Презентация, доклад по химии на тему Темір және оның қосылыстары тақырыбына PISA-nfgcshvfkfhsy 0jklfye

Улдай Султанбековна
Еңбек өтілі 28 жыл

“ТЕМІР ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚОСЫЛЫСТАРЫ” тақырыбына Pisa тапсырмаларын қолдану

Cабақтың тақырыбы:

маңызын түсінеді, игерген білімдері мен дағдыларын өмірлік жағдайда қолдана алады.

CАБАҚТЫҢ ӨЗЕКТІЛІГІ:

отырып, оқушылардың алған білімдерін шынайы өмірде қолдану дағдыларын қалыптастыру, оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға темірдің периодтық жүйедегі орнын,атом құрылысын,физикалық және химиялық қасиеттерін, алынуын, адам ағзасындағы қызметін, қосылыстары мен минералдары жайында түсінік бере отырып,толықтай мағлұмат беру және оқушылардың ойлау,есте сақтау қабілеті мен пәнге қығызығушылығын арттыру.

білімдерін шынайы өмірде қолдана алады.
Өз пікірін білдіруге, ойын дәлелдеуге үйренеді.
«Темір және оның қосылыстары» тақырыбына біз PISA тапсырмаларын кіріктіріп отырсақ, онда оқушылар функционалдық сауатын дамытып қана қоймай, жасөспірімнің алған білімін өмірлік жағдайда тиімді пайдалана алатын болады.

қандай ғалым алған?A) Велер,1827ж ; В)Аррениус,1887ж ; С)Дэви,1809ж ; D)Берцелиус,1861ж ; Е)Либих,1843ж .
2.Алюминий қосылыстарында қандай тотығу дәрежесін көрсетеді? А) +2; В) +4 С) +3 D) +1 Е) +6
3. Қандай формула алюминийдің гидроксидіне сәйкес келеді? А) АІ Н3 В) АІ2 О3 С) АІ2(SО4)3 D) АІ(ОН)3 Е)NаАІО2
4.Алюминийдің генетикалық қатары
А) АІ→АІ2 О3 → Н3АІО3→ Nа3АІО3 В) АІСІ3→ АІ2 О3 →АІ→ АІ(ОН)3 С) АІ(ОН)3→ АІ2 О3 → АІСІ3→АІ D) АІ2 О3 →АІ→ АІ(ОН)3→ АІСІ3
Е)АІ→ АІСІ3→ АІ(ОН)3 → АІСІ3

алады С)электрондарын бермейді және электрондарды қосып алмайдыD)тотықтырғыш және тотықсыздандырғыш Е) тотықтырғыш 6. Алюминий карбидінің құрамына кіретін көміртектің тотығу дәрежесі: А) +2 В) +4 С) 0 D) - 4 Е) -2 7. 2 моль алюминий гидроксиді мен 1 моль күкірт қышқылы әрекеттескенде түзілетін тұз : А) алюминий гидросульфаты В)алюминий сульфиті С) алюминий гидроксосульфаты D) алюминий дигидроксосульфаты Е)алюминий сульфаты 8. Алюминий гидроксиді барлығымен әрекеттесетін заттар тобы A) ZnO,РН3,НСІ В)NаCI ,NН3,SО2 С)НNO3 ;СО2,Н2S D)SО3,NаОН,НNО3 Е)К2S,НСІ,Fе.

Үй тапсырмасын тексеру

алюминий ыдыста сақтауға болмайды?

көміртегі болғасын
г) құрамында мыс болғасын

1-тапсырма

кең таралған жер қыртысында көптеген минералды кендері бар. Оның тұздары теңіз суларында бар,тіптен мұхит түбінде бай табиғи шөгінділері кездеседі.Адамның денесінде 4- 4,5 г болады. Таза түрінде метеориттердің құрамында болады.Оны ертеде «аспан тасы» деп атаған.
Бұл қай металл?

Жаңа сабақ: Бүгінгі сабақты ақын Қадыр Мырза-Әлінің мына өлең жолдарымен бастайық:
Балалықпен байқамаппын, ол кездерде аңғалмын,
Менделеев кестесіне қарап кеше таң қалдым.
Таң қалдым да,жасырайын несіне
Химия емес, осы кесте салды өмірді есіме
Темір дейміз, темірдің де кезі өткен,Кезі өтпесе тұрар ма еді 26 кезекте,-дегендей бүгінгі сабағымыздың тақырыбы
«Темір және оның қосылыстары ».

периодтық жүйедегі орны ,атом құрылысы және табиғатта таралуы
2-топ: Темірдің алынуы мен физикалық қасиеттері
3-топ: Темірдің химиялық қасиеттері мен қосылыстары

+2 және +3 тотығу дәрежелерін көрсетеді:
Fe0 – 2e Fe2+
Fe0 – 3e Fe3+
Темірдің тотығу дәрежесі +6 (K2FeO4 – калий ферраты) болатын тұрақтылығы төмен қосылыстары белгілі.

зор. Мұнда
кездесетін байланысқан
күйіндегі темір қанның
қызыл түсін сақтап,
гемоглобиннің
төмендеуіне жол бермейді.

.

темірдің
дәрілік препараттары,изотоптары
Fe 52,Fe55,Fe59 зерттеу кезінде
индикатор ретінде қан ауруын
анықтауға қолданылады.

Темірдің медицинамен байланысы

3H2 = 2Fe + 3H2O

соның ішінде алюминтермиялық әдіспен:
Fe2O3 + 2Al = Al2O3 + 2Fe
және көміртек (ІІ) оксидімен тотықсыздан-дыру арқылы:
Fe3O4 + 4CO = 3Fe + 4CO2

Back

Оның тығыздығы-
7,87г/см3
- Қаттылығы – 4,6

(+2, +3) көрсетеді, ұшқын шашыратып жанады:
3Fe + 2O2 = Fe3O4

Next

Белсенді бейметалдар темірді тотықтырады:
2Fe + 3Cl2 = 2Fe Cl3
Fe + S = FeS
3Fe + C = Fe3C

= FeO + H2
Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады, өйткені ерімейтін қосылыстардың қорғағыш қабатшасымен қапталады.
Сұйылтылған азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесіп, темір тотықсызданады:
Fe + 4HNO3(сұйық) = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
Fe + H2SO4(сұйық) = FeSO4 + H2
Темір белсенділігі төмен металдарды олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады:
Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu

+ O20 = 2Fe (OH)2
Тотықсыздандырғыш 2Fe0 -2e- 4 2
Тотықтырғыш O0 +2e- 2 1
Оттек молекуласы темірді алдымен Fe+2, содан кейін Fe+3 катионына айналдырады:

4Fe(OH)2 + 2H2O + O2o → 4Fe(OH)3
Тотықсыздандырғыш Fe+2 -e– → Fe+3 1 4
Тотықтырғыш O20 +4e- → 2O-2 4 1

АЛЫНҒАН 4-ЖАҒДАЙДЫҢ ҚАЙСЫСЫНДА ТАТ ТҮЗІЛЕДІ?

А)1-ші және 2-ші тәжірибеде тат түзіледі.
В)1-ші және 4-ші тәжірибеде тат түзіледі.
C)2-ші және 3-ші тәжірибеде тат түзіледі.
D)3-ші және 4-ші тәжірибеде тат түзіледі.

СЕБЕБІН ТҮСІНДІРІП, ӨЗ ПІКІРІҢДІ ДӘЛЕЛДЕ.

3-ТАПСЫРМА: 5 СЫНАУЫҚ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ БАТЫРЫП ҚОЯТЫН ІШІНЕ ШЕГЕ МЕН СУ ҚҰЙЫЛҒАН 5 ШЫНЫ ЫДЫС АЛАМЫЗ. ҮШ (2.3.4.)СЫНАУЫҚҚА АС ТҰЗЫ ,АЛ 5-ШІ СЫНАУЫҚҚА АС ТҰЗЫ МЕН НАТРИЙ СІЛТІСІНІҢ ЕРІТІНДІСІ ҚҰЙЫЛДЫ. 3-ШІ СЫНАУЫҚТАҒЫ ШЕГЕГЕ СЫМ, 4-ШІДЕГІГЕ МЫРЫШ СЫМ ОРАЛДЫ. АРНАЙЫ АСПАПТАНМЫС ОТТЕК ЖІБЕРІП,СУДЫ ЫДЫСҚА ЫҒЫСТЫРАМЫЗ.

ЖЕМІРІЛУДІҢ ЖҮРГЕНІН ЖҰМСАЛҒАН ОТТЕКТІҢ ОРНЫНА СУДЫҢ КӨТЕРІЛУ БИІКТІГІ АРҚЫЛЫ ТӘЖІРИБЕДЕ ЖӘНЕ ТҮЗІЛГЕН ТҰНБАНЫҢ МӨЛШЕРІ БОЙЫНША БІЛЕМІЗ. ҚАЙ ТЕМІР ЖЕМІРІЛУГЕ ҰШЫРАМАЙДЫ? НЕЛІКТЕН? СЕБЕБІН ТҮСІНДІРІП, ӨЗ ПІКІРІҢДІ ДӘЛЕЛДЕ.

ТЕМІРДІҢ ӘР ТҮРЛІ ЖАҒДАЙДА ЖЕМІРІЛУІ

денсаулығына әсер етеме.

Ересек адамның денесінде 4-5 гр темір бар
иә/жоқ
65% қандағы гемоглобиннің құрамына кіреді

Темір өкпенің құрамында болады
иә/жоқ
Гемоглобин қанға қызыл түс береді
иә/жоқ

иә/жоқ

Медицинада дәрілік препараттарына изотоптар қолданады.

Радиация әсерінен гемоглобин синделмесе,
адам ақ қан ауруына шалдығады
иә/жоқ
Гемоглобинде темір болмайды
иә/жоқ
Металдарда темірдің дәрілік препараттары
изотоптары
иә/жоқ

жасауға қолданған. Сол тұздың
атауы мен формуласы қандай?

а) Темір купоросы FeSO4 * 7H2O
б) цементит Fe3C
в) темір аммонийлі ашудас
Fe(NH4)2* (SO4)2 * 12H2O
г) мор тұзы (NH4)2SO4 * FeSO4 * 6H2O

1)Ғе→Ғе 2О3→ҒеСІ3→Ғе (ОН)3


2) Ғе→ҒеСІ2 →Ғе (ОН)2 →Ғе О → ҒеSO4

3) Мыс сулфатының ерітіндісіне темір шегені салғанда массасы 16,5 грамм артса, оның бетін қанша мыс қонды?

жазу,есеп шығару

металл; тотығу дәрежесі +2 және +3 қосылыстар түзеді. Темір табиғатта үлкен роль
атқарады. Көбінесе, шойын және болат құймалары түрінде қолданылады.

элемент" тақырыптарында реферат жазып келу.