Презентация, доклад Казахстанцы в годы ВОВ

Әлімбаева Бақыт Қайрғалиқызы Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласы, № 16 жалпы орта білім беретін мектеп, тел\факс+7(7112)54-86-58 Ұялы телефон: 87752860507 электронды пошта:school16oral@list.ru

шайқастағы қазақстандықтар

Ленинград шайқасындағы қазақстандықтар

Сталинград түбіндегі шайқастағы қазақстандықтар

Батыс Қазақстандық Кеңес Одағының батырлары

Шығыстың қос жұлдызы

Бізге Ұлы Жеңістің 70 жылдығын тойлау бұйырып отыр. Осы күнге жете алмаған аталарымызды еске ала отырып, оларды мәңгі есте сақтау -біздің парызымыз. Ондай сұм соғыс ешқашан қайталанбасын деп тілеймін. Еліміз аман болсын! Заманымыз тыныш болып, еліміз бұдан да қуатты мемлекетке айналсын!»

Н.Ә.Назарбаев сөзі

фашистік Германия 1941 жылы 22 маусымда соғыс жарияламастан КСРО аумағына басып кірді.

Соғыстың басталуы

Московия, Еділ – Орал, Түркістан сияқты рейх комиссарияттарын құруды көздеді. Жоспарда көрсетілген «Үлкен Түркістан» отарының құрамына Қазақстан, Татарстан, Башқұртстан, Орта Азия, Әзірбайжан, Кавказ, Қырым, Ауғанстан, Шыңжан кіргізілді. Фашистер Кеңес адамдарын қырып – жою жолына осылай түсті.

Кеңес адамдарының патриоттық сезімі бұл жоспарға қарсы тұра білді.

өз еркімен жаппай жазыла бастады.

бригада құрылып, майданға жіберілді. Қазақстандық 36 – жеке атқыштар бригадасы 30 – дан астам ұлттан құрылды. 316 – атқыштар дивизиясы құрылып, оның командирі генерал М. В. Панфилов болды. Армия қатарына 1 млн. 196164 (1 млн. 196300) қазақстандық қосылып, әрбір бесінші адам майданға аттанды.

үшін шайқаста ерекше батырлық танытты. Мәскеу түбіндегі шайқаста аға лейтенант Б.Момышұлы, Т.Тоқтаров, М.Габдуллин, П.Б.Вихрев және қазақстандық басқа да жауынгерлер асқан ерлік көрсетті.

Мәскеу шайқасы
(30.09.1941 – 6.12.1941 жыл )

командирі Қойбағаров ұрыста неміс траншеяларына бірінші болып кіріп, ержүректілік көрсетті. 3. 48-атқыштар дивизиясының атақты мергені Дүйсенбай Шыныбеков шайқасты. Қазақстандық әскери құрамалардың үштен бірі Ленинград түбінде шайқасты. 314-дивизияның мергендер қозғалысын Солтүстік Қазақстан облысындағы Степан Разин атындағы ауылшаруашылық артелінің бұрынғы колхошысы, қатардағы жауынгер Г.П. Зубков бастады. 4. Ленин қаласы үшін болған шайқастарда артеллериялық бақылау аэростаттарының дивизион командирі С. Жылқышев та ерекше көзге түсті.

1. Партия ұйымдастырушысы Сұлтан Баймағанбетов
А. Матросовтың ерлігін қайталап жау дзотын кеудесімен жауып, Батыр атанды.

ленинградтықтарға «Ленинградтық өренім» деген жырын арнап, онда көп үлттық еліміздің бүкіл енбекшілірінің ой-пікірін білдірді. Ақын жыры достықтың шынайы ән ұранына айналды.

Санкт-Петербор қаласындағы Жамбыл Жабаев ескерткіші

күзде Сталинград шайқасының жалыны Батыс Қазақстан даласына жетті. 1942 жылы күзде КСРО жоғарғы Кенесі Төралқасының жарлығымен Каспий алабында соғыс жағдайы енгізілді, ал 1942 жылғы қыркүйектің 1-інде Атырау қорғаныс комитеті құрылды. 1942 жылғы қыркүйектың 15-інде облыстық мемлекеттік қорғаныс комитеті соғыс жағдайын енгізді, ал 1942 жылы 26 қазанда Орал аймағы әуе шабуылынан қорғану бөлімдерінің қатарына енгізілді. 1943 жылғы желтоқсанда белгіленген шекара бойынша Қазақстан Сталинград облысымен шектесті (Каспий теңізінен Алғайға дейінгі 500 км.) Батыс Қазақстан жерінде алты қорғаныс шебі, Сайхан, Орда, Чапаев, Тайпақ аудандарында арнайы аэродромдар салынды. Ақтөбе облысында да қорғаныс құрылыстары салынды.

Сталинград шайқасы (17.08.1942 ж. -2.02. 1943 ж. ).

Н. Әбдіров пен Қ.Спатаев сияқты азаматтар басқарған әскери бөлімдері жауды талқандау барысында көп үлес қосты.

медалімен марапатталғандар-қазақ қыздары: пулеметші Мәншук Мәметова мен 54-атқыштар бригадасының мергені (снайпер) Әлия Молдағұлова болды.

Шығыстың қос жұлдызы

Сонау жылы жер-көкті, Соғыс бұлты торлаған. Сонда Мәншүк апамыз Жаудан елді қорғаған.

Орал қаласындағы М.Мәметованың
мұражайындағы
жәдігерлер

етіп. Әлия апай ерлігі Ұмытылмас мәңгілік.

39 жауынгері Кеңес Одағының батыры, ал 6 жауынгер жерлесіміз Даңқ орденінің толық иегерлері болды.

Қара бұлтқа оранбасын күн көкте,
Барлық халық бейбіт өмір сүрмекте
Отанының бақыты үшін мерт болған
Батырларды есіңде ұста, құрметте!

Гребенев
Андрей

Жақсығұлов
Садық

Видяшев
Николай

Неткалиев
Еренбек

Панфилов
Дмитрий

Константин

Мәметова
Мәншүк

Масин
Темір

Мордасов
Иван

Наумов
Георгий

Андрей

Хитаев
Борис

Хусаинов
Ахмедияр

Черненко
Николай

Чумаев
Григорий

Чуриков
Николай

әнін Елімде сонан бері 70 рет Ашылды Жеңіс күннің парақтары. Аталардың сол жылғы ерліктерін, Ұмытпас тәуелсіз елдің ұландары.

облысының “Естелік кітабы”

бас иеміз”

«Жеңіс» деген – жақсылықтың сыңары,
Жігер менен құштарлықтың құралы,
Күрескердің арманы мен ұраны
Қуаныш пен мерекенің бұлағы.

г.
“Батыс Қазақстан тарихы” Рысбеков Т.З., Орал-2001 ж.
“Мәншүк әні”, Орал-2012 ж.
“Қобданың жері –батырлар елі”, Ақтөбе-2005 ж.
“Книга Памяти”,Азовскова Т., Алматы-2011 ж.
Бейнефильмдер интернет ресурстарынан алынды