Презентация, доклад ПО ХИМИИ НА ТЕМУ ЭНГ МУХИМ АСОСЛАР

XOSSALARI

,metall-
maslarning umumiy xossalari bilan tanishtirish .

b)Tarbiyaviy maqsad: o’quvchilаrni vatanni
sevish va uni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash
,darslikdan tashqari adabiyotlarni o’qishga da’vat
etish ekologik dunyoqarashni kengaytirish ,
estetik didni,axloqiy sifatlarni kamol toptirish .

d)rivojlantiruvchi maqsad:O’quvchilаrni mustaqil
fiikrlashga o’rgatish,nutq madaniyatini oshirish,
o’z-o’zini boshqarishga yo’naltirish,hozir javoblik,
topqirlik xususiyatlarini rivojlantirish.

Darsning maqsadi :

olamiz va quyidagicha nomlaymiz.

“Vodorod”guruhi

“Uglerod”guruhi

“Kislorod”guruhi

H

C

o

O’qituvchi

Haftada bor yetti kun,
Yetti kun-u, yetti tun.
Qani ayting bolalar,
Bugun qaysi qanday kun?

O’qituvchi

O’quvchilar qalaysiz ?

O’quvchi:

Qalay emas oltimiz
Zarafshonning faxrimiz

atomlari geliyga aylanish jarayoni yuz berib ,bu termoyadro reaksiyasi deyiladi ,va bunda quyosh uchun asosiy energiya manbai hosil bo`ladi Uning 3 ta izotopi mavjud . 2tasi tabiy 1 tasi suniy .Allatropiyasi ham 3ta ,atomar vodorod ,para spinli vodorod , orto spinli vodorod .

Davriy jadvalning 4-guruhida joylashgan metallmas bolib lotincha-ko`mir so`zidan olingan .Tabiatda erkin holatda uglerod olmos va grafit shaklida uchraydi .Uglerod o`simlik va hayvonot dunyosining asosiy tarkibiy qismidir.Uning olmos ,karbin ,grafit va fullerilen shaklidagi allatropiyasi mavjud.

Kislorod davriy sistemaning 6-guruhchasida joylashgan metallmas,bo`lib havoda hajmiy jihatdan 21%,massa jihatdan 23%ni tashkil etadi ,yer qobig`Ining 47%ni tashkil etadi .O`rtacha og`irlikdagi odam (70kg)odamning 45 kg ni kislorod tashkil etadi.Inson 1 kunda 750 litr kislorod yutib ,657 litr karbonat angidrid chiqaradi .

va qaysi guruh haqiqiy oltin ekanligini isbotlaydi

ishlash kompyuterdan tuzilgan amaliy ko’rgazmali materiallar

Darsning jihozi :8-sinf kimyo dasligi , davriy jadval , metallmaslar jadvali ,metallmaslar reaktivlari. ,

Darsning borishi :
1.Salomlashish
2.Navbatchini aniqlash
3.Sinf tozaligini tekshirish

Texnik vositalari: proyektor,ekran va kompyuter

3 daqiqa
2.Pedagogik iqlim yaratish
Oyning muhim sanalari 4 daqiqa
3.O’tilgan mavzuni so’rash va
mustahkamlash 7 daqiqa
4.Yangi mavzu bayoni 12 daqiqa
Davriy jadvaldagi o`rni
Atom tuzilishi
Kimyoviy boglanishi
5. Yangi mavzuni mustahkamlash
6.Metallmaslarning ahamiyati. 4daqiqa
7. Krassvord yechish 7 daqiqa
8. Inson va ekologiya 4 daqiqa
9.Darsning xulosasi 2 daqiqa
10. Uyga vazifa 2 daqiqa

turli xil kasb egalari sifatida ishtirok etasiz . Sinfimizda bo’lajak shifokorlar , jurnalistlar , labarantlar , dorishunoslar va bo’lajak ustozlar o’tirishibdi . Qani jurnalistlar bizni kun yangiliklari bilan tanishtirsin

Oyning muhim sanalari

O’qituvchi

Bu oyda muhim bo’lgan sanalarni ayting

14

Alisher Navoiy tavallud topgan kun

Zaxiriddin Muhammad Bobur tug’ilgan kun

9

Har kimki vafo qilsa vafo topg`usidir ,har kimki jafo qilsa jafo topg`usidir,Yaxshi kishi ko`rmagay yomonlik hargiz ,Har kimki yomon bo`lsa jazo topg`usidir.

Oz-oz o`rganib dono bo`lur
Qatra qatra yigilib doryo bo`lur.Bilmaganni sarab o`rgangan olim orlanib so`ramagan o`ziga zolim

mavzu o’tgandik
Va nimani o’rgandik ?

O’tilgan mavzu so’rash

:O'qituvchi

“Vodorod”guruhi

“Uglerod”guruhi

“Kislorod”guruhi

Borning elrktron formulasini yozing ?
1S2, 2S2 2P1
2)Uglerodning elektron formulasini yozing ?
1S2,2S2 2p2
3)Azotning elektron formulasini yozing?
1S2,2S2 2P3

7)Kremniyning elektron formulasini yozing ?
1S2, 2S2 2P6,3S2 3P2
8)Fosforning elektron formulasini yozing ?
1S2,2S2 2P6,3S2 3P3
9)Oltingugurtning elektron formulasini yozing ?
1S2,2S2 2P6,3S2 3P4

4)Kislorodning elektron formulasini yozing ?
1S2,2S2 2P4
5)Ftorning elektron formulasini yozing ?
1S2,2S2 2P5
6)Neonning elektron formulasini yozing ?
1S2,2S2 2P6
6

“KIM CHAQQON” O`YINI

tashkil etadi.Ularning soni22 ta.Ular D.I.Mendeleyev elementlar davriy jadvalining o`ng tomonidagi yuqori qismini band etadi.Ular jadvalda uchburchak bo`ylab joylashgan, uchburchak cho`qqisini ftor band etadi.Uning asosini bor va astat chizig`ida yotuvchi elementlar egallaydi.Metallmaslar bir biridan deyarli keskin farq qiladi.Ularning rangi ham turli tuman. Metallmaslarning ikkitasi; uglerod vaoltingugurt juda qadimvaqtlardan berima`lum,lekin astat faqat1940 yilda sun`iy yo`l bilan hosil qilingan.Metallmaslarning yuqori oksidlarikislotali xossaga ega. Vodorodli birikmalari odatdagi sharoitda gazsimon moddalardan iborat.

?
Kimyoviy reaksiyalarda metallmaslar qanday xossani namoyon qiladi?
Normal sharoitda qaysi metallmaslar gazsimon?
Qaysi metallmas suyuq?
Metallmaslarga ta`rif bering?
Metallmaslarning nisbiy elektrmanfiyligi necha oralig`ida bo`ladi ?

Kosmosda qaysi metallmas ko`p uchraydi ?
2.Yer qobig`ida qaysi metallmaslar eng ko`p uchraydi ?
4.Azot guruhchasi elementlari qanday nomlanadi?
5.Metallmaslar metallar bilan birikib ,qanday bog`lanishli birikmalarni hosil qiladi?

1.Nima sababdan vodorod ham birinchi guruhda ham ettichi guruhda joylashgan ?
2. Elementlarning metallmaslik xossalari guruhda qanday davrlarda qanday o`zgaradi ?
3. Eng kuchli metallmas qaysi element ?
4.Metallmaslardan qaysilari suyuq holatda bo`ladi?
5.Metallmaslarning vodorodli birikmalari qanday moddalarni hosil qiladi ?
6.Metallmaslarning yuqori oksidlari qanday oksid hosil qiladi,va ular qaysilar ?

Tezkor savollarga –tezkor javoblar

yod yetishmasligidir .
Kuniga 1 mahal yodomarin istemol qiling va yodlangan tuz albatta

Menda xotira susayishi , noo’rin asabiylashish va nafas olganda havo yetishmasligi bezovta qiladi

BEMOR

SHIFOKOR

Metallmaslardan xlor va oltingugurtdan qanday maqsadlarda
foydalanamiz

Kundalik hayotimizda xlordan har- xil dog`larni ketgazish,kiyimlarni oqartirish va dizenfeksiya maqsadida ishlatiladi.

Kundalik hayotimizda oltingugurtdan bobo dehqonlarimiz, mo`l -ko`l hosil olishda ,yani o`simlik va mevalarni zararkunanda hasharotlardan himoyalash maqsadida ishlatiladi

bilan uzluksiz munosabatda bo`lamiz. Tabiat bizga bitmas tuganmas tabiiy boyliklarni in`om qilib kel yapti. Biz sanoati eng rivojlangan viloyatda yashaymiz.Hozirgi vaqtda atrof muhitni ifloslantiruvchi sanoat chiqindilari jiddiy ekologik muammoga aylandi.Mutaxasislarning ma`lumotlariga qaraganda,har yili respublikamiz atmosferasiga 4 million tonnaga yaqin zararli moddalar tarqatilmoqda.

Shulardan ko`p qismi metallmas oksidlariga to`g`ri keladi. Bular tarkibiga uglerod chiqindilari-25%, oltingugurt(4)oksidi-15%, azot(2) oksidi,8%--qattiq moddalar 4%-o`ziga xos o`tkir zaxarli moddalar tashkil etadi.Bundan xulosa qiladigan bo`lsak, metallmaslarning foydali tomonlari bilan birga ,inson hayotiga zararli tomonlari ham mavjud.

yig’ilgan ballarni hisoblash .

Uyga vazifa :120-122 betlarni o’qib , 24-jadvalni o’rganish

Esingdami sen tug’ilgan on
Hamma xandon edi sen esa giryon
Shunday yashaginki ketar chog’ingda
Hamma giryon qolsin sen esa xandon.

Dars yakuni