Презентация, доклад на тему Махамбет Өтемісұлы

салқын төске алмай,
Тебінге терге шірімей
Терлігі майдай ерімей,...
Ат үстінде күн көрмей,
Ашаршылық шөл көрмей,
Арып-ашып жол көрмей,
Өзегі талып ет жемей,
Ер төсектен безінбей,
Ұлы төске ұрынбай,
Түн қатып жүріп, түс көрмей,
Тебінгі теріс тағынбай,
Темірқазық жастанбай,
Қу толағай бастанбай,
Ерлердің ісі бітер ме?

(1804-1846)

үйрету;
Дамытушылық:,ХІХ ғ. әдебиеті туралы дүниетанымын кеңейту, ой-өрісін дамыту, ойлануға, қорытынды жасауға дағдыландыру,білімдерін өз бетінше қолдануға, іздену, зерттеу шығармашылық жұмыстарына баулу;
Тәрбиелік:оқығандарын ортаға салып, өз ойын тұжырымдай білуге және өзгенің пікірін сыйлауға үйрету, адамгершілік, Отансүйгіштік сезімдерін қалыптастыру

Cабақтың мақсаты

Махамбет Өтемісұлының шежіресі
Жаубасар
Құлмәлі
Шыбынтай ̶ Өтеміс ̶ Қобдабай ̶ Айтбай

Тоқтамыс

Бекмағамбет

Қожахмет

Махамбет

Ысмайыл

Досмайыл

Сүлеймен

Ыбырайым

Әйіп

Хасен

Махмұт

Нұрсұлтан

Сауғабай

Мырзалы

Шәкір

мен сұлтан , төре мен төлеңгіттер Еділ мен Жайық арасындағы халықтардың “оза шауып, кең жайлаған” жерін тарылтты. Отаршыл патша өкіметі кедейлердің жерін күшпен тартып алып, сұлтан-билерге таратып берді. Оның үстіне , шаруаларға алым-салықты да көбейтті. Ел еркінен айрылып, күйзелген үстіне күйзеле берді.

Жағалай жатқан сол елге
Мал толтырсам деп едім...”

өте сауатты болған.Махамбеттің өз қолымен жазған екі хатының мұрағаттан табылуы бұған дәлел. Әсіресе Хиуа сапарынан қайтып оралған соң күрескер серіктеріне жолдаған хаты-сол кездегі жазу өнерінің үлгісіндей. Махамбет орысша да білген....»
Әнес Сарай, жазушы

өлімге басын қиған Исатайдың қандыкөйлек жолдасы. Махамбеттің Бекмағамбет деген ағасы Жәңгір ханның орда биінің бірі болған, ханды жақтап, Исатай мен Махамбетке қарсы болған. Махамбеттің өзі де жас кезінде Жәңгірдің нөкерінде екен. Исатай ханға қарсы бола бастағанда-ақ Исатайға еріп кеткен.Махамбеттің өзі әрі батыр, әрі жырау, әрі домбырашы болған. Өте қызулы адам екен. Әдіс-шеберлікке кем болса керек. Бағыт алған жағынан тайынбайтын қарыспа ер екен.Исатай жұртты ақылмен, дәлелмен , түрлі әдіспен соңына ерткен адам болса, Махамбет көпті қыздырып, көңілін аударып ертетін адамның түрі болған»
Халел Досмұхамедұлы ,
Алаш қайраткері

досына жанын қияды, досының дәрежесін өзінен жоғары ұстап, досының атақ-абыройын, жігер-қайратын өзінің алдына сала, өзінен жоғары көтере сөйлейді.Махамбеттің ондай досы-Исатай.
Махамбеттің сөздері нөсер жауындай ақтарылып, аруағы қозып кетеді, ақындық қиялы шалқып, қанаттанып шарықтап кетеді.
Сәбит Мұқанов, жазушы

Махамбеттің көзін жойғаны үшін патша өкіметінің шақыртуымен Петербурға барып, орыс патшасының қолынан генераль-майор шенін және “Қасиетті Анна” орденін алып қайтады. Махамбеттің кегін алмақ болып бажасы Асаубай Құлайкеұлы Петербордан қайтып келе жатқан Баймағамбет сұлтанның жолын торуылдайды. 1847 жылы 30 наурызда Елек өзенінен пароммен өтіп келе жатқанда паромның арқанын қиып жібереді.Паром сеңге соғылып, төңкеріліп түседі. Баймағамбет сұлтан бірден батып кетеді...”
Қайыржан Әбисатов
медицина ғылымдарының докторы,
профессор, ҚРСМА академигі

Жәңгір зеңбіректі әскер алдырып , өз халқын қанға бөктірді, картечь оғынан аман қалғандарын тізіп тұрып Финляндияға айдатты. Орынбор шекара комиссиясының төрағасы Г.Ф.Генстің Ішкі Орданы орыстандыру бағдарламасы Орынбор әкімшілігінің аузымен, Жәңгірдің қолымен істелді...”

ашқан көне
қару-жарақ мұражайын мұра құнтшысы

“Шілтерлі терезе”, “Жайық асу”

кездесуі.

Исатай

(жоба қорғау)