан туган Газизә апасы һәм аның ире Галиәсгар җизнәсе янына күчеп килә. Уральск шәhәрендәге “Мотыйгыя” мәдрәсәсендә укуын дәвам итә.

генә югарыга үрләп барам… (Г.Тукай)

Г.Тукай рус классында укып, рус әдәбияты белән таныша hәм Пушкин, Лермонтов, Толстой әсәрләре белән рухланып, зур иҗатка аяк баса.

булып керә

1907 ел. 1905 ел. Г.Тукай

елда шагыйрь зур иҗади уйлар белән рухланып Казанга кайта. Монда ул фикердәшләре һәм мәсләктәшләре Фатих Әмирхан, Галиәсгар Камал, Хөсәен Ямашев, Гафур Коләхмәтов белән якыннан таныша, язучылар, журналистлар, артистлар белән аралаша.

ел эчендә татар халкының иң яраткан, иң популяр милли шагыйренә әйләнеп китә

1910 елда ул үпкә чире белән интегә башлый.
1913 елның 2 (15) апрелендә Казанның Клячкин шифаханәсендә бөек шагыйребезнең йөрәге тибүдән туктый.

мәдәни чаралар, оешмалар аның исемен йөртә. Шуларның арасында:

Габдулла Тукай исмендәге Казан шәһәренең Габдулла Тукай исмендәге Татарстан Дәүләт премиясе. Тукай мәйданы. теплоход