Презентация, доклад на тему Епхиты Татари Хуыйандаг 8 кълас

Содержание

1. Епхиты Татари Хуыйандаг 8 кълас
2. ИРОН ÆМБИСОНД ХÆРД,НОЗТЫ ТЫХХÆЙ (АДÆМЫ ÆХСÆН).
3. НЫСАН: Уацмысы мидис равзарын.
4. ХЪОМЫЛАДОН ХÆС:Рæзгæ фæлтæры
5. УРОЧЫ ÆРМÆГ:Литературæйы чиныг,
6. ЛИТЕРАТУРÆЙЫ ТЕОРИ: Гротеск,
7. ДЗЫРДУАТ: Хуыйæндаг, Бæрæгъуын,
8. ЭПИГРÆФ: «ЛÆГ ЙÆ ГУЫБЫНЫ ФÆ –
9. УРОЧЫ ЦЫД:1 Орг.хай.
10. а) Иу скъоладзау дзуры фыссæджы
11. ФАРСТ:Цавæр радзырд «Хуыйæндаг»
12. САТИРÆ–аив литературæйы хуыз. Сатирæйы ахсджиагдæр хæстæ:
13. Цæмæй Фæхтыхъо æмæ Дзæрнахъо
14. ГРОТЕСК – амоны худæг,æнахуыр аивад
15. Дыууæ хистхоры (Фæхтыхъо æмæ
16. Фыдæлтæй нын баззад
17. Хист кæныны хъуыддаг баст у мæнгуыр-
18. 1. Нарты кадджытæй «Нарты æмбырд»-мæ байхъусын
19. Слайд 19
20. 2. Фыдхæрд,фыднозты тыххæй алы адæмыхаттмæ (нацимæ)
21. Искæй хисты дæ рон ма
22. Арахъхъ, дам, лæгæн афтæ загъта: «Кæд
23. УЫРЫССАГ ÆМБИСÆНДТÆ:
24. Много пить – добру не быть.
25. Слайд 25
26. Слайд 26
27. 3. Фырхæрды кой ис суанг
28. 4. Коцойты Арсены карикатурæтæ равдисын
29. 5. Текстимæ куыст.Ссарын тексты:
30. 6. Хетæгкаты Къоста «Особа»-йы бæлвырд æрфыста
31. 7. Фарст: Абоны бон та куыд
32. 8. Æркæсæм – ма уацмысы æвзагмæ.
33. Сырх, тугбадт – синонимтæ. Цотджын, æнæцот
34. 9. Уыцы иу предметæн, архайдæн
35. Хæрын –
36. Нуазын –æнцъухын, къупп кæнын,æрцы-
37. - Дзургæ ныхасы стилы дзырдтæ (æвдисынц дзурæджы ахаст, цæуыл дзырдæуы,кæмæ дзырдæуы, уымæ).
38. ФАРСТ:Куыд уæм кæсы,цæуылдзу-
39. ФÆХТЫХЪО – Фæхт (Хъæды лыггаг,арф
40. ДЗÆРНАХЪО–Дзæрна (Ирон хæринаг
41. 10. Хатдзæгтæ скæнын. ФАРСТ:
42. ФАРСТ:Куыд уæм кæсы,эпигрæфы
43. 11.Хæдзармæ куыст. Тексты аивгæнæн мадзæлттæ ссарын.Ныффыссын
44. ДЗУАПП:Уымæн æмæ Малхаз иу
45. 12. Бæрæггæнæнтæ

ИРОН ÆМБИСОНД ХÆРД,НОЗТЫ ТЫХХÆЙ (АДÆМЫ ÆХСÆН).

Главная
Разное
Епхиты Татари Хуыйандаг 8 кълас

Слайд 1 ЕПХИТЫ ТÆТÆРИ «ХУЫЙÆНДАГ»

Слайд 2 ИРОН ÆМБИСОНД ХÆРД,НОЗТЫ ТЫХХÆЙ (АДÆМЫ ÆХСÆН).

Слайд 3

НЫСАН: Уацмысы мидис равзарын.
Фырхæрд, фырнозты фæс-

тиуджытæ бамбарын кæнын,фенын кæнын. Радзырды аивгæнæн мадзæлттæ раиртасын.

НЫСАН: Уацмысы мидис равзарын. Фырхæрд, фырнозты фæс- тиуджытæ бамбарын

Слайд 4

ХЪОМЫЛАДОН ХÆС:Рæзгæ фæлтæры

разæнгард кæнын
фæзминаг,хиуылхæст
уæвынмæ.

Слайд 5 УРОЧЫ ÆРМÆГ:Литературæйы чиныг,

Епхиты Т.( 3 томы),Ко-
цойты Арсены карика-
турæтæ,«Нарты æмбырд»
(диск),ирон,уырыссаг,
фæсарæйнаг æмби –
сæндтæ,нывтæ.

Слайд 6

ЛИТЕРАТУРÆЙЫ ТЕОРИ: Гротеск,

сатирæ.

Слайд 7
ДЗЫРДУАТ: Хуыйæндаг, Бæрæгъуын,

коса.
Хуыйæндаг – толстая нитка для специ-
ально обработанной кожи
(козьей) для сшивания
сбруи.
Бæрæгъуын – Красногор.
Коса – лопъо,лæгуын сæр, хил кæуыл
нæ хæцы, уый.

Слайд 8
ЭПИГРÆФ: «ЛÆГ ЙÆ ГУЫБЫНЫ ФÆ –

ДЫЛ КУЫ ЦÆУА,УÆД ЙЕ
’ГЪДАУ ÆМÆ ЙÆ КАД
БАХÆРДЗÆН»

Æмбисонд

Слайд 9
УРОЧЫ ЦЫД:1 Орг.хай.

2 Зæрдыл æрлæууын кæ-
нын фыссæджы цард
æмæ сфæлдыстады ха-
бæрттæ.
3 Урочы нысан æмæ хъо-
мыладон хæсыл бакусын.

Слайд 10
а) Иу скъоладзау дзуры фыссæджы

царды хабæрттæ цыбырæй.
(Баххæст кæнын дзуапп)
æ) Уацмысы мидис радзурынц 1-2
скъоладзауы.
(Скъоладзаутæ æххæст кæнынц
кæрæдзийы дзуæппытæ)

а) Иу скъоладзау дзуры фыссæджы царды хабæрттæ цыбырæй.

Слайд 11
ФАРСТ:Цавæр радзырд «Хуыйæндаг»
йæ жанрмæ гæсгæ?

Цы у сатирæ?

ФАРСТ:Цавæр радзырд «Хуыйæндаг» йæ жанрмæ гæсгæ? Цы у

Слайд 12САТИРÆ–аив литературæйы хуыз.
Сатирæйы ахсджиагдæр хæстæ:

адæймаджы æмæ æхсæнады
æппæрццæг миниуджытæ,
царды хъæнтæ хурмæ калын,
æнауæрдонæй сыл худын.

САТИРÆ–аив литературæйы хуыз. Сатирæйы ахсджиагдæр хæстæ: адæймаджы æмæ æхсæнады

Слайд 13 Цæмæй Фæхтыхъо æмæ Дзæрнахъо бæлвырддæр ауайой нæ цæстытыл,

уый тыххæй Тæтæри спайда кодта гротескæй.

Слайд 14 ГРОТЕСК – амоны худæг,æнахуыр аивад

æмæ литературæйы нывæф-
тыд амал: адæймагæн йæхи
кæнæ йæ царды нывтæ ба –
рæй иттæг стыр кæнæ иттæг
къаннёг хуызы ёвдисын.

Гротескæй уæлдай арæхдæр пайда кæ-
нынц сатирикон уацмысты.

ГРОТЕСК – амоны худæг,æнахуыр аивад æмæ литературæйы нывæф-

Слайд 15 Дыууæ хистхоры (Фæхтыхъо æмæ Дзæрнахъо) кæйдæр хисты уыйбæрц

бахордтой, æмæ дзы иуы дохтыры æххуыс бахъуыд.

Дыууæ хистхоры (Фæхтыхъо æмæ Дзæрнахъо) кæйдæр хисты уыйбæрц бахордтой, æмæ дзы иуы дохтыры æххуыс

Слайд 16
Фыдæлтæй нын баззад бирæ æгъдæуттæ. Уыдонæй

иу – зианы уæлдай кæндтæ. Кодтой сæ кæрæдзийы хынцмæ
мæрдты азымæй тæрсгæйæ.Уыдон лæвæрдтой фадат Фæхтыхъо æмæ Дзæрнахъойы хуызæн гуыбындзæлтæн фæзынынæн.

Фыдæлтæй нын баззад бирæ æгъдæуттæ. Уыдонæй иу – зианы уæлдай кæндтæ. Кодтой сæ

Слайд 17 Хист кæныны хъуыддаг баст у мæнгуыр-
нæнтимæ:
Марды уд

йе нусон бынат цæмæй ссара,
уый тыххæй хъæуы туг суадзын.
Хистытæ кæмæн не скæнынц, уый вæй –
йы Зындоны тæригъæдджынтæ æмæ
фыдгæнджытимæ.
Арæхдæр кæмæн кæнынц хистытæ, уый мæрдты хуыздæр цæры.

Хист кæныны хъуыддаг баст у мæнгуыр- нæнтимæ: Марды уд йе нусон бынат цæмæй ссара, уый тыххæй

Слайд 18
1. Нарты кадджытæй «Нарты æмбырд»-мæ байхъусын (диск), интерактивон фæйнæгыл равдисын

слайд Нарты
кадджытæй.

Слайд 19

Слайд 20
2. Фыдхæрд,фыднозты тыххæй алы адæмыхаттмæ (нацимæ) дæр ис æмбисæндтæ.

Бакæсæм – ма дзы иу цалдæр.

Лæджы гуыбыны куыдз хуыссы.
Æвзæрæн йæ гуыбын – йæ уæлмæрд.
Хæрдæй æфсис нæ зоны.
Мæтыхæй уæлдай нæу.
Хистхорæн йæ кард цыргъ вæййы.
Йæ гуыбын бафсæст, фæлæ йæ цæст нæма бафсæст.

2. Фыдхæрд,фыднозты тыххæй алы адæмыхаттмæ (нацимæ) дæр ис æмбисæндтæ. Бакæсæм – ма дзы

Слайд 21
Искæй хисты дæ рон ма райхал.
Хæлæфы хæрд

æмæ нозт нæ тайынц.
Зыд лæгæн йæ комдзаг йæ хъуыры бадаг у.
Фырхæрд бирæгъæн дæр нæ тайы.
Адзал фырхæрдæй дæр æрцæуы.
Хорзæн салам ратт, æвзæрæн та йæ гуыбын бафсад.
Цæлгур цæф ары.
Хæрдæн æгъдау хъæуы.

Искæй хисты дæ рон ма райхал. Хæлæфы хæрд æмæ нозт нæ тайынц. Зыд лæгæн йæ

Слайд 22
Арахъхъ, дам, лæгæн афтæ загъта: «Кæд иу баназай,уæд ды

зоныс, кæд дыууæ баназай, уæд та – æз!»
Акъул æй кæн, æмæ дæ акъул кæна!
Сау расыг сси.
Чермены цæссыгæй та фæхъæстæ.
Нозт зонд сафы.
Арахъхъ лæгæн йæ сусæг ныхæстæ къахы.

Арахъхъ, дам, лæгæн афтæ загъта: «Кæд иу баназай,уæд ды зоныс, кæд дыууæ баназай, уæд та –

Слайд 23 УЫРЫССАГ ÆМБИСÆНДТÆ:
Брюхо не мешок, взапас

не поешь.
На век не наешься
Брюхо – глухо: словом не уймешь(что ни
говори, а корми).
Брюху не скука, когда есть мяса штука.
Много есть – не велика честь.

УЫРЫССАГ ÆМБИСÆНДТÆ: Брюхо не мешок, взапас не поешь. На век не наешься

Слайд 24 Много пить – добру не быть.
Бывает иногда от рюмки

водки и до
могилы путь короткий.
Муж пьет – полдома горит, жена пьет –
весь дом горит.
Не жаль вина, жаль ума.
Много вина пить – беде быть.

Много пить – добру не быть. Бывает иногда от рюмки водки и до могилы путь короткий.

Слайд 25
АНГЛИСАГ ÆМБИСОНД:

От обжорства гибнет больше людей,чем от меча.

АНГЛИСАГ ÆМБИСОНД: От обжорства гибнет больше

Слайд 26

Слайд 27
3. Фырхæрды кой ис суанг Библийы дæр.

Семь смертных грехов:
1. Лень( безделье, унынье, апатия).
2. Чревоугодие (обжорство).
3. Гнев (злость, месть, ярость).
4. Алчность(жадность, скупость).
5. Зависть (ревность)
6. Гордыня (высокомерие, гордость).
7. Похоть (сладострастие,блуд,распутство)

3. Фырхæрды кой ис суанг Библийы дæр. Семь

Слайд 28
4. Коцойты Арсены карикатурæтæ равдисын
Малхаз

хистмæ фæцæуы.
Малхаз хистæй рацыди.
Къутæрджыны устытæ сабатизæрмæ фæцæуынц.
Къутæрджыны устытæ сабатизæрæй раздæхтыс-
ты.

4. Коцойты Арсены карикатурæтæ равдисын Малхаз хистмæ фæцæуы. Малхаз

Слайд 29
5. Текстимæ куыст.
Ссарын тексты:

а) Хистмæ цæугæйæ сæхи куыд цæттæ кæнынц Фæхтыхъо æмæ Дзæрнахъо?
ё) Сæхи куыд дарынц хисты?

Слайд 30 6. Хетæгкаты Къоста «Особа»-йы бæлвырд æрфыста æгъдау – хистæн фæстаг

хъуг æргæвдын.
« … Поминки устраиваются довольно часто и настолько роскошно, что иногда приводят к разорению. Зарезать, например, в один день до 30 голов рогатого скота,до 150 баранов, сварить 500 ведер пива и до 100 ведер араки,испечь до 3000 пшеничных хлебов было нелегко в Нарской котловине. Однако некоторые фамилии не задумы-
вались над этим.»