Презентация, доклад на тему Қазақ хандығының ішкі-сыртқы жағдайы (оқушы шығармашылығы)

Жәнібек сұлтандардың екеуінің де отыруға құқығы болды. Бірақ сол кездегі орныққан тәртіп бойынша, хан тағына отырғызарда мұрагерлікпен қатар, жасының үлкендігі де ескерілген. Сондықтан хан тағына Керей отырып, билік тізгінін қолға алды. Ақылдасар тірегі Жәнібек болды. Жәнібек хан – Барақ ханның бел баласы, Керей хан болса, Барақ ханның ағасы Болат сұлтанның баласы, яғни екеуі немере еді. Керей хан мен Жәнібек ханның Шудағы Қозыбасыға Орда тігуі ең алдымен, көшпелі қазақтардың ел болып, еңсе көтерсек деген ынта – үмітін жүзеге асырды. Керей хан хандықтың басқару ісін Жәнібекпен келісе отырып ойдағыдай жүргізген.

тіккен Жетісу жеріне екі жүз мың жан саны бар көшпелі тайпалардың жиналуы кең өріс – қонысты керек етті. Көшпелі қазақ тайпалары отырықшы егіншілігі дамыған аудандармен, қолөнері мен саудасы өркендеген орталықтар мен тікелей байланысқа ұмтылды. Әсіресе, Сырдария бойындағы қалалармен сауда – саттық қатынастарына қолайлы жағдай жасау халық тұрмысындағы маңызды мәселеге айналды. Өмір талабына айналып отырған бұл мәселенің дұрыс шешілуіне тек қана көшпелі халықтар ғана емес, отырықшы аймақтағы егіншілік өнімдерін өткізуді аңсаған егіншілер де мүдделі еді. Қолөнер өнімдерін өткізіп, шикізат – жүн, тері т. б. алуды аңсаған қолөнершілер де, тауарларын өткізіп, пайда табуды көздеген саудагерлер де мүдделі болды. Бай аймақтарды және қалаларды өз қол астына қаратуға феодалдар тіпті ынталы еді.

1) Көшпелі шаруалардың жайылымдарды пайдаланудағы Дешті Қыпшақ даласында бұрыннан қалыптасқан тәртібін қалпына келтіру; 2) Шығыс пен Батыс арасындағы сауда керуен жолы үстіне орналасқан Сырдария бойындағы Сығанақ, Созақ, Отырар, Йасы ( Түркістан) т. б. қалаларды Қазақ хандығына қарату; 3) Қазақ тайпаларының басын қосып қазақтың этникалық аумағын кеңейту. Хандардың Сырдария бойындағы қалаларды өзінің экономикалық және әскери тірегіне айналдыруы Дешті Қыпшақ даласын билеудің басты шарты болып келген.

мен Қазақстан жеріндегі саяси өмірде айтарлықтай тарихи оқиғалар болды. Темір әулеті Мұхаммед Шайбанимен күресте жеңіліс тапты. Моғолстан хандығы іс жүзінде бірнеше иеліктерге ыдырай түсті. Шығыс Дешті Қыпшақта Әбілқайыр билігі жойылды. Қазақстан жеріндегі бір кезде әлемді дүр сілкіндірген Алтын Орда хандығы ыдырап, жаңа мемлекеттер – Сібір хандығы, Қазан хандығы, Астрахан хандықтары тарих сахнасынан орын алды.

жалғас жатқан Қаратау өңірін басып алды. Нәтижесінде Қазақ хандығының жер көлемі әлдеқайда ұлғайды, оған тұс – тұстан қазақ тайпалары келіп қосылып жатты. Қазақ хандарының Сыр бойындағы қалалар үшін Әбілқайырдың немересі Мұхаммед Шайбани ханмен соғысы отыз жылдан астам уақытқа созылды.

Қазақ хандығы қамтыған аумақтарды көрсет.
А) Шығыс жерлері В) Батыс Жетісу жері С) Солтүстік өңірі Д) Оңтүстік аумағы
3. Қазақ хандығының құрылуы туралы жазған тарихшы:
А) Мұхаммед Хайдар Дулати В) Бабыр С) Қ.Жалайыри Д) Ж.Қарши
4. Ел билеушісі кім болған?
А) сұлтан В) хан С) рубасы Д) би
5. Қазақ хандығының тұңғыш ханы:
А) Абылай В) Таһир С) Керей Д) Хақназар

1458-1473  жж.
7. 1473-1480 жылдары хандық орнатқан хан:
А) Жәнібек хан В) Есім хан С) Тәуекел хан Д) Абылай хан
8. Қай ғасырлары қазақ хандығы нығайып, шекарасы ұлғайған?
А)15-16 ғғ. В) 17-18 ғғ. С)16-17  ғғ. Д) 18-19ғғ.