Презентация, доклад Махамбет Өтемісұлы ( 1803-1846)

мен бунағы,тармағы мен шумағы мұншалық тап-таза қорғасыннан құйылған ап-ауыр асыл сөз қазақтан басқа жер бетіндегі ешбір елдің өлең-жырында жоқ,оның өзге тілге оңай аударылмайтын да сондықтан.
Зейнолла Қабдолов

дүниеге келген.Бұл-солтүстік-шығыстан батысқа қарай қиғаштай созылып жатқан,ұзындығы 80-90 шақырымдай құмды аймақ.Мал тарала жайылатын ойдым-ойдым шөпсін алаңқайлары,шоқ орман,алун түрлі бұта-жидек жеміс ағаштары өсетін жолақтары мол,көгі қоңыр күзге дейін түсін бермейтін құйқалы өңір екен.Махамбет кейін “аш,арығым тойған жер”дей келе;
Шортаны қара бақандай,
Бақасы сары атандай,
Балдырғаны білектей,
Баттауығы жүректей,
Қымыздығы күректей,
Сонасы қоңыр үйректей,-
деп,перзенттік ыстық сезімін әсірелей суреттеген.

халқының бостандығы мен еркіндігі,әлеуметтік теңдігі жолындағы жанкешті күреске арнаған даңқты тұлға.Оның өзіне дейінгә де,өзінен кейінгі де атақты ақын-жыраулардан алабөтен айырмашылығы-бүкіл дерлік өлең-толңауларының 1836-1837жылдары қазақ жерінің қиыр батысын дүр сілкіндірген жойқын көтерілістің-Исатай батыр екеуі бастаған Бөкей ордасы қазақтары көтерілісінің поэтикалық шежіресі,қаһармандық-трагедиялық мазмұндағы тарихи құжат болуында.

барлығы дерлік тарихқа Исатай екеуінің атымен белгілі 1836-1838жылдардағы әйгілі ұлт-азаттық көтерілісіне қатысты болып келеді.

тірек,халыққа көсем санаған,қаза тапқаннан кейін аза тұтып,аруағына сыйынып өткен адамы-Исатай.Исатай-басшы,бұл-қосшы боп,зұлмат күштермен күресте өткен небір болғанда да,аса қызу мінезді ақын болған.

жылжымалы келеді,жақыннан да,ұзақтаннан да қайтарыла береді.Бұл-ақынға белгілі бір дәрежеде еркіндік береді,ол еркіндікті ақын өлеңнің мағыналық,көркемдік тұтастығы үшін пайдаланады.

тән.Бірақ осы дыбыс қайталауларының екі түрі де жырда көбірек кездеседі.

шежіресі болып табылады.Халық азаттығы жолындағы зор талантын да,батырлық қайрат-жігерін де сарқа жұмсаған Махамбеттей батыр ақын ХІХ ғасыр әдебиетінде жоқ.