Слайд 1Ломоносовтың физика саласындағы еңбектері.
(1711-1765)
Орындаған: 22К тобының студенттері
Едресов М,Садыков Н
Слайд 2Мазмұны
М.В.Ломоносов-ұлы орыс ғалымы
Дененің құрылысы туралы теория
Жылулық құбылыс
Электрлендіру табиғаты
Физикалық химия
Дененің сақталу заңы
және энергия
Оптика
Қорытынды
Слайд 3 «Дұрысырақ айтқанда, ол біздің бірінші университетім болып еді….»
А.С.Пушкин
В.М.Ломоносов 1711 жылы
Холмогорда дүниеге келген. Білім алуымен қатар, ұл ғалым өнер әлеміне және ғылым көп үлес қосты. Оның негізгі еңбектері физик,химия,әдебиет және астрономия саласында.Кейбіреулерін біз өз презентациямызда көрсететін боламыз.
Слайд 4Дене құрылуының теориясы
-Металдарды ертіткіштердде еріткенде оларда не болады?
-Ұшып жүрген дене булану кезінде қайда
-Жалын жоқ кезде ыстық денеде не болады?
-Олар ізсіз жоғала ма?
Слайд 5Ломоносов оларға, жоқ деп жауап береді, өйткені олар көзбен де көрінбейдің
ұсақ бөлшектерге бөлінеді.оларға, тірі жан тек қана микроскоптың көмегімен әсіресе, ыдыстар, жануарлар соғы және басқаларына күмәндануға бола ма?Әрине, жоқ, олар бөліктерден тұрады,ыдыстарда, шырыннан өмір сүреді.Бұдан мынадай қорытынды шығаруға болады: дене мынадан тұрады.... Бөлшектерден, ғажап шағын және физикалық бөліктерден
Келесі бір Ломоносовтың теоремасынан қорытынды шығаруға болады, дененің қасиеті-жылы және суық, үлес салмағы, түс,иіс, дәм, күштер, электрлік, магниттік, дәрілік, және басқалары
- инерция күші, фигуралар, қозғалыс және бөлшектердің орналасуы
Слайд 6 Жылулық құбылыс.
1744 жылы Ломоносов «Жылулықтың себебі
туралы ойлар» атты диссертация жазды.Жылудың қозғалысы қалай туады? Біз ғасырлар бойы арбаға ағаш тасимыз, бірде бір шөлке бір де бір градуста қызбайды. Бірақ ол жылдам жылынады, егер бір шөлкені екінші шөлкеге жақындатсақ. Шөлкелерді бір біріне қосқан сайын жоғарыдағы қозғалатын қозғалыс и бір бірімен бірігетін кішкене бөлшектер құрылады.
Слайд 7Барлық денелердің ішкі қозғалысы құрылатын денелердің ішкі бөлшектерінің қозғалысы нәтижесінде айналады.Бұл
бөлшектердің қозғалысы жылулық болып есептеледі.Барлығын қарапайымәсіресе түсіндерітн осы жылулық құбылыс теориясы.Егер біз қолымызға ыстық нәрсені алсақ онда оның қозғалатын бөлшектері біздің қолымызға жанасады.
Слайд 8Егерде біз қатты денені қыздырсақ, оның бөлшектері жылдамдырақ қозғалады және бір-бірінен
қаттырақ жылжиды.Қыздыру кезінде денелердің аралығы өседі. Дене өзінің қазіргі қалпын сақтай алмайды, ериді. Егерде бөлшектердің жылдамдығы үдеген сайын , олардың бөлшектері барлық жаққа қшады да булану пайда болады.
Слайд 9Дене жылы болған сайын олардың бөлшектері жылдам қозғалыса болады. Жылудың ең
үлкен қалпы(температурасын) қарастырға бола ? Әрине, жоқ, себебі бөлшектредің қозғалыс жылдамдығы өседі немесе кемиді. Керісінше, дене салқындаған сайын, бөлшектің қозғалыс жылдамдығы азаяды, егерде ол толық үзілген кезде, жылудың ең кішкене қалпы тауды. Сондықтан Ломоносов бірінші рет ғылымға абсолт температура ұғымын енгізді.
.
Слайд 10Электрлендіру табиғаты.
1753 жылы электрлендіру табиғаты және құбылыста пайда болуы туралы Ломоносов
шығарма жазды. Ол электрлендіру атмосферасында өз теориясын жандандырды.Бірінші рет
Прежде всего, он впервые открыл тік және бір өрмелі ауа ағысын ашты. Қыста олар салқын болғандықтан, ауаның ауыр салмағы атмосфераның жоғарғы қабатынан төмен болғандықтан, төмен құлайды, өйткені қыста қатты аяздан жылдам ериді.
Слайд 11
Ал жазда керісінше, атмосфераның төменгі бөлігі жерден жылынады, сондықтан жеңіл болғандықтан
жылдам жоғарыға
.Бұл күннің үштер шамасында болады, ол кезде күн ыси түседі. Бұл уақытта найзағай болады, өйткені электр күші пайд аболып, бұлттарға тарайды.
Слайд 12
Атмосфералық электрлендіруді ол өзінің ізденістерін Г.В:Рихманмен бірге жүргізді. Ломоносов және Рихман
өздерінде эксперименттерінде күркіреу машинасын өңдеп шығарды.
Слайд 13Физикалық химия
Ломоносов жаңа физикалық химия деген бағдарлама құрды. Физикада ол былай
түсіндірді, химиялық құбылыстың қасиеттері және бөлшектердің өзгеруