Слайд 1Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Мағжан Жұмабайұлының өмірі, шығармашылығымен
таныстыру, “ Қазақ тілі”, “Мен кім?” өлеңдерін оқып, оқушы бойына адамгершілік, мейірімділік қасиеттерін дарыту
Дамытушылық: Тіл тазалығы, тіл байлығы жайлы түсіндіру, ойлау дағдыларын дамыту
Тәрбиелік: өзіндік пікір қалыптастыру, көркем әңгімелей білуге баулу, рухани байлық, рухани жұтаңдық жайлы түсініктерін кеңейту, дана, дара тұлғаны қалыптастыру
Слайд 2 Сабақтың түрі: Дәстүрлі, жаңа білімді игерту сабағы
Сабақтың
әдісі: сұрақ-жауап, кестелер, “Кім тапқыр?” ойын-әдісі, Синквуэн стратегиясы, топтастыру әдісі
Сабақтың көрнекілігі: слайд, м.жұмабайұлының портреті, кітаптары
Пән аралық байланыс: қазақстан тарихы, қазақ тілі
Слайд 3 Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылармн сәлемдесу
Оқушыларды тегелдеу
Сыныптың тазалығы мен оқушылардың сабаққа
даярлығына назар аудару
Слайд 4Үй тапсырмасын тексеру
1) Сұлтанмахмұт Торайғыров туралы реферат жазып келу.
“ Шығамын тірі
болсам, адам болып ” өлеңін мәнерлеп, мазмұндап оқу.
Слайд 6Сабақтың тақырыбы:
Мағжан жұмабайұлы
“ мен кім?” “қазақ тілі”
Слайд 8Мағжан Жұмабайұлы- қазақ
поэзиясының жарық жұлдыздарының
бірі, дара туған дарын, жыр еркесі
атанған ақын, зерттеуші, аудармашы.
Мағжан Жұмабайұлы 1893 жылы
Солтүстік Қазақстан облысы, Булаев ауданында дәулетті отбасында дүниеге келген.
Слайд 9Әуелі ауыл молдасынан, содан соң ауылдағы мұғалімнен оқып, сауатын ашады.
Тумысында
өте зерек Мағжан 4 жасында өзінің әкесі Бекен болыстың мектебінде оқып, қазақтың арғы-бергі өлең-жырларын, ертегі-дастандарын түгелге дерлік жаттап алады.
1905-1910 жылдары Қызылжардағы (қазіргі Петропавловск) медреседе оқиды. Бұл медреседе араб, парсы, түрік, орыс тілдерін еркін меңгеріп шығады.
1910 жылдың күзінде “Ғалия” медресесінде, 1913-1917 жылдары Омбыдағы мұғалімдер семинариясында оқыған, кейін Мәскеудегі көркем әдебиет институтын бітірген.
Слайд 10Мағжан Жұмабайұлы өлеңді 14 жасынан бастап жазған. Оның шығармалары кезінде қазақ,
татар тіліндегі газет-журналдардың бетіне үзбей жарияланып тұрған.
Слайд 11Ақын табиғат тақырыбына жазған өлеңдері:
“Қайың”
“Орман”
“Ой”
“Жел”
“Өнер-білім қайтсе табылар”өлеңінде елін білім алуға,
өнер үйренуге шақырады.
Махаббат лирикасы- “Сүй, жан сәулем”, “Сен сұлу” өлеңдер
Слайд 12Мағжан Жұмабайұлының поэмалар:
“Ертегі”
“Жүсіп хан”
“Қорқыт”
“Қойлыбайдың қобызы”
“Тоқсанның тобы”
“Батыр Баян”
“Шолпан”- өлеңдер жинағы.
Мағжан Гете, Гейне, Пушкин, Лермонтов, Гоголь, Крылов, Есенин, Блок т.б. шығармаларын оқып, кейін аудармалар жасаған.
Слайд 13 Оқулықпен жұмыс
“ Қазақ тілі ” өлеңді мәнерлеп, мазмұндап оқу.
Ақын
“Қазақ тілі” өлеңін 1913 жылы жазғанда небәрі 20 жаста болған.
Слайд 14 Сұрақ-жауап
Блиц-турнир
“
Қазақ тілі” өлеңнің негізгі тақырыбы қандай?
“Ұлт” деген сөзді қалай түсінеміз?
Слайд 16Өлеңі құрылысына талдау
Күш кеміді, айбынды ту құлады,
Кеше батыр- бүгін қорқақ, бұғады.
Ерікке ұмтылған ұшқыр жаны кісенде,
Қан суынған, жүрек солғын соғады.
(шумақ,тармақ,бунақ,буын,ұйқас)
Слайд 18- Тіл туралы қандай мақал-мәтелдер білесіз? Жалғасын табу керек
Білім кілті-...
... алды-қызыл
тіл.
Жеті жұрттың ... біл,
Жеті түрлі білім біл.
Ана тіл-... тіл.
Қос ...- қос қанатың.
Тіл- буынсыз,
... – түпсіз.
Тіл қаруы- сөз,
Сөз қаруы- ...
Слайд 19“ Мен кім?” өлеңді мәнерлеп, мазмұндап оқу.
“ Мен кім?” өлеңнің негізгі
тақырыбы қандай?
Өлеңдегі сұраулы сөйлемдер әдебиет теориясында қалай аталушы еді?
Ақынның лирикалық қаһарманы кім?
Слайд 20Синквуэн стратегиясы немесе бес жолды өлең құрастыру
Бір сөз зат есім
Екі сөз
сын есім
Үш сөз етістік
Төрт сөзді сөйлем
Слайд 23Мағжан Жұмабайұлы
Ақын ( көптеген өлеңдердің авторы)
Зерттеуші
Аудармашы
Слайд 25 Мағжан Жұмабайұлы туралы қосымша мағлұматты жазып келу
“Қазақ тілі”,”Мен кім?”
өлеңдерді мәнерлеп,мазмұндап оқу
“Мен кім?” тақырыбына шағын шығарманы жазу
Үйге тапсырма