Презентация, доклад по башкирскому языку на тему Зәйнәб Биишева тормошо һәм ижады

булып ярһып йәшнәнем.

Ә. Таһирова

ауылында1908 йылдың
2 ғинуарында, бөрйән ырыулы ярлы крәҫтиән Абдулла ғаиләһендә тыуған. Ата-әсәһенән бик иртә етем ҡала.

Зирәк ҡыҙ бәләкәй саҡтан белемгә ынтылып үҫә. Әммә тормош ауырлығы арҡаһында 4-се класты фәҡәт 1924 йылда ғына тамамлай. Мәктәп йылдарында ул шиғырҙар яҙа башлай.

Зәйнәб Абдулла ҡыҙы Ырымбур өлкәһенең Ташлы ауылына әҙерлек курсында, аҙаҡтан Ырымбурҙа Башҡорт педагогия техникумында уҡый.
Уҡыу йылдарында ул әҙәбиәт менән ныҡлап ҡыҙыҡһына башлай,техникумда сығарылған «Йәш быуын» журналына материалдар йыя, мәҡәләләр яҙа, онотолоп китеп китаптар уҡый.

йылда Өфөлә уҡытыусыларҙың квалификацияһын камиллаштырыу курсын үткәндән һуң, Башҡортостан китап нәшриәтенә эшкә ҡала.

1938- 1951 йылдарҙа – төрлө гәзиттәрҙә, комитеттарҙа эшләй.

1951 йылдан һуң Зәйнәб Абдулла ҡыҙы профессиональ яҙыусы.

ҡаты яралар алып, икенсе төркөм инвалиды булып ҡайта. Зәйнәб апай байтаҡ йылдар ауырыу ирен, етем апаһын ҡарай, өс улын аяҡҡа баҫтыра. Бөгөн оло улы Тельман Әминев – химия фәндәре докторы, профессор, Рәсәй тәбиғәт фәндәре академияһында эшләй, уртансыһы Юлай– шулай уҡ ғалим, тәбиғәт фәндәре кандидаты, әсәһенең әҫәрҙәрен нәҡ ул руссаға тәржемә иткән. Кинйә улы, табип Дарвин, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, мәрхүм булып ҡалған.

З.Биишева ғаиләһе менән.

«Октябрь» журналында 1930 йылда баҫылып сыға.
Әҙәби ижадҡа ныҡлап Бөйөк Ватан һуғышы осоронда ныҡлап тотона.1941-1942 йылдарҙа «Өс кис», «Партизан малай» исемле хикәйәләре донъя күрә. Унда үҫмерҙәрҙең һуғыш яландарында күрһәткән батырлыҡтары кәүҙәләндерелә.

иткән яҙыусы тип беләләр.

һуңғы монологы» поэмаһын халыҡ, әле булһа ла, яратып уҡый.

илең, халҡың өсөн Хеҙмәт аша тыуған хаҡлыҡта. З.Биишева

Зәйнәб Биишеваға арналған һәйкәл – проекты.
Авторы - Стритович Д. А.

көслөрәк икәнлеге данлана, сөнки ауыртыныуҙы, күтәрә алмаҫ ауырлыҡты тын-тауышһыҙ үткәрә алыу, шул уҡ ваҡытта изге һәм һиҙгер булып ҡалыу бары ысын кешеләргә генә хас.»
О.Вәлитов

кеше», «Уйҙар, уйҙар», «Дуҫ булайыҡ», «Ҡайҙа һин, Гөлниса?» тигән повестарында яҙыусы йәштәр тормошоноң мөһим яҡтарын һүрәтләй. Яҙыусы матбуғатта тәнҡит һәм публицистик мәҡәләләр, иҫтәлектәр менән дә йыш сығыш яһаны.

оҫтаһы булыуын да күрһәтте.

пьесалары буйынса спектакльдәр ҡуйылды, һәм тамашасылар тарафынан яратып ҡаралды. Үҙебеҙҙә тейешле баһаһын алмаһалар ҙа, ваҡыт барыбер ҙә бөтәһен үҙ урынына ҡуйҙы. Йылдар үткәс, Ижевск драма театры Бөтә Союз милли драматургия фестиваленә башҡорт яҙыусыһының «Нәҙер» әҫәре буйынса спектакль сәхнәләштереп фестиваль лауреаты исемен алды.

ижады хаҡында һәр төрлө этнографик һәм тарихи әҙәбиәтте уҡығандан күберәк һәм тулыраҡ мәғлүмәт алдым»
П.Берков.

сағында, яҙыла башлаған был эпик полотно 70-се йылдарҙа аяҡ баҫҡанда ғына тамамлана.

теләгем ине. Һәм мин… ошо изге теләккә ирештем» З.Биишева

Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы бирелде.

уҡый инем. Был әҫәр өлкәндәргә генә түгел, беҙҙең йәштәге балалар өсөн дә бүләк булды. Ҡалын тышлы булһа ла, күп уҡыуҙан туҙып бөткән был китапты китапхананан бер нисә тапҡыр алып уҡый башлағас, әсәйем Өфөнән үҙемә алып ҡайтып бирҙе» Г.Юнысова

Сибай институты алдында әҙибәгә ҡуйылған бюст.

исемен йөрөтә:
- Башҡортостан «Китап» нәшриәте дәүләт предприятиеһы,
- Өфөләге урам,
- Стәрлетамаҡ дәүләт педагогия академияһы,
- Мораҡ ауылында дөйөм белем биреү мәктәбе,
- Күгәрсен районының әҙәби премияһы.

шағир, драматург. -Революция һәм граждандар һуғышы осоронда башҡорт халҡының тормошон асыҡ сағылдырған эпик романдар ижад итеүсе. -Замандаштары тураһында повестар һәм хикәйәләр, балалар һәм үҫмерҙәр өсөн пьесалар һәм әкиәттәр авторы. -Гоголь, Тургенев, Аксаков, Кассиль, рус һәм совет әҙәбиәтенең башҡа классиктарының әҫәрҙәрен башҡортсаға тәржемә итеүсе. -Әҙибәнең Рәсәй һәм донъя халыҡтары телдәрендә алтмыштан ашыу китабы баҫылып сыҡҡан.

Һәм ул – Зәйнәп Биишева.

1996 йылда әҙибәнең йөрәге тибеүҙән туҡтай…