Слайд 1«Тыва дылга мактал»
8-9 класстар аразынга КВН
Слайд 2
I этап – Командалар таныштырылгазы
Класс бурузунден 4 уруг, 2 оол болук
болуп алгаш, КВН-ге киржир. Командазынын адын, кыйгырыын, эмблемазын, ырызын бараалгадыр.
Слайд 3
II этап – Айтырыг-харыы
Командага айтырыг салырга шын харыызын бээр, харыылап шыдавайн
баар болза очко ажылдап алыры-биле оске команда харыылап болур.
Слайд 41. Ниити билиглер. 8 кл.
Чуге чугле 9 соске Ъ хереглеп турар
бис.
аът, оът, чуък, каът, чаъс, дуъш, чоъп, эът, аъш-чем
Слайд 59 класстарга айтырыг
Укталган хевиринге кадыг демдек (ъ) биживес, укталбаан хевиринге ъ
демдек бижиир с=стерни айыт.
А) каътта, аъдын, оъттуг, эъкир;
Б) чаъска, д\ъште, ч=ъв\, ч\ъктен;
В) баш, =рт, =дек, дааш.
Слайд 68 класстарга айтырыг
К\штелдирер чадада демдек аттарын тодарат.
А) аккыр, сап-сарыг, дыка чараш;
Б)
к=г\лд\р, шыксымаар, чугажак;
В) чайгы, хаттыг, к\ск\, часкы.
Слайд 711 класстарга айтырыг
Укталган ч\ве аттарын тодарат.
А) асфальт, банк, конспект;
Б) сараатка, аргадан,
кижилер, шынаазы;
В) бижик, аргыкчы, идегел, даянгыыш.
Слайд 82. Фразеологизмнер делегейи. 9 кл
Бердинген быжыг сос каттыжыышкыннарыныё антонимнерин ада.
А) Сыгыр
дан бажында –
Б) Балдыры дынзыг –
В) Ак сагыштыг –
Г) Холу тыртым –
Слайд 99 класстарга айтырыг
Бердинген быжыг сос каттыжыышкыннарыныё синонимнерин тып.
А) кызыл дустаан –
Б) Хырны тотса-даа,
Караа тотпас -
В) Узун эдек бутка ораажыр,
Узун дыл башка ораажыр -
Слайд 108 класстарга айтырыг
Бердинген состерге тааржыр быжыг сос каттыжыышкыннарын тып.
Дозээр, ожежир, томаанныг.
А)
бажын ооруп алган, ыдынын кежин андара кедер, чыткан хой тургуспас;
Б) изин базар, ак хар ашкан, бажы куртуг;
В) бажы каткан, баш миннир, чези костур.
Слайд 119 класстарга айтырыг
Орус дылда бердинген сос каттышыышкыннарынга тыва дылда утказы чоок
фразеологизмнерден тывыёар.
А) тише воды, ниже травы –
Б) большое сердце –
В) держать язык за зубами -
Г) держать себя –
Слайд 123. Морфология ораны.
Команда бурузу 10 чугаа кезээнге состер тывар.
Слайд 134. Синквейн
Синквейн – 5 одуруглуг ш\л\к.
1 одуруг – 1 ч\ве ады;
2 одуруг – 2 демдек ады;
3 одуруг – 3 кылыг с=э\;
4 одуруг – домак;
5 одуруг – метафора.
Слайд 14Чижээ:
1 одуруг – башкы;
2 одуруг – ажылгыр,
сагынгыр;
3 одуруг - ооредир, кижизидер, сургаар;
4 одуруг – Ажы-толду эртем-билигге
чедирип чоруур.
5 одуруг – салым-чаян.
Слайд 15Онаалгазы – синквейн чогаадыр.
8 класстарга - торээн чурт
дугайында;
9 класстарга – тыва дыл дугайында;
Слайд 16III этап – Тыва дылга реклама
Команда б\р\з\ янзы-б\р\ аргаларны ажыглап тургаш,
т=рээн дылын алгап-мактап рекламалаар. 2-ги планныё киржикчилери туруп болур.
Слайд 17IV этап – Мээн ынак чогаал маадыры.
Янзы-буру аргаларны ажыглап тургаш, чечен
чогаалдыё бир маадырыныё овур-хевирин тургузуп, мактаар. 2-ги планныё киржикчилери туруп болур.
Слайд 18«Аас чогаалынын аалынче аян-чорук»
Аалга кирген кижи аяк эрии ызырар,
Аргага кирген кижи
саат дайнаар.
(улегер домак).
Слайд 19Туннел сос
Торээн дылывыс – байлаавыс,
Торээн дылывыс – кучулуг чепсээвис.
Слайд 20
Идепкейлиг киришкениёер дээш, четтирдивис!!!