Презентация, доклад по татарскому языку на тему Послеложные слова

Содержание

Бол_т, йолд_з, төсл_, дөр_с, бор_н, чок_р, сөлг_, көчл_, бор_ч.ы, е хәрефләренең дөрес язылышын искә төшерик

Слайд 1Бәйлек сүзләр
Послеложные слова
Насыбуллина Гульшат Камилевна учитель татарского языка
МБОУ «Русско-татарская средняя

общеобразовательная
школа №129» Приволжского района г. Казани
Бәйлек сүзләрПослеложные словаНасыбуллина Гульшат Камилевна учитель татарского языка МБОУ «Русско-татарская средняя общеобразовательная школа №129» Приволжского района г.

Слайд 2Бол_т, йолд_з, төсл_, дөр_с, бор_н, чок_р, сөлг_, көчл_, бор_ч.
ы, е хәрефләренең

дөрес язылышын искә төшерик
Бол_т, йолд_з, төсл_, дөр_с, бор_н, чок_р, сөлг_, көчл_, бор_ч.ы, е хәрефләренең дөрес язылышын искә төшерик

Слайд 3В татарском языке большую группу послеложных слов составляют имена, выражающие пространственные

и временные отношения. Употребляясь в пространственных падежах, они являются своеобразным средством связи. Это такие слова, как ас (низ), өс (верх), төп (основание), баш (верх), як (сторона), ян (бок), арт (зад), ал (перед), чак (время), вакыт (время), каршы (перед, навстречу), тирә (вокруг), буй (вдоль) и т.д. Они употребляются в трех падежах: дательном, исходном, местно-временном (часто с аффиксами принадлежности третьего лица).

В татарском языке большую группу послеложных слов составляют имена, выражающие пространственные и временные отношения. Употребляясь в пространственных падежах, они являются своеобразным средством связи. Это такие слова, как ас (низ), өс (верх), урта (середина), баш (начало), як (сторона), ян (бок), арт (зад), ал (перед), төп (низ, дно), ара (промежуток), каршы (перед, навстречу), буй (вдоль) и т.д. Они употребляются в трех падежах: дательном, исходном, местно-временном (часто с аффиксами принадлежности третьего лица).

В татарском языке большую группу послеложных слов составляют имена, выражающие пространственные и временные отношения. Употребляясь в пространственных

Слайд 4

янымда
Минем артымда ..... утыра.
каршымда

Слайд 5Алар III заттагы кушымчаларны ялгыйлар. Они обычно присоединяют аффиксы принадлежности

III лица – ы,-е, -сы,-се

Аст..., өст..., , ян..., як(г)... алд..., арт..., баш..., эч..., , урта...

Алар III заттагы кушымчаларны ялгыйлар.  Они обычно присоединяют аффиксы принадлежности   III лица – ы,-е,

Слайд 6Асты, өсте, яны, ягы, алды, арты, башы, эче, уртасы

Асты, өсте, яны, ягы, алды,   арты, башы, эче,    уртасы

Слайд 7Рәсемнәргә карап әйтегез. Китап кайда ята ?

Рәсемнәргә карап әйтегез. Китап кайда ята ?

Слайд 8Барлык бәйлек сүзләргә нинди сорау куеп була?
Килешен билгеләгез.

Кушымчаларны әйтегез.

Барлык бәйлек сүзләргә нинди сорау куеп була?  Килешен билгеләгез.  Кушымчаларны әйтегез.

Слайд 9 У.в.к. (кайда?-где?) -нда/-ндә

У.в.к.     (кайда?-где?)   -нда/-ндә

Слайд 10

янына –к (столу) өстәл өстенә- на (стол) астына-под (стол)

Бәйлек сүзләргә нинди сорау куеп була?
Килешен билгеләгез.
Кушымчаларны әйтегез.

янына –к (столу)

Слайд 11 Ю.к (кая?-куда?)

-на/-нә
Ю.к    (кая?-куда?)     -на/-нә

Слайд 12

яныннан (от стола) өстеннән (со стола) өстәл алдыннан (перед столом) астыннан (из-под стола)

Бәйлек сүзләргә нинди сорау куеп була?
Килешен билгеләгез.
Кушымчаларны әйтегез.

яныннан (от стола)

Слайд 13 Ч.к. (кайдан?-откуда?)

-ннан/-ннән
Ч.к. (кайдан?-откуда?)      -ннан/-ннән

Слайд 14Нәтиҗә яса:
1) Бәйлек сүзләр (послеложные слова) нинди сорауларга җавап бирә?
2) Кайсы

килешләрдә килә?
3) Бәйлек сүзләр исемнең алдыннан киләме, әллә артыннанмы?
Нәтиҗә яса: 1) Бәйлек сүзләр (послеложные слова) нинди сорауларга җавап бирә?2) Кайсы килешләрдә килә?3) Бәйлек сүзләр исемнең

Слайд 153нче күнегү. Нокталар урынына тиешле кушымчаларны куеп язарга.
Табын уртасы... матур вазада

чәчәкләр. Ул тәрәзә алды... басып тора. Шәһәр урасы... тимер юл үтә. Күл яны... камышлар үсә. Мәктәп алды... чәчәкләр утырттык. Парта өсте... китапларны алды.
3нче күнегү. Нокталар урынына тиешле кушымчаларны куеп язарга.Табын уртасы... матур вазада чәчәкләр. Ул тәрәзә алды... басып тора.

Слайд 16физкультминутка
 
Без әле бераз ардык, Ял итәргә уйладык: Башны иябез алга, Ә аннары-артка. Уңга-сулга борабыз, Аннан карап

торабыз. Иң өстен сикертәбез, Кулларны биетәбез. Бер алга, бер артка сузып Күңелле ял итәбез.

физкультминутка Без әле бераз ардык, Ял итәргә уйладык: Башны иябез алга, Ә аннары-артка. Уңга-сулга борабыз, Аннан карап торабыз.

Слайд 17Текст белән эш. Табын янында.

Текст белән эш.   Табын янында.

Слайд 18Сүзлек эше:
табын-стол
валчыклар-крошки
аунап ята иде- валялись

Сүзлек эше:табын-столвалчыклар-крошкиаунап ята иде- валялись

Слайд 19Текстны укыгыз. Бәйлек сүзләр булган җөмләләрне табыгыз, бәйлек сүзләргә сорау куегыз.

Табын янында. Мин кичә бер гаиләгә кунакка бардым.Табын янына хуҗа малае Саша да утырды. Өстәл өстендә зур савыт белән салат тора. Саша салатны үз янына куйды һәм тиз-тиз ашый башлады. Хуҗабикә безгә аш бирде: башта миңа, аннан соң Сашага. Саша башкаларны көтмәде, ашны ашый да башлады. Ул авызын чапылдатып, сөйләшә-сөйләшә ашады. Аштан итне кулы белән алды да өстәлгә куйды.Десертка алма бирделәр. Хуҗабикә малае иң зур алманы алды да табын яныннан китте. Өстәл өсте бик пычрак калды: анда ит һәм ипи валчыклары аунап ята иде.
Текстны укыгыз. Бәйлек сүзләр булган җөмләләрне табыгыз, бәйлек сүзләргә сорау куегыз.

Слайд 20- Сашаның табын янында үз –үзен тотышы сезгә ошадымы? - Саша нинди

малай?
- Сашаның табын янында  үз –үзен тотышы сезгә ошадымы?  - Саша нинди малай?

Слайд 21Сез Сашага биргән киңәшләр белән килешәсезме? - Ашар алдыннан кулларыңны ю.

- Өстәл янында тәртипле утыр. - Табын янында сөйләшмә,көлеп утырма. - Табын яныннан киткәндә,рәхмәт әйтергә кирәк.
Сез Сашага биргән киңәшләр белән килешәсезме?   - Ашар алдыннан кулларыңны ю.  - Өстәл янында

Слайд 22Өй эше.
1. Бәйлек сүзләрне ятларга.
2. 101нче бит 6нчы күнегү.

Өй эше.1. Бәйлек сүзләрне ятларга.2. 101нче бит 6нчы күнегү.

Слайд 23Йомгаклау. - Нинди бәйлек сүзләр беләсез? - Бу бәйлек сүзләрне нинди

килешләрдә кулландык? - Алар нинди сорауларга җавап бирде?
Йомгаклау. - Нинди бәйлек сүзләр беләсез?   - Бу бәйлек сүзләрне нинди килешләрдә кулландык? - Алар

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть