Презентация, доклад по чувашской литературе на темуЛидия Сарине Кукамай 6 класс

ЭПИГРАФ: Чыс – тупра, ảна мĕн виличчен упра.
Ватта сума сảвакан хảй те ватả пулакан.
(Ваттисен сảмахĕ).

Урок тĕсĕ: хутảш урок.

∙ Учитель сảмахĕ. «Кукамай» калава 73- мĕш страницảран малалла вулаççĕ
План туни.
Кану саманчĕ.
Словарь ĕçĕ.
∙ Вуланине мĕнле ảнланатảр.
∙ Кукамая сảнлани.
∙ Каçару ыйтмалли сảмахсем.
∙ Кукамай ролĕнчи артист.
∙ Вырảс тата чảваш литературинче çак темảпа
çырнĕ ĕçсем.
∙ Тест.
∙ Урока пĕтĕмлетни.
∙ Киле ĕç.

«Кукамай» калава малалла вулảпảр; харпảр хảй чĕлхине çĕнĕ сảмахсемпе пуянлатảпảр; сảнарлảха туйма хảнảхảпảр; çынна ырả тảвас туйảмсене малалла аталантарảпảр.
«Тảван литература» кĕнекисене 73 – мĕш страницảна уçảпảр та калавảн малаллахи содержанийĕпе паллашảпảр.

Учитель сảмахĕ

Пулни – иртнине аса илни.
6. Мảнукĕ кукамảшĕнчен каçару ыйтни.

План:

пảчан пĕр шухảш, ватả çыннảн çĕр шухảш;
÷ ват çын – тảват çын;
÷ ватảран кулма хушман;
÷ ватта сума сảвакан хảй те ватả пулакан;
÷ ултавпа инçе каяймảн;
÷ суя чупать çĕр çулпа, чảнни утать пĕр çулпа.

Кану саманчĕ

турảх чĕрес , сентре. (Пайảр ятсемпе пайảр мар ятсене мĕле çырмаллине аса илесси).

Словарь ĕçĕ

пулĕ.
Çуралнả çĕршывран
ảçта пảрахса
тухса кайảн ĕнтĕ
халь тин.

-Э–э, ачам, ялан вảрçнипе
юрамасть çав
вảл пурнảçра. Тепĕр чух
вảрçнинчен
вảрçманни усảллảрах
килет.

Çыравçả мĕншĕн калава
аса илÿ евĕр йĕркеленĕ,
ảна урảх ят пама
пулать – и?

Вуланине мĕнле ảнлантảр?

хĕлĕ

Текстпа ĕçлени

каçару ыйтатảп
* Тархасшảн мана ан айảплảр
* Эпĕ Сирĕн умảрта айảплả, мĕншĕн тесен …
* Каçарма ыйтатảп: мĕншĕн тесен …
* Сирĕнтен каçару ыйтма ирĕк парсамảр
* Эпĕ хам сảмахсемшĕн каçару ыйтатảп

Каçару ыйтмалли сăмахсем

Кукамайсем

Чảваш халảх артисчĕсенчен хảшне суйланả пулảттảр.

Кукамай ролĕнчи артист

Григорьева Н.Я.

«Память матери» сảвả.
Прощаемся мы с матерями
Задолго до крайнего срока –
Еще в нашей юности ранней:
Еще у родного порога.
И карточки им посылая
Каких – то девчонок безвестных:
От щедрой души позволяем
Заочно любить их невесток.
А там – за невестками – внуки
И вдруг назовет телеграмма
Для самой последней разлуки
Ту старую бабушку мамой.

Юрий Сементер çырнả «Амảшĕн чунĕ»
сảвả.
Хảй килне пырса пảхрĕ те амảшĕн чунĕ
Мảрьере тĕтĕм çук, кантảкра çутả çук.
Хулана ларса кайрĕ тет амảшĕн чунĕ
Каçхине пуйảсра вырảнсем пушả чух.
Ачисем патне çитрĕ тет амảшĕн чунĕ,
Итлесе тảчĕ тет пĕр кана алảкран.
Куççульпех йĕрсе ячĕ тет амảшĕн чунĕ
Хваттерте ун чĕлхи, ун сảмахĕ çукран.

2. Метикасси
3. Нискасси
2. Толя пĕррехинче шкултан таврảннả чухне кам патне кĕрет?
1. амảшĕ
2. аслашшĕ
3. кукамảшĕ
3. Асảннả йảнảшсенчен хảшне тумасть Толя?
1. улмуççи хуçать
2. кукамảшĕн шушкине ыйтмасảрах çисе ярать
3. кукашшĕ тунả çĕççе çухатать
4. Анатолий Михайлович инçетри Çĕпĕртен кукамảшĕ патне мĕнле транспортпа çитет?
1. самолетпа
2. теплоходпа
3. поездпа
5. Мảнукĕ кукамảшĕ валли асảннả япаласенчен хảшне илсе килмен?
1. Пальто
2. Ãшả тутảр
3. Çảмран çыхнả кофта
6. Анатолий Михайлович чĕринчи «йывảр çĕклем» хảçан çảмảлланать?
1. ашшĕ - амảшне курнả хыççảн
2. кукамảшне курса калаçсан
3. Çĕпĕрти пĕр хулана каялла таврảнсан

Çулсем иртнĕ май çуралнả кĕтесĕн йảли – йĕрки, хутшảнảвĕсем, тảван чĕлхи, кунта пулса иртни аякка юлса манảçа пуçлать. Инçе саланнả ывảл – хĕр чĕрине тảван кĕтесшĕн тунсảхлани, тунả йảнảшсемшĕн вảхảтра каçару ыйтма пĕлменни, «йывảр çĕклем пек» чунĕсене пусса тảрать, çак сảлтава пулах – и, тен, вĕсенчен кашни самант тупảнсанах ачалảх сảпкине ảнтảлать. Çакна эпир Анатолий Михайлович сảнарĕ урлả та куратпảр.
Çитес урок валли кукамусем çинчен калав çырса килĕр.

Урока пĕтĕмлетни