Презентация, доклад на казахском языкеЕрмембет слайд сурет

Ғылыми жоба
Шығармашылық жұмыс

Авторы: Болатова Алтынай
№15 орта мектеп
Жоба атауы: Қос қасиет иесі- Ермембет

Бағыты: әдебиет

Жетекшісі:Сафиева Гульфайруз Акзамовна

Жоспар:
I. Шешімді би , жүректі батыр
1.Елдің құты- Ермембет би
Ер де болған Ермембет
II. Артта қалған асыл із
Ермембет- қоғам қайреткері
Ермембет-көреген

әділін айтқан шешендері, білімпаз билері болды.Би-халықтың көкейіндегісін айтқан, ойын жарыққа шығарған әділет жоқшысы.Барша қазақтың Үш жүзінің басын құраған атақты билерін бәріміз де білеміз.Сол секілді киелі Маңғыстау мекенінің «Үш биі» атанған Ермембет, Иса, Мәтжан.Соның ішінде алдыңғы қатарда тұрған,ел басына ауыр күн туған сәтте суырылған шешендігімен, қажырлы қайратымен, алғыр да, білгір көсемдігімен ел намысын қорғаған Есен Ермембет Тұрұлының орны ерекше тарихи тұлға.Сонымен қоса Ермембет есімі екі елдің арасын бітістіруші батыл елші, парасатты мәмілегер ретінде де мәлім. Батыр Есеннің ұлы атақты Сейіт биден тараған ұрпақтың бірі Тұрдың баласы-Ермембет. «Белгілі адай батыры Сүйінғараның жиені» екені «Маңғыстау» энциклопедиясында айтылған.Ермембет бидің туған-өлген жылдары әлі нақтыланған жоқ.Әр түрлі баяндауларда ғұмырнамасы әртүрлі айтылады.Сондай деректерге сүйене отырып, 1820 жылы туылып, 1910 жылы 90 жасында фәниден өткендігі туралы жергілікті шежіре жинақтаушы Жетібай Жылқышыұлының еңбектерінде айтылып кеткен.
Ермембет би Адай елінің тарихына белсене араласқан белгілі тұлға.1870 жылғы патша отаршыларының қысымына қарсы Маңғыстауда өткен ұлт-азаттық көтеріліске қатысып, екі ел арасында келіссөз жүргізген.
Ермембет би ескі атақонысы Үлек қауымында жерленген.
Ермембет биге арналған зерттеу жұмысымның тақырыбын «Қос қасиет иесі-Ермембет» деп алған себебім,Сонау ел басына күн туған заманда сөз қаруы мен қол қаруын қатар ұстап,ел теңдігі мен азаттығы үшін киелі Маңғыстау мекенінің мақтанышына айналған тарихи тұлғаның ең басты екі қасиетін ашып көрсетпек болдым. Мақсатым: Ермембет Тұрұлының ерен батырлығы мен әділ билігінің қырсырларын мейлінше ашып көрсетіп,мәмілегерлік қасиетіне терең бойлау;
Есен Ермембеттің артында қалған асыл істеріндегі ұлттық танымды дәріптеу. 

сай бола алмаған ел оңбайды.Өмір көшіне ере алмаған елдің ертеңі болмайды» деген сөздерінен оның асқан көрегенділігін байқаймыз.Шын мәнінде, қазіргі XXI ғасыр азулы бәсекелестермен тең түсу үшін заман көшіне қарай ілесуді талап етеді.

– қайталанбас құбылыс.Уақыт өзі саралап , ел мүддесін көздеп сөйлеген, халықтың қамын жеу мақсатындағы Ермембеттің әр билігі мен елдің тәуелсіздікпен еркіндік жолындағы жанқиярлық әрекеттері халық жүрегіне жеткені хақ, әлі де жете бермек. Өйткені өткенгі тарих шежіресінің тереңіне бойлау әрбір ұлтжанды ұрпақ еншісі болатыны сөзсіз.
Тереңнен толғаған Ермембет бидің сөз астарында көп мағына сыйғызған даналығы танылады.Оған дәлел бидің замандасы Мәтжаннің : «Менің қарнымды дән көжеге тойдырған бір жер,ол-Бесқаланың ойы,Әмударияның бойы,көңіл қарнымды бір тойызған бір адам,ол- тіл дариясының көзі Ермембет бидің өзі» деген атақты лебізі мен Түмен Балтабасұлының :
...Адайда «би» деп айтулы
Сайраған бұлбұл шешенім...
Хан ордасы қақ төрде
Тентегін тыйып тексеріп
Ермембет би ежелден
Жан екен Қыдыр иеленген..,- деген ойлы оралымдары.

ҰСЫНЫС. Ермембеттің билігі мен ерлігі туралы Маңғыстау әдебиеті мен Маңғыстау тарихына көбірек енгізіліп, зерттеу жұмыстарынан кітапшалар мен жинақ шықса; туған өлкесі маңынын зерттеу шығармашылық орталықтары ашылса; «Ел жұтаған» күйі кеңірек насихатталса.