Презентация, доклад по родному языку на тему Сложноподчиненное предложение с несколькими придаточными 9 класс

ва адабияталъул мугIалим
АхIмадова Аксират МухIамадгIалиевналъ
Гъуниб район Шамгъода гьоркьохъеб школа

нахърилълъарал предложениял.
БетIераб предложениялдехун тIаджурарал предложениязул бугеб магIнаялъулаб бухьен ва гьезул форма хIисабалде босун цо чанго тIаджураралгун ругел журарал нахърилълъарал предложениял рикьизе бегьула гьадинал группабазде:
1. хадур-цере тIаджураралгун ругел журарал
2.цойиде нахърилълъаралгун ругел журарал
3. цIикIкIун жура-гъурай бугел журарал

предложение буссараб букIуна жинда хадуб бачIунеб предложениялде, гьениб бищунго ахирисеб тIаджубараб предложение букIуна бетIераб предложениялде буссун.
Масала: Жибго гъоркье ккечIелъул, талихI лъугьанилан, ракI-макIги гьабун, дица хIетIе машинаялде бахинабуна.

– 2-леб даражаялъул абула, гьелдаги хадуселда – 3-леб даражаялъул ва гь.ц. абула.

тайпа цоял тIаджураралгун ругел
Цойиде нахърилълъарал тайпа цоял тIаджураралгун бугеб жубараб нахъбилълъараб предложениялъулъ киналго тIаджурарал предложениял бетIераб предложениялде руссун рукIуна, ва цого суалалъе жаваблъунги рачIуна.

бетIераб предложение ккола ГIободаса Хирач цо заманалъ хиса-басун лъола. Квен тун, лъим тун кIиябго ишалъул-куцлъун тIаджурарал предложениял ккола, гьеб кIиябго тIаджубараб предложение кин? абураб цого суалалъе жаваблъунги бачIуна ва гьел бетIералде руссунги рукIуна.

киналго тIаджурарал предложениял бетIераб предложениялде руссарал рукIуна, амма гьел цого суалалъе жаваблъунги рачIунаро, магIнаялъулъ цоцазда релълъаралги рукIунаро.

цо бетIерабги лъабго тIаджубарабги предложение буго.
ТIаджурарал предложениял батIи-батIияб магIнаялъул руго:
1) заманлъун тIаджубараб,
2) ишалъул куцлъун тIаджубараб,
3) гIилла-мурадлъун тIаджубараб.
Амма киналго тIаджурараз, бетIераб предложениялде руссун, гьеб баян гьабулеб буго.

предложениялги ругел цIикIкIун жура-гъурай бугелги рукIуна журарал нахърилълъарал предложениял.
Масала: Жидерго къайи-къоно беццулел, рачун квералгун, дармил къотIаби гьарулел, яги къацандулел гIадамазухъги валагьун, батIи-батIиял свералаби ругеб согIаб авар мацIалда гьел гаргалел, ахIдолел куцалъухъги гIенеккун, нахъегIан эхетун чIарав чиясда тIолабго магIаруллъи рещтIун бугин гьанибан кколаан.

ва кинал гьелали бице. ТIаджурарал предложениял бетIералде кинаб къагIидаялда нахърилълъун ругелали бице. Запятаяби лъе.
1. Сордо бащалъизегIан квенги цIорозе биччачIого г1одой йикIун Юсупихъ ялагьун чIана Гулишат.
2. Ахир гьев вачIиналдаса хьулги къотIун свине чирахъги гьабун бусалъе лъугьана гьей.
3. Заводалъул ахикь бертахъ валагьун чIалгIарав Мухтар гIурус кьурди гьабизе лъангутIиялдаса ракIги бакъван рокъове инехъин вукIана.
4. Амма кисанали Сергей Воронин гьаниве вачIиналъ гьеб сабаблъун живго кьурдизе ккеялъ Мухтарил ракI кутакалда бохизабуна.