Есімдік
- Главная
- Разное
- Образование
- Спорт
- Естествознание
- Природоведение
- Религиоведение
- Французский язык
- Черчение
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, фоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
Презентация, доклад по казахскому языку Есімдік
Содержание
- 1. Презентация по казахскому языку Есімдік
- 2. Мағыналарына қарай есімдіктер мынадай топтарға бөлінеді:жіктеу есімдіктер;сілтеу есімдіктер;сұрау есімдіктер;өздік есімдіктер;белгісіздік есімдіктер;болымсыздық есімдіктер;жалпылау есімдіктері;
- 3. Жіктеу есімдіктеріне мен, сен, сіз, ол, біз (біздер),
- 4. Сілтеу есімдіктеріСілтеу есімдіктеріне бұл, осы, сол, анау, мынау,
- 5. Өздік есімдікҚазақ тілінде өздік есімдікке жалғыз ғана өз сөзі
- 6. Белгісіздік есімдіктеріБелгісіздік есімдіктер деп мағыналары жағынан заттар
- 7. Болымсыздық есімдіктеріБолымсыздық есімдіктер негізінде еш деген сөзбен кейбір есімдіктердің
- 8. Жалпылау есімдіктеріЖалпылау есімдіктері деп мағына жағынан кем
Мағыналарына қарай есімдіктер мынадай топтарға бөлінеді:жіктеу есімдіктер;сілтеу есімдіктер;сұрау есімдіктер;өздік есімдіктер;белгісіздік есімдіктер;болымсыздық есімдіктер;жалпылау есімдіктері;
Слайд 1Есімдіктер -заттың атын, сынын, санын,олардың аттарын білдірмейді, бірақ солардың (зат есім, сын есім, сан есімдердің) орнына жұмсалатын сөз
табы.
Слайд 2Мағыналарына қарай есімдіктер мынадай топтарға бөлінеді:
жіктеу есімдіктер;
сілтеу есімдіктер;
сұрау есімдіктер;
өздік есімдіктер;
белгісіздік есімдіктер;
болымсыздық
есімдіктер;
жалпылау есімдіктері;
жалпылау есімдіктері;
Слайд 3Жіктеу есімдіктеріне мен, сен, сіз, ол, біз (біздер), сендер, сіздер, олар деген сөздер
жатады.
Жіктеу есімдіктері үнемі жақтық ұғыммен байланысты келеді. Сол себептен олар ылғи
адаммен байланысты, демек, сөйлеуші,
тыңдаушы және бөгде кісі деген ұғымдармен байланысты қолданылады.[1]
Есімдіктердің де септеу жүйесі басқа есімдерімен негізінде бір ізді болғанымен,
олардың әр тобына тән кейбір ерекшеліктері де жоқ емес.
Мысалы, жіктеу есімдіктерінің жекеше түрлері төмендегінше септеледі:
Слайд 4Сілтеу есімдіктері
Сілтеу есімдіктеріне бұл, осы, сол, анау, мынау, сонау, осынау, ана, мына,
сона, әні, міне деген сөздер жатады. Бұл есімдіктер негізінен алғанда, сілтеу,
көрсету, нұсқау сияқты ишараттарды білдіріп, қай? қайсы? деген сұрауларға
жауап береді.
көрсету, нұсқау сияқты ишараттарды білдіріп, қай? қайсы? деген сұрауларға
жауап береді.
Слайд 5Өздік есімдік
Қазақ тілінде өздік есімдікке жалғыз ғана өз сөзі жатады.
Бұл есімдік көбінесе өзім,
өзің, өзіңіз, өзі, өзіміз, өздеріңіз деген сияқты
оңаша және ортақ тәуелдеулі түрде қолданылады.
оңаша және ортақ тәуелдеулі түрде қолданылады.
Слайд 6Белгісіздік есімдіктері
Белгісіздік есімдіктер деп мағыналары жағынан
заттар мен құбылыстарды нақтылы
түрде
білдірмей,
белгісіз мәнде айтылатын сөздерді айтамыз.
Белгісіздік есімдіктердің жасалауына бір, әр, әлде деген үш
сөз ұйытқы болып
қызмет атқарады, белгісіздік
есімдіктер осы сөздердің кейбір басқа есімдіктермен бірігуі арқылы жасалады.
Мысалы:
Біреу, кейбіреу, кейбір, қайсыбір, әрбір, бірнеше, бірдеме (бірнеше).
Әркім, әрне, әрқайсы, әрқалай. әрине
Әлдекім, әлдене, әлдеқайдан, әлденеше, әлдеқалай, әлдеқашан (алдақашан).
белгісіз мәнде айтылатын сөздерді айтамыз.
Белгісіздік есімдіктердің жасалауына бір, әр, әлде деген үш
сөз ұйытқы болып
қызмет атқарады, белгісіздік
есімдіктер осы сөздердің кейбір басқа есімдіктермен бірігуі арқылы жасалады.
Мысалы:
Біреу, кейбіреу, кейбір, қайсыбір, әрбір, бірнеше, бірдеме (бірнеше).
Әркім, әрне, әрқайсы, әрқалай. әрине
Әлдекім, әлдене, әлдеқайдан, әлденеше, әлдеқалай, әлдеқашан (алдақашан).
Слайд 7Болымсыздық есімдіктері
Болымсыздық есімдіктер негізінде еш деген сөзбен кейбір есімдіктердің
бірігуі арқылы жасалады.
Мысалы: еш,
ешкім, ешбір,
ештеме, дәнеңе, ешқашан, ешқандай, ешқайсы.
Болымсыздық сөйлемде болымсыздық мағына білдіретін
емес, жоқ деген сөздермен және етістіктің
болымсыз түрімен байланысты қолданылады
(ешкім айтқан емес; ешкім айтқан жоқ; ешкім айтпады т. б.).
ештеме, дәнеңе, ешқашан, ешқандай, ешқайсы.
Болымсыздық сөйлемде болымсыздық мағына білдіретін
емес, жоқ деген сөздермен және етістіктің
болымсыз түрімен байланысты қолданылады
(ешкім айтқан емес; ешкім айтқан жоқ; ешкім айтпады т. б.).
Слайд 8Жалпылау есімдіктері
Жалпылау есімдіктері деп мағына жағынан кем дегенде екі я онан
көп заттар мен құбылысатарды жинақтай атау үшін қолданылатын сөздерді айтамыз.
Жалпылау есімдіктеріне бәрі, барлық, барша, бар (бар адам), күллі, бүкіл, түгел деген сөздер ғана жатады.
Жалпылау есімдіктеріне бәрі, барлық, барша, бар (бар адам), күллі, бүкіл, түгел деген сөздер ғана жатады.
