Презентация, доклад по кабардинской литературе по творчеству А.Охтова.

къызэрыщыгъэлъэгъуар.

Автор презентации: Карданова Мадина Тамбиевна, учитель кабардинского языка и литературы МОУ СОШ№1 г.Чегем.

цlыхубзым и псэукlамрэ и нобэрей гъащlэр зэрыхъуамрэ зэгъэпщэн.

хызох. lэтащхьэм и унафэм щlэту еджакlуэхэм ятыну жэуапхэр ягъэхьэзыр. Гуп къэс темэ зырыз къыхах.

хьэлэлхэм, нобэ мыхъуми,
Я унафэ ящlыжакъым.

Бэм и фlыгъуэм щlэкъурщ
Фlыгъуэ зыхуэфащэр.

Къыпщырехуэ уэ дунейм и нэфlыр,
Хабзэ дахэу адыгэ нэмыс.

къызэщlэкъуэжынырщ. Фигу къэвгъэкlыжыт, сыт хуэдэ тхыгъэ лlэужьыгъуэхэр и lэдакъэ къыщlэкlа тхакlуэ-усакlуэм? Сыт хуэдэ хэлъхьэныгъэ хуищlа тхакlуэм шэрджэс литературэм и зыужьыныгъэм? Щапхъэ къэфхьыт.
Адыгэ литературэм дызэджа тхыгъэхэмкlэ, тхыдэм къызэрыхэщыжымкlэ дэ дыщыгъуазэщ ди адыгэ лъэпкъыр кlыфlыгъэм, дэкъузэныгъэ ткlийм дэту къызэрыгъуэгурыкlуам.

темэм теухуауэ сыт къыщытщlа Уэхъутэм и тхыгъэхэм?
3) Революцэм и пэкlэ шэрджэс лъэпкъым иlа псэукlэ хьэлъэр хэт сымэ я деж нэрылъагъу щыхъурэ?
4) Пщыжь-уэркъыжьхэмрэ диным и лэжьакlуэ нэпцlхэмрэ гугъуехьакlуэхэм къахуихьу щыта щlэпхъаджэр хэт сымэ я деж щытлъагъурэ?
5) Адыгэ цlыхубз къызэрыгуэкl lэсятрэ гъэпщылlакlуэ обществэмрэ. Ефэнды нэпцlым и зэранкlэ ар кlуэдыкlейуэ зэрыкlуэдар.

псалъэжьхэр, цитатэхэр, жыlэгъуэхэр фигу къэвгъэкlыжыт.
7) Динымрэ цlыхугъэмрэ дауэ къыщыгъэлъэгъуа тхыгъэхэм? Фэ дауэ къывгурыlуэрэ а псалъэхэр?
8) Адыгэ цlыхубзым хуитыныгъэ лъэпкъ гъащlэм зэрыщимыlар, ар зыхулъэкlхэм я хьэпшыпу зэрыщытар тхыгъэхэм къызэрыщыгъэлъэгъуар. (Хужьэ, lэсят, Сэтэней сымэ я образыр).
9) Тхыгъэм къыхэщ цlыхубзхэр я теплъэкlэ дахэхэу, лэжьакlуэшхуэхэу, нэмыс зыхэлъхэу щытащ, ауэ абы насып къахуихьакъым. Хэт абыкlэ къуаншагъэ зыбгъэдэлъыр?
10) Адыгэ цlыхубзым нобэ иlэ хъуа хуитыныгъэм, псэукlэ дахэм, щхьэж зэрыхуейм хуэдэу и гъащlэр, и насыпыр иухуэжыну lэмал куэд зэригъуэтам тепсэлъыхьын. (Нобэрей гъащlэм егъэпщэн).

образыр дауэ къыщыгъэлъэгъуа «lэсят и мывэ» повестым?
б) Диным и лэжьакlуэ зырызхэм ар къагъэсэбэпурэ зэрахьэу щыта лейр тхыгъэхэм къызэрыщыгъэлъэгъуар.
в) Фэ езыхэр дауэ фыхущыт диным?
г) Пщыжь-уэркъыжь щыкlахэр дауэ къыщыгъэлъэгъуа тхыгъэхэм?
д) Теджэнокъуэ Пщыкъан, абы и анэ Тыркухъан-гъум, Къэнокъуэ Тэлъустэн, уэркъ щхьэзыфlэфl Къамболэт сымэ, нэгъуэщlхэри, дауэ къыщыгъэлъэгъуа «Теджэнокъуей къуажэ» тхыгъэм?

тхыгъэхэм хэтхэм тепсэлъыхьын.
а) Аслъэн и образыр дауэ къыщыгъэлъэгъуа «lэсят и мывэ» повестым?
б) Ажьджэрий ,Угъурлы дадэ, Сэтэней, Хьэжрэт лlыжьыр, абы и къуэ Абдулыхь сымэ я образхэм тепсэлъыхьын. Мыбыхэм я хьэл-щэным удэзыхьэхыу сыт хэт? («Теджэнокъуей къуажэ» тхыгъэм къызэрыхэщымкlэ).
в) Къайхъулlауэ пlэрэ абыхэм я гуращэ дахэхэр? Ди нобэрей гъащlэм едвгъэгъапщэт.

Адыгэхэм къадэгъуэгурыкlуэу щыта лlыгъэр, хахуагъэр хэт сымэ я деж щынэрылъагъу?
б) Цlыхубзым хуащlу щыта нэмысыр, пщlэр?
в) Адыгэ цlыхубзыр зэрыщытын хуейр?

къыщхьэщокl ди нобэрей гъащlэм. Сыт хуэдэ зэщхьэщыкlыныгъэхэр хэфлъагъуэрэ ?
2) Шэхьит-Алий хуэдэхэр ди зэманым хэпсэухьыфыну пlэрэ?
3) Угъурлы дадэ хуэдэхэр щытлъагъуу пlэрэ ди гъащlэм, щытлъагъумэ дауэ хэзагъэрэ ахэр ди зэманым?

игъуэтын папщlэ щхьэхуитыныгъэ иlэн зэрыхуейр. Зи щхьэ пщlэ хуэзыщlыж , зи нэмыс, зи хабзэ зыхъумэж цlыхум адрей цlыхур зэикl хэутэн ищlынукъым. Гъащlэжьым щыпсэуа куэдым зэрыщlэныгъэншэхэм, я зэхэщlыкl зэрылъахъшэм къыхэкlыу лей куэд къатехьащ. Абыхэм я гугъуехьыр псыхэкlуадэ хъуакъым. Нобэ дэ гъащlэ дахэм, гъащlэ насыпыфlэм дыщопсэу. Ди мурад дахэхэр зэдгъэхъулlэну lэмал куэд диlэщ. А lэмалхэр къэдгъэсэбэпурэ яужь дитын хуейщ ди гъащlэр зэредгъэфlэкlуэным.