- Главная
- Разное
- Образование
- Спорт
- Естествознание
- Природоведение
- Религиоведение
- Французский язык
- Черчение
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Геометрия
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Математика
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, фоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
Презентация, доклад на тему Himiya, 11-nji synp, Prezentasiya, mis barada
Содержание
- 1. Himiya, 11-nji synp, Prezentasiya, mis barada
- 2. MIS ( lat. Cuprum), Cu (okalýar
- 3. Меndeleýewiň periodik sistemasynda mis IВ toparçada dördünji periodda asylly metallar altyn we kümüş bilen bilelikde ýerleşýär.
- 4. Tebigatda tapylyşyÝer gabygynda misiň saklanyşy massasy boýunça
- 5. Сu₂S - halkozin ýa-da mis ýylpyldysy (79,8% mis).
- 6. Alnyşy Misi mis magdanlaryndan we minerallaryndan alýarlar.
- 7. Fiziki häsiýetleriAçyk gülgüne reňkli, ýumşak, plastik metal.Elektrik
- 8. Himiki häsiýetlerigalogenler bilen galogenidleri emele getirýär2Сu +
- 9. Wajyp birleşmeleriСuO - misiň(II) oksidi, esas oksidi
- 10. Слайд 10
- 11. Слайд 11
- 12. Слайд 12
MIS ( lat. Cuprum), Cu (okalýar - «kuprum»), tertip sany 29 -a, atom massasy 63,546 -a deň bolan himiki element. Misiň latynça ady Kipr adasy (Cuprus) bilen bagly, gadymda bu ýerde mis magdany gazylyp alnypdyr;
Слайд 2 MIS ( lat. Cuprum), Cu (okalýar - «kuprum»), tertip sany
29 -a, atom massasy 63,546 -a deň bolan himiki element. Misiň latynça ady Kipr adasy (Cuprus) bilen bagly, gadymda bu ýerde mis magdany gazylyp alnypdyr; ýöne misiň adynyň doly düşündirlişi ýok. Misiň sada maddasy — owadan gülgüne reňkli, ýumşak, plastik metal.
Слайд 3Меndeleýewiň periodik sistemasynda mis IВ toparçada dördünji periodda asylly metallar altyn
we kümüş bilen bilelikde ýerleşýär.
Слайд 4Tebigatda tapylyşy
Ýer gabygynda misiň saklanyşy massasy boýunça (4,7-5,5)·10−3% . Seýrek erkin
görnüşinde hem duş gelip bilýär
(iň uly sap görnüşde Demirgazyk Amerikada duş gelipdir 420 tonna). Misiň magdanynyň görnüşi köp ýöne köp asyrlar bäri gazylyp alnansoň baý ýataklary az duş gelýär.deňiz suwunda 1·10−8 % mis duş gelýär.
Сu₂S - halkozin ýa-da mis ýylpyldysy;
Сu₂O – kuprit;
СuFeS₂ - halkopirit ýa-da mis kolçedany;
(СuOH)₂СO₃ - malahit;
(iň uly sap görnüşde Demirgazyk Amerikada duş gelipdir 420 tonna). Misiň magdanynyň görnüşi köp ýöne köp asyrlar bäri gazylyp alnansoň baý ýataklary az duş gelýär.deňiz suwunda 1·10−8 % mis duş gelýär.
Сu₂S - halkozin ýa-da mis ýylpyldysy;
Сu₂O – kuprit;
СuFeS₂ - halkopirit ýa-da mis kolçedany;
(СuOH)₂СO₃ - malahit;
Слайд 6Alnyşy
Misi mis magdanlaryndan we minerallaryndan alýarlar. Duzlarynyň ergininiň elektrolizi
СuСl₂⭢ 2Сu
+ Сl₂⭡
Oksidinden gaýtarylma
СuO + H₂⭢ Сu+H₂O
3СuO + 2Al ⭢ Сu + Al₂O₃
Oksidinden gaýtarylma
СuO + H₂⭢ Сu+H₂O
3СuO + 2Al ⭢ Сu + Al₂O₃
Слайд 7Fiziki häsiýetleri
Açyk gülgüne reňkli, ýumşak, plastik metal.
Elektrik toguny we ýylylygy oňat
geçirýär, ρ=8,96g/sm³,
ereme temperaturasy 1083⁰С.
ereme temperaturasy 1083⁰С.
Misiň izotoplary
Tebigy misiň iki durnukly izotopy bolýar— 63Cu we 65Cu ýaýraýşy degişlilikde 69,1 we 30,9 atom prosentli..
₊₂₉Сu 1s²2s²2p⁶3s²3p¹⁰4s¹ (d-element)
Okislenme derejeleri +2,+1
Слайд 8Himiki häsiýetleri
galogenler bilen galogenidleri emele getirýär
2Сu + Сl₂⭢СuСl₂
2Сu + O₂⭢2СuO
Ýokary
temperaturada kislorod bilen reagirleşip oksid emele getirýär
300—400 °C kükürt bilen sulfidleri emele getirýär
Сu + S⭢ СuS
3Сu + 8HNO₃(gowş)⭢ 3Сu(NO₃)₂ + 4H₂O + 2NO⭡
Сu+4HNO₃(kons)⭢ Сu(NO₃)₂ + 2H₂O + 2NO₂⭡
azot kislotasyndan beýleki kislotalaryň erginleri bilen reagirleşmeýär
Сu + 2H₂SO₄(kons) ⭢ СuSO₄+ 2H₂O + SO₂⭡
konsentrirlenen kükürt kislotasy bilen SO₂ emele getirýär
Слайд 9Wajyp birleşmeleri
СuO - misiň(II) oksidi, esas oksidi bolup, kislotalar we kislota
oksidleri bilen reaksiýa girýär. Suw bilen täsirleşmeýär.
Сu(OH)₂- misiň (II) gidroksidi,
eremeýän esaslaryň häsiýetlerini ýüze çykarýar.
Gyzdyrlanda dargaýar, kislotalar bilen regirleşýär.
+1 okislenme derejeli birleşmeleri seýrek duş gelýär.
Сu(OH)₂- misiň (II) gidroksidi,
eremeýän esaslaryň häsiýetlerini ýüze çykarýar.
Gyzdyrlanda dargaýar, kislotalar bilen regirleşýär.
+1 okislenme derejeli birleşmeleri seýrek duş gelýär.
СuSO₄
- mis kuporosy
Слайд 10 Ulanylyşy Elektrik simlerini ýasamakda. Dürli tehniki splawlary almakda (bürünç, latun,melhior,konstantan we beýl.) Himiki reaktiwleri
öndürmekde.
СuSO₄• 5H₂O
mis kuporosy oba hojalygynda ösümliklere zyýanly mör-möjeklere garşy göreşmekde ulanylýar.
