Презентация, доклад на тему Антон Уержаа Аякта хээлер кичээл-чанчыл

Тываның комсомол шаңналыныӊ лауреады, Россияның Чогаалчылар эвилелиниӊ кежигүнү, ховар дээн салым-чаяанныг шүлүкчү Антон Үержаа 1957 чылдың декабрь 2-де Барыын-Хемчик кожууннуӊ Хѳнделең сумузунга малчын ѳг-бүлеге тѳрүттүнген

Слайд 1

Тема: Антон Үержаа
«Аякта хээлер»
(кичээл-чанчыл)


Тема: Антон Үержаа «Аякта хээлер»(кичээл-чанчыл)

Слайд 4Тываның комсомол шаңналыныӊ лауреады, Россияның Чогаалчылар эвилелиниӊ кежигүнү, ховар дээн салым-чаяанныг

шүлүкчү Антон Үержаа 1957 чылдың декабрь 2-де Барыын-Хемчик кожууннуӊ Хѳнделең сумузунга малчын ѳг-бүлеге тѳрүттүнген
Тываның комсомол шаңналыныӊ лауреады, Россияның Чогаалчылар эвилелиниӊ кежигүнү, ховар дээн салым-чаяанныг шүлүкчү Антон Үержаа 1957 чылдың декабрь

Слайд 5Аалчы – гость

Аалчыны хүндүлеп
хүлээп

алыры - гостеприимство

Аалчыга аъш-чемни делгээри –
хлебосольство

Аалчы – гость   Аалчыны хүндүлеп    хүлээп алыры -  гостеприимство

Слайд 8Аякта хээлер
1. Аякта шай бусталып тур –
Амыдырал тыныжы-дыр.

Чүү кончуг изиг шай боор диве, аалчым:
Чүрээм оду хайындырып каан суксун чүве.
2. Аалын кайдал, кандыг омак кижи сен деп
Айтырбас мен, эргим ѳннүк.
Аяамда шай ижип орар болганында,
Аалчым-дыр сен – хүндүткээйн.
3. Аштап-суксаан кым-даа кижи ак ѳг кѳргеш,
Аяк ишти шайны сактып, кирип келир.
Чазык чаагай, хүндүлээчел ээлерни
Шак ол аалчы чоруптарда, бодап үнер.


Аякта хээлер1. Аякта шай бусталып тур –   Амыдырал тыныжы-дыр.  Чүү кончуг изиг шай боор

Слайд 94. Каяа четпээн, кымгы душпаан,
Кандыг суксун ишпээн деп мен.

Авамнын ак шай ышкаш
Амданныг чем амзаваан мен.
5. Хүндус-даа бол, дүне-даа бол,
Күжүр эжин ѳѳн ойба.
Сенээ кудар агы ышкаш
Сеткили ак үрен чүве.
6. Аалчым, ѳрү дѳрже моорла, нарыыдавайн,
Аяк шайны иже каавыт.
Эки азы багай медээ
Эккелдин бе – оон соонда чугаалаар сен.
4. Каяа четпээн, кымгы душпаан,  Кандыг суксун ишпээн деп мен.  Авамнын ак шай ышкаш

Слайд 10 Ажы-тѳлүн
Ак орукче
Ава

кижи
Ак аяктан
Акты чажып,
Алгап үдээр.
Ажы-тѳлүн   Ак орукче   Ава кижи   Ак аяктан

Слайд 11Словарь-биле ажыл
Хээлер - угулзалар
Аалчы - бажыӊга келген кижи
Кудар агы –

шайы азы сүдү
Омак – аймак-сѳѳк
Өӊнүк – эш
Суксун – ижер чүүл
Үрен – тѳл
Нарыыдавайн – адыыргавайн.






Словарь-биле ажылХээлер - угулзаларАалчы - бажыӊга келген кижи Кудар агы – шайы азы сүдүОмак – аймак-сѳѳкӨӊнүк –

Слайд 12


ак
ѳг
аяк
шай
орук
сеткил
Агы азы сүдү

акѳгаякшайоруксеткилАгы азы сүдү

Слайд 13Эпитеттер:
Эргим ѳӊнүк
Ак ѳг
Ак шай
Ак орук
Сеткили ак үрен

Эпитеттер:Эргим ѳӊнүкАк ѳгАк шайАк орукСеткили ак үрен

Слайд 14
Онаалга. 1.Шүлүкту шээжилээр. Бѳгүн дыӊнаан аяк, шай , аалчы дугайында үлегер

домактардан, тывызыктардан аӊгы немей дилеп тып алыр силер. Ырыларны доктаадып алгаш, ырлап чоруӊар.
2. Антон Үержааныӊ номнарын библиотекадан бижидип номчуңар.

Онаалга. 1.Шүлүкту шээжилээр. Бѳгүн дыӊнаан аяк, шай , аалчы дугайында үлегер домактардан, тывызыктардан аӊгы немей дилеп тып

Слайд 15

Дыӊнааныңар дээш четтирдим!

Дыӊнааныңар дээш четтирдим!

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть