Презентация, доклад на тему Презентации по саха литературе на тему Варвара Потапова 11 класс

Содержание

Варвара Потаповаҕа Саха хоһоонньут кыыһа – Лыҥкынас чаҕаан кылыһаҕа, Көтөн иһэн үлтү түспүт кыталыга, Хомуһуннаах өлбөт мэҥэ тыла, Кутурҕаннаах ситтэрбэтэх ырата – Мин хоҥкуйабын эн иннигэр.Александра Григорьева

Слайд 1Сыала:Суруйааччы олоҕун билиһиннэрии
Варвара Николаевна Потапова – Кутурҕан Куо (1946-1979)

Сыала:Суруйааччы олоҕун билиһиннэрииВарвара Николаевна Потапова – Кутурҕан Куо (1946-1979)

Слайд 2Варвара Потаповаҕа
Саха хоһоонньут кыыһа –
Лыҥкынас чаҕаан кылыһаҕа,

Көтөн иһэн үлтү түспүт кыталыга,
Хомуһуннаах өлбөт мэҥэ тыла,
Кутурҕаннаах ситтэрбэтэх ырата –
Мин хоҥкуйабын эн иннигэр.
Александра Григорьева

Варвара Потаповаҕа  Саха хоһоонньут кыыһа –  Лыҥкынас чаҕаан кылыһаҕа,  Көтөн иһэн үлтү түспүт кыталыга,

Слайд 3Аҕата Потапов Николай Николаевич, ииппит ийэтэ Александра Андреевна, убайа Потапов семен

Николаевич


Төрөппүттэрэ
Аҕалара Тооппоор Ньукулай уола Потапов Николай Николаевич (Мороох) диэн 2-с Бордоҥҥо төрөөбүт-үөскээбит киһи. Сүрдээх булчут, кэлин республикаҕа кытта биллибит сорсуннаах сонордьут, отчут-масчыт, туруу үлэһит.
Ийэлэрэ, Елена Егоровна Сукуева. Улахан уҥуохтаах, эдэриттэн харах ыарыһах эбит. Эрдэ ыалдьан өлбүт. Оҕолорун көрөр-харайар кыаҕа суох буолан, Иванова Александра диэн дьахтары кэргэн ылбыта. Кини сылаас, истиҥ кыһамньытынан оҕолору киһи-хара гынан улаатыннарбыттара.
Сэттэ оҕолоохтор: Мария, Анна, Татьяна, Семен, Афоня, Ваня, Варя.

Аҕата Потапов Николай Николаевич, ииппит ийэтэ Александра Андреевна, убайа Потапов семен НиколаевичТөрөппүттэрэАҕалара Тооппоор Ньукулай уола Потапов Николай

Слайд 4
Оскуолатааҕы сыллара

Варвара Потапова 1946 с. Ленинскэй оройуон

Сүлэ нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
Варя алтыс оҕо, игирэ аҥара этэ. Эрдэ тылламмыта, хаампыта, кыратыттан бэрт сытыы, чоҕул курдук көрбүт, хара бараан ис киирбэх оҕо этэ. Ийэбит өлөрүгэр Варя алта саастаах этэ.
Варялаах Сеня Ыраах Убайаантан сылдьан, 1 №-дээх орто оскуолатыгар үөрэммиттэрэ. Үрдүкү кылаастарга үөрэнэр сылларыгар интернакка олорбута.



Оскуолатааҕы сыллара   Варвара Потапова 1946 с. Ленинскэй оройуон Сүлэ нэһилиэгэр төрөөбүтэ.   Варя

Слайд 5Үөрэммит сыллара

1966 с. Ньурба 1 №-дээх орто

оскуолатын бүтэрэн, Саха Государственнай Университетыгар үөрэххэ киирбитэ. Үөрэнэр кэмигэр «Сэргэлээх уоттара» диэн литературнай түмсүүгэ көхтөөхтүк кыттара. «Якутский университет» диэн хаһыат редколлегиятын чилиэнэ этэ.
Үөрэммит сыллара   1966 с. Ньурба 1 №-дээх орто оскуолатын бүтэрэн, Саха Государственнай Университетыгар үөрэххэ киирбитэ.

