Презентация, доклад на тему Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу презентация

өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу.

Садыкова Риза Сериккалиевна
Физика пәні мұғалімі

атты тарауы бойынша білімдері мен біліктіліктерін
қалыптастыру және практикалық білімдерін пысықтау.
Меншікті булану және балқу жылуының ережелері мен
формулалары тәжірибелер орындап, есептер
шығарғанда қажет екенін оқушы санасына жеткізу.
Дамытушылық: Оқушылардың білім, білік, дағдыларын, ой-
өрістерін есептер шығару арқылы дамыту.
Тәрбиелік: Физика пәніне деген қызығушылықтарын,
белсенділіктерін арттыру. Ұйымшылдыққа,
тапқырлыққа, шапшаңдыққа және адамгершілікке
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: практикалық сабақ

(заттардың үш күйде болуы: қатты, сұйық және газ)

күйден сұйық күйге айналу процесін)

(заттың сұйық күйден қатты күйге
айналуын)

r=Q/m

(Заттың қатты күйден сұйық күйге
айналу процесі балқу деп аталады)

Q=cm(t2-t1)

булануды)

(Будың сұйыққа айналуы)

жылуды аз жоғалтады.

келеді. Олар келгенде бұл үйдегі апай сыртта бауырсақ пісіріп жатады. Алдар Көсе әңгіме айтып көп отырып қалады, бай оны шайға шақырады. Шайға байдың қызы Бикеш темірден өріліп жасалған ыдысқа бауырсақты салып әкеліп, дастарханға қойып жатып былай дейді: - Бауырсақты ыстық кезінде жеген дәмді, сондықтан бауырсақ тез суып қалмас үшін мына темірден өріліп жасалған ыдысқа әдейі салып әкелдім. Сонда көп білетін Алдар былай дейді: - Жоқ қателесесіз: одан да бауырсақты ағаштан жасалған ыдысқа салған дұрыс.

Сұрақ: Алдардың берген кеңесі
дұрыс па?

сырттағы самаурындағы шай қайнаса да, отын бәсеңдетіп, шәйді үйге алып кірмей отыра береді. Біраз уақыттан кейін Алдар:
-Бәйбіше, сырттағы самаурындағы шай қайнап жатыр, - деген екен. Сонда асып – сасқан бәйбіше: -Оны қайдан көріп отырсың, қу Алдар? – деген екен.

Сұрақ : Алдар, шынында да, шайдың қайнағанын
қайдан білді?

да келеді.Бай мен Алдар көсе әңгімелесіп отырып шайға көшеді. Бәйбіше екеуіне де ыстық шай ұсынады. Бай әңгімелесіп отыра береді де, Алдар алдына келген шайға бірден бір ас қасық шекер салып, әңгімесін жалғастыра береді. Бай Алдардың аузына қарап, біраз уақыт өткеннен кейін ғана ыдысқа шекер салады.

Сұрақ: Сонда қайсысының шайы тез суиды: байдың
ба, әлде Алдардың ба?

ашқаны сол еді, үйге бір мысық кіре кетті. Алдардың көзі кірген мысыққа түсті, мысықтың жүні үрпиген, мысыққа қарады да, құлақшынын алып жатып былай деді:
- Құлақшынымды кие шығайын далада суық екен – деді.

Сұрақ : Далада күннің суық екенін Алдар қайдан білді?

шамалар мен өлшем бірліктерді сәйкестендіру

t

Q

V

m

c

λ

Дж

с

Дж/кг

м3

кг

уақыт

масса

Жылу мөлшері

меншікті жылу сыйымдылығы

меншікті балқу жылуы

көлем

есепте.

Балқу температурасындағы массасы 5кг қалайының, 11кг қорғасынның немесе 1,5кг мұздың қайсысын балқытуға көп энергия жұмсалады?

1

2

3

Массасы 3кг оқ дәрі жанғанда 11400кДж энергия бөлінген. Оқ дәрінің меншікті жану жылуын есептеңдер?

кг суды 1000С-та буға айналдыру үшін 2,3*106Дж энергия жұмсалады. Осы температурадағы судың меншікті булану жылуы қандай?

Қайнау температурасындағы 300гр эфирді буландыруға 0,12 МДж энергия жұмсалған. Осы мәндер арқылы эфирдің меншікті булану жылуын анықтаңдар

4

5

6

В) Бөлінеді     С) жұтылмайды және бөлінбейді
2. Булану кезінде сұйық суиды,себебі:
А) бөлшектер сұйықтан жоғары кинетикалық энергиямен шығады
В)сұйықтын массасы азаядыС)сұйықтан ең жеңіл бөлшектре шығады
3.Массасы 1 кг зат толық жанғанда бөлінетін жылу мөлшерін анықтайтын шама:
А)меншікті булану жылуы   В)меншікті жану жылуы С)меншікті балқу жылуы
4. Сұйықтың қайнау температурасы сыртқы қысымға қалай тәуелділігін анықта:
А)тәуелді емес В)қысым артқан сайын қайнау температурасы төмендейді
С)қысым артқан сайын қайнау температурасы да артады
5. Бөлме температурасы  20 0болса, абсалюттік Кельвин шкаласы бойынша мәні-
А.393К В.20 К С.293 К
6.Бұлтта су буы кристалға айналады.Бұл процестің нәтижесінде  ауа:
А)суиды  в)қызады С)температурасы өзгермейді
7. Қайнау кезінде сұйық толық буланып болғанша температура
А.Анықталмайды. В. Төмендейді . С.* өзгермейді
8. Ауаның ылғалдылығын өлшейтін құралды көрсет.
A. Термометр B. Спидометр C. Психрометр
9. Кебуге немесе булануға кері жүретін процесс: A. Қайнау B. Конденсация C. Балқу
10. Шық нүктесінің анықтамасын көрсет:
A. бу қаныққан күйге өткендегі, ал салыстырмалы ылғалдылықтың 100 пайызға
B. салыстырмалы ылғалдылықтың жоғары температурасы
C. тең болған кездегі температурасы

Заттардың қандай агрегаттық
күйінде ең жоғары
және ең төмен
жылуөткізгіштік болады?

білімді, Ұмытпай есте сақтайық.

1. Тарау бойынша тестке дайындық,
2. Төмендегі формулаларды пайдалануға арналған есептер құрастыру:
1. Q =rm – қайнау кезінде;
2. Q =rm –конденсация кезінде;
3. m=Q/r.