Презентация, доклад Жай сөйлем (5 сынып)

түсіндіру.
Ойлау қабілеттерін арттыру, шығармашылық жұмыс арқылы тілдік қорын молайту.
Өз бетімен еңбектенуге, досына көмек жасауға, ана тілін құрметтеуге, шапшаңдыққа тәрбиелеу.
Типі: жаңа сабақты меңгеру
Әдіс – тәсілдері: сұрақ – жауап, түсіндірмелі, талдау, ізденіс, ойын түрлері.
Көрнекіліктері: Тірек сызба, кесте, тапсырма, жаттығу жұмыстары

2

жүйрік
Ой толғаныс
Қорытындылау
Бағалау.
Үйге тапсырма.

Қалай? Қашан? Кімнің? Ненің?
Құрамында айқындауыш мүшесі бар сөйлем құра.
4. Бірыңғай мүшелермен қызметтес, тұлғалас болып,
оларды ортақ жинақтау мәнін білдіретін мүшені қалай атайды?
5. Қаратпа сөзі бар сөйлем айт.
6. Оқшау сөздерден кейін қандай тыныс белгісі қойылады?
7. Қашанғы? деген сұраққа қай сөйлем мүшесі жауап береді?
8. Тура толықтауыштың сұрақтарын ата.
9. Жалпылауыш сөздер бірыңғай мүшелерден кейін келген
жағдайда қандай тыныс белгісі қойылады?
10. Қанша? Неше? Нешінші? деген сұрақтарға қай сөйлем мүшесі
жауап береді?

бөлінеді?
Сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
Сөйлемді қазақ тілінің қай саласы зерттейді?

білдіретін сөйлемнің түрі жай сөйлем деп аталады.
Мысалы: Ол қалаға келді. Дүкен аралады.

Екі немесе одан да көп жай сөйлемдерден құралып, күрделі
ойды білдіретін сөйледерді құрмалас сөйлем дейміз.
Мысалы: Қар жауып, күн суытты.

Сөйлем

Жай сөйлем

Құрмалас сөйлем

сөйлем

Толымды сөйлем

Толымсыз сөйлем

Атаулы сөйлем

жазу.

топ сызба бойынша сөйлем құрастырады)

өтетін не?
Жанды семіртетін не?
Қар жана ма?
Өрге баспайтын не нәрсе?
Астың атасы бола ма?

ЖАЙ СӨЙЛЕМ АЙНАЛДЫРЫП ЖАЗУ”

1. Бір төбешікке шықтым. Арман мен Мұратты көзім шалды.
Олар төбеден жан-жағына көз салып тұр екен. Мені байқап қалды.
Дауыстап шақырды. Жүгіріп жандарына бардым.


2. Қыс ызғары қатты, дегенмен көктем лебі сезіліп, жер бусана
бастаған. Ауыл алыс емес екен, әңгімелесіп жылдам жеттік.
Үй ішімен тегіс амандасып, орнымызға жайғастық.

жақты күнделік

2