Презентация, доклад по химии на тему КАДМИЙ (8 класс на узбекском языке)

Содержание

Кириш 1.Кимёвий элементнинг очилиш тарихи 2.Табиатда учраши 3.Даврий системадаги ўрни. Атом тузилиши 4. Олиниши: 4.1. лабораторияда 4.2.саноатда 5. Хоссалари: 5.1 физик хоссалари 5.2кимёвий хоссалари 6. Кадмий элементини ишлатилиши

Слайд 1


Слайд 2Кириш 1.Кимёвий элементнинг очилиш тарихи 2.Табиатда учраши 3.Даврий системадаги ўрни. Атом тузилиши 4. Олиниши: 4.1. лабораторияда

4.2.саноатда 5. Хоссалари: 5.1 физик хоссалари 5.2кимёвий хоссалари 6. Кадмий элементини ишлатилиши 7.Кадмийнинг муҳим бирикмаларини ишлатилиши 8. Кадмийнинг биологик аҳамияти Хулоса Фойдаланилган адабиётлар.
Кириш 1.Кимёвий элементнинг очилиш тарихи 2.Табиатда учраши 3.Даврий системадаги ўрни. Атом тузилиши 4. Олиниши: 4.1. лабораторияда

Слайд 3 Сd - 1817-йилда немис кимёгари Ф.Штромер томонидан кашф етилган.

Қадмий сўзи юнонча “қадма”яъни «Рух рудаси» ва «рух оқсиди» деган маънони англатади. Бунга сабаб доим рух қазиб олинганда рух рудаси таркибида Рух ишлаб чикарилгандан сўнг, унинг “чиқиндиси” сифатида қадмий олинади.

1.Тарихи:

Сd - 1817-йилда немис кимёгари Ф.Штромер томонидан кашф етилган. Қадмий сўзи юнонча “қадма”яъни «Рух рудаси»

Слайд 4Кадмий- ер пўстлоғининг 5∙10-4 процентини ташкил қилади.Унинг саккизта табиий ва

тўртта сунъий изатопи бор.
l06Cd (1,215%),
l08Cd (0,875%), ,
110Cd (табиий кадмийда 12,39%),
111Cd (табиий кадмийда 12,75%),
ll2Cd (24,07%), 113Cd (12,26%),
l14Cd (28,87%) ва 116Cd (7,58%).
Кадмийнинг сунъий радиоактив изотоплари:
Cd109 , Cd113 ,Cd115 лар муҳум аҳамиятга эга.

2.Табиатда тарқалиши:

Кадмий- ер пўстлоғининг 5∙10-4  процентини ташкил қилади.Унинг саккизта табиий ва тўртта сунъий изатопи бор. l06Cd (1,215%),

Слайд 53.Даврий системада тутган ўрни ва атом тузилиши:
Унинг электрон конфигурацияси:
1s²2s²2p63s2 3p64s2

4p6 4d10 5s2 5p10

3.Даврий системада тутган ўрни ва атом тузилиши: Унинг электрон конфигурацияси:1s²2s²2p63s2 3p64s2 4p6 4d10 5s2 5p10

Слайд 6Лотинча номи- Cadmium.
Оқсидланиш даражаси- +2.
Валентлиги – 2
Тартиб рақами -48.
Атом массаси -112.41.


Протонлар сони+48.
Электронлар сони-48.
Нейтронлар сони 64га тенг.
Унинг электрон конфугратсияси:
1s²,2s²,2p6 ,3s2 , 3p6 ,4s2
,4p6 ,4d10 ,5s2 ,5p10

Ташқи энергетик қаватидаги электронларнинг орбиталарида жойлашуви:
) ) ) ) )
2 8 18 18 2
Суюқланиш температураси-3210
Қайнаш температураси-7670
Атом радиуси-0,156нм.
НЭМ-1.7.
Електрон конфугратсияси: 4d10 ,5s2
Зичлиги -8,65г\см3


Сd
+48

Лотинча номи- Cadmium.Оқсидланиш даражаси- +2.Валентлиги – 2Тартиб рақами -48.Атом массаси -112.41. Протонлар сони+48. Электронлар сони-48. Нейтронлар сони

Слайд 74.Олиниши
4.1.Лабораторияда:

4.Олиниши 4.1.Лабораторияда:

Слайд 8


Рух чангида кадмийнинг миқдори 5% га етади.

Zn + CdS04 =

Cd + ZnS04

.4.2.Саноатда:

Рух чангида кадмийнинг миқдори 5% га етади. Zn + CdS04 = Cd + ZnS04.4.2.Саноатда:

Слайд 9
Ишлов берилмаган кадмий
Ишлов берилган кадмий

→ Ишлов берилмаган кадмийИшлов берилган кадмий

Слайд 10Юмшоқ (пичоқ билан кесиладиган даражада юмшоқ), чўзилувчан, ўювчан , меҳаник ишловга

осон бериладиган , яҳши ясалувчан оғир металлдир. У кумушдек оқ, ялтироқ метал, гексагонал шаклда кристалланади. бўлади. Унинг солиштирма оғирлиги 8,6 га тенг, суюқланиш температураси-3210(320.9), қайнаш температураси- 7670 (765).

Ўзининг кимёвий ва физикавий хоссалари билан рух елементини эслатади.

5.Хоссалари:

5.1.Физик хоссалари:

Юмшоқ (пичоқ билан кесиладиган даражада юмшоқ), чўзилувчан, ўювчан , меҳаник ишловга осон бериладиган , яҳши ясалувчан оғир

Слайд 115.2.Кимёвий хоссалари:
Реакциялари:
2Cd+O2 =2 CdO
Cd(OH )2= CdO+Н2O
CdCO3= CdO+ CO2
2Cd(NO3)2=2 CdO+2N2O5
Кадмий амфотерлик

хоссасига ега:
Cd(OH )2+2NaOH=Na2[Cd(OH)4]
Cd+ 2NaOH+2Н2O= Na2[Cd(OH)4]+ Н2↑
CdО+2NaOH+Н2O= Na2[Cd(OH)4]
Cd+ 2NaOH=Na2CdО2+ Н2↑
5.2.Кимёвий хоссалари: Реакциялари:2Cd+O2 =2 CdOCd(OH )2= CdO+Н2OCdCO3= CdO+ CO22Cd(NO3)2=2 CdO+2N2O5Кадмий амфотерлик хоссасига ега:Cd(OH )2+2NaOH=Na2[Cd(OH)4]Cd+ 2NaOH+2Н2O= Na2[Cd(OH)4]+ Н2↑CdО+2NaOH+Н2O=

Слайд 12Кадмийнинг кислотага таъсири:

Cd+ 2H2SO4(конц)= Cd SO4+SO2 +2H2 О
3Cd+ 4H2SO4(конц)= 3Cd SO4+S↓

+4H2 О
8Cd+ 11H2SO4(конц)= 8Cd SO4+SO2 ↑+ Н2S↑+ S↓+10H2 О
4Cd+ 5H2SO4(суюл)= 4Cd SO4+Н2S ↑+4H2 О
Cd +4HNO3(конц) =Cd(NO3)2 + 2NO2 ↑ +2H2 О
4Cd +10HNO3(суюл) =4Cd(NO3)2 + N2 O↑ +5H2 О
4Cd +10HNO3(жуда суюл) =4Cd(NO3)2 + NH4N O3 +3H2 О
5Cd +12HNO3(жуда суюл) =5Cd(NO3)2 + N2↑ +6H2 О
Cd(OH )2 + 2HCl= CdCl2 +2H2O
CdO+2HF= CdF2+H2O
CdO+ H2SO4 = Cd SO4+ H2O

Кадмийнинг кислотага таъсири:Cd+ 2H2SO4(конц)= Cd SO4+SO2 +2H2 О3Cd+ 4H2SO4(конц)= 3Cd SO4+S↓ +4H2 О8Cd+ 11H2SO4(конц)= 8Cd SO4+SO2 ↑+

Слайд 136.Кимёвий елементнинг ишлатилиши:

6.Кимёвий елементнинг ишлатилиши:

Слайд 147.Кадмийнинг муҳим бирикмалари
CdS
CdH2
CdO
CdCO3
CdSO4
Cd(OH )2
CdI
CdBr2
CdCl2,
CdF2
CdBr2
К2[CdI4].
CdCl2 • 2,5 Н20
Cd(NO3)2* 4H2O
3Cd SO4 *

8H2O
[Cd(NH3]4 (ОH)2
[Cd(NH3)4](OH)2
[Cd(NH3)6](OH)2


7.Кадмийнинг муҳим бирикмалари CdSCdH2CdOCdCO3CdSO4Cd(OH )2CdICdBr2CdCl2,CdF2CdBr2К2[CdI4].CdCl2 • 2,5 Н20Cd(NO3)2* 4H2O3Cd SO4 * 8H2O[Cd(NH3]4 (ОH)2[Cd(NH3)4](OH)2[Cd(NH3)6](OH)2

Слайд 15
Кадмий атом техникасида катта аҳамиятга эга, унинг масса сони 113 бўлган

изотопи суст нейтронларни қамраб олишга қобил бўлганлиги сабабли, кадмий ядро реакторлар учун керакли регулятор тайёрлашда ишлатилади. Кадмийнинг баъзи бирикмалари тиббиётда ишлатилади.

8.Биологик аҳамияти

Кадмий атом техникасида катта аҳамиятга эга, унинг масса сони 113 бўлган изотопи суст нейтронларни қамраб олишга қобил

Слайд 161.Ю.Т. Тошпўлатов “Анорганик кимё”(126-127бет) Т.”ўқитувчи”1992-йил.
2.Н.А.Парпиев, А.Г.Муфтақов, Х.Р.Рахимов “Анорганик кимё” (479-481).
3.К.Аҳмеров, А.Жалилов,Р.Сайфутдинов

“Умумий ва анорганик кимё” Т. “Ўзбекистон”.2003-йил (427-432).
4.Х.Рустамов “Умумий химия” (206-210).
5.Хусниддин Нуриддинов “Мўжизакор елементлар” “Ўқитувчи” нашрёти .Т.2008-йил. (151-159).
6. “Ёш химик” Энциклопедик луғати .Тош. 1990-йил.

Фойдаланилган адабиётлар

1.Ю.Т. Тошпўлатов “Анорганик кимё”(126-127бет) Т.”ўқитувчи”1992-йил.2.Н.А.Парпиев, А.Г.Муфтақов, Х.Р.Рахимов “Анорганик кимё” (479-481).3.К.Аҳмеров, А.Жалилов,Р.Сайфутдинов “Умумий ва анорганик кимё” Т. “Ўзбекистон”.2003-йил

Слайд 17Эътиборингиз учун рахмат

Эътиборингиз учун рахмат

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть