Сутек
(Оттек)
Судың химиялық формуласы – Н2О
Құрылымдық формуласы – Н - О - Н
Салыстырмалы молекулалық массасы –
Mr (Н2О)=18
Таза су – түссіз, иіссіз, дәмі жоқ сұйықтық. Табиғатта су үш түрлі агрегаттық күйде кездеседі: қатты, сұйық, газ. Судың қайнау және қату температураларын ертеден қолданып келе жатқан Цельсий шкаласымен белгілейді. Қалыпты жағдайда судың қатуы 00C және 1000C белгіленеді.
Физикалық қасиеттері
Орыс ғалымы Н.Н. Бекетов жасаған металдардың кернеу қатарында металдар сумен әрекеттеседі
Адам денесінің 65℅-70℅ -ын су құрайды. Тіршіліктің негізін құрайтын зат алмасу үрдісі сулы ортада өтеді. Су ағзаның жасушасынан өңделген зат алмасу өнімдерін жуып бүйрек арқылы зәрмен бірге сыртқа шығарады. Күн сйын 2-3 метрден астам су ішеді. Қанның 90%, бұлшық еттің 75% судан тұрады, сүйектің өзінде 28% су бар. Ағза үнемі сумен жаңарып, толықтырылып тұрады. Кактус ағзасы -28 жылда, тасбақа ағзасы -1 жылда, түйе ағзасы -3 айда, адам ағзасы 1 айда жаңарады, Адам сусыз 3 күн, тамақсыз 1 ай тіршілік ете алады. Күнбағс 1 жазда 40 метр су сіңіреді, қияр мен қарбызда -90% болады, алма, қызылша, картоптың -75% судан тұрады.
Экология ғылымына сүйенейік:
Каспий және Арал тұзды көлдерін теңіз деп айтады, өйткені олардың суларының құрамында тұз көп, мысалы Каспий теңізінің 1 кг суында 14 г тұз болса, Арал теңізінің 1 кг суында 12 г тұз бар екен. Халық шаруашылығының қаулап өркендеуінен су қоймалары ластануда. 30 жылдың ішінде Арал тартылып, 2-ге бөлінді. Тұз көшіп, қышқыл жауынға айналды. Ол бүкіл әлемге жылдар бойы таралуда. Каспий аймағында тау –кен металлургия пайдаланған лас су, адамдардың денсаулығына зиянын тигізуде. Балқаш көлі түрлі өндіріс қалдықтарынан ластанған, көп көп зиянын тигізіп келеді. Сусыз өмір жоқ дейміз де, сол судың қадір –қасиетін білмейміз. Судың қадіріне жетейік ағайындар!
Мысалы:
2 Li +2 H2O = 2 LiOH +H2
2 K + 2 H2O = 2 KOH +H2
Ca +2H2O = Ca (OH)2+H2
2 Na +2H2O =2 NaOH +H2
2) Орташа белсенді металдар Mg...Pb аралығындағы тек жоғары t 0 – да су буымен әрекеттесіп MeOжәне H2 газы бөлінеді.
t0
Мысалы: Mg +H2O =MgO+H2
t0
Zn + H2O =ZnO+H2
t0
Fe + H2O =FeO+H2
t0
Pb + H2O =PbO+H2
Сутекті алуда
Халық
шаруашылығында
Тұрмыста
Органикалық заттар
алуда
Негіздер алуда
Тыйым сөздер
1. Жылт-жылт еткен, жылғадан өткен.
2. Аяғы жоқ жүреді,сылқ-сылқ күледі.
3. Шыдасаң да алты күн ассыз мүлде,
Шыдау қиын бұл затсыз екі күнге.
4. Қаратаудың басында киік кетіп барады,
Қол аяғы бауырына ,тиіп кетіп барады.
5. Көтеріліп теңізден, аспанға биік барамын
Биіктен қайта түскенде,өңі кірер даланың.
6.Отқа жанбас,суға батпас.
7. Бет көретін айнам,тауып алдым сайдан.
8.Кескен боламын кесілмейді,кесілсе де бөлінбейді
Су туралы жұмбақтар
Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.
Email: Нажмите что бы посмотреть