Слайд 6Уруулуу дууһалар...
Алампа
Икки поэт олохторун тутулуттан астыммат этилэр. Кырдьыксыт буолан, ол санааларын

кистии сорумматахтара
Туус маҥан
Толоон ортотугар
Тоҕустаах тулаайах курдук
Туруорбах бэйэм,
Тугу даҕаны туймуулаабакка,
Тула көрө турабын.

В.Потапова




Буруйдаабаппыт кими да
Бутуллар бу мин олохпор...
Олоҕум бэйэм илиибэр –
Олох да суох ким эрэ оруола,
Оонньуубун – бэйэм эрэ,
Ытыыбын бэйэм эрэ.

Уруулуу дууһалар...АлампаИкки поэт олохторун тутулуттан астыммат этилэр. Кырдьыксыт буолан, ол санааларын кистии сорумматахтараТуус маҥанТолоон ортотугарТоҕустаах тулаайах курдукТуруорбах

Слайд 7 Поэттар курус-санньыар хоһоонноругар соҕотохсуйууну бэлиэтиир уобарастар ойдом тураллар:
Алампаҕа – сылбах

тиит, сутаабыт сур бөрө.

Миигин
Хаххалыыр хара санаа-
халбарый,
Күлүктүүр күтүр санаа – күрэн,
Баттыыр балыыр санаа – бар...

В.Потаповаҕа – хара куоска, ойдом үүммүт хахыйах

Курус санаа генийэ,
Кутурҕан Куо, сүт кэбэлийэ!
Салҕабын мин эйигиттэн,
Саҥарбат буола илистэн.

Поэттар курус-санньыар хоһоонноругар соҕотохсуйууну бэлиэтиир уобарастар ойдом тураллар:  Алампаҕа – сылбах тиит, сутаабыт сур

Слайд 8Айылҕа уобарастарыттан кинилэр поэзияларыгар күн,сибэкки, күөрэгэй, хатыҥ, тиит, хаар курдук көстүүлэр

үгүстэр. Дьыл кэмнэрэ санаа, дууһа ис туругунан символланан эмиэ хойуутук туттуллаллар. Айылҕа эттиктэрэ тыыннааҕымсытыллаллар, киһи олоҕунан олороллор.
Айылҕа уобарастарыттан кинилэр поэзияларыгар күн,сибэкки, күөрэгэй, хатыҥ, тиит, хаар курдук көстүүлэр үгүстэр. Дьыл кэмнэрэ санаа, дууһа ис

Слайд 9Күнү биирдик таптыыллар, сүгүрүйэллэр
Алампа
Күөх халлаан күөнүгэр
Күлүмүрдэс күммүт
Күндээрийэ күөрэйдэ,
Аан дойдыга
Айхалынан арылынна
(Сарсыарда)
В.Потапова
Ханна баарый

маннык сырдык
Күн эйэҕэс сарыалын кутаата,
Хаһан ханна билбитиэҥ
Бу маннык долгураҥҥа
сөтүөлүүр куйааһы?
(Сарсыарда саҕаланыыта)
Күнү биирдик таптыыллар, сүгүрүйэллэрАлампаКүөх халлаан күөнүгэрКүлүмүрдэс күммүтКүндээрийэ күөрэйдэ,Аан дойдыгаАйхалынан арылынна(Сарсыарда)В.ПотаповаХанна баарый маннык

Слайд 10Өҥү сүүмэрдээһин
Үрүҥ өҥ күн, үрдүк күүс, таҥара суолтатыгар туттуллар.
Хара

өҥ тус суолтатын таһынан көспүт суолтатыгар – мөкү өйдөбүлүгэр (хомолто, кутурҕан) туттуллар.
Күөх өҥ икки поэкка – төрөөбүт дойду, үөрүү-көтүү, дьол, чэлгийии символа.
Өҥү  сүүмэрдээһинҮрүҥ өҥ күн, үрдүк күүс, таҥара суолтатыгар туттуллар. Хара өҥ тус суолтатын таһынан көспүт суолтатыгар

Слайд 11Айар Үлэтин уратыта

Айар Үлэтин уратыта

Слайд 12Поэзиятын сүрүн санаалара:

Поэзиятын сүрүн санаалара:

Слайд 13Айар үлэтэ
Поэтесса киһи ис туругун хамсааһынын, дириҥ, уйаҕас иэйиитин таба көрөн

хоһуйара. Киһи дууһатын эгэлгэ хамсааһынын хоһоонунан этэр сатабыла ураты күүстээҕэ. Сонун тэҥнэбили, уобарастааһыны үгүстүк туһанара. Айымньыларыгар түмүк санаата аһаҕас хаалара...
Айар үлэтэПоэтесса киһи ис туругун хамсааһынын, дириҥ, уйаҕас иэйиитин таба көрөн хоһуйара. Киһи дууһатын эгэлгэ хамсааһынын хоһоонунан

Слайд 14Айымньылара:
Кинигэлэрэ: «Күннээх халлаан» (1972), «Үчүгэйиэн бу сиргэ» (1989)
Хоһоонноро: « Мин

эйиигин көрө иликпин», «Кэтэһээр, миигин кэтэһээр», «Үчүгэйиэн, бу сиргэ», «Курус санаа генийэ»…
Айымньылара: Кинигэлэрэ: «Күннээх халлаан» (1972), «Үчүгэйиэн бу сиргэ» (1989)Хоһоонноро: « Мин эйиигин көрө иликпин», «Кэтэһээр, миигин кэтэһээр»,

Слайд 15Кэргэнин суругуттан

Кэргэнин суругуттан

Слайд 16
Кини аатынан…

1989 с. «Варвара Потапова» алмааһы кини аатынан ааттаабыттара мээнэҕэ буолбатах.

Кини аатынан…1989 с. «Варвара Потапова» алмааһы кини аатынан ааттаабыттара мээнэҕэ буолбатах.

Слайд 17Оо, Париж!...

Оо, Париж!...

Слайд 18Викторина
1.В.Потапова ханнык алааска төрөөбүтэй?
2. Аҕатын хос аата кимий?
3. Варя хас сааһыгар

ийэтэ өлбүтэй?
4. Ииппит ийэлэрин аата кимий?
5. Хас бииргэ төрөөбүттэрий?
6. Варя хаһыс оҕонуй?
7. Орто оскуола кэннэ ханна үөрэммитэй?
8. Ханнык литературнай түмсүүгэ дьарыктаммытай?


Викторина1.В.Потапова ханнык алааска төрөөбүтэй?2. Аҕатын хос аата кимий?3. Варя хас сааһыгар ийэтэ өлбүтэй?4. Ииппит ийэлэрин аата кимий?5.

Слайд 199. «Якутский университет» хаһыат тугунан талыллыбытай?
10. Ханнык поэттарга уруулуу дууһа буолбутай?
11.

Алампалыын соҕотохсуйууну бэлиэтиир уобарастара ханныктарый?
12. Икки поэт туохха сүгүрүйэллэрий?
13. Күөх өҥ икки поэкка туох символай?
14. Хас сыллааха кинигэтэ бэчээттэмиттэрэй?
15. Поэзиятын сүрүн санаата тугуй?


9. «Якутский университет» хаһыат тугунан талыллыбытай?10. Ханнык поэттарга уруулуу дууһа буолбутай?11. Алампалыын соҕотохсуйууну бэлиэтиир уобарастара ханныктарый? 12.

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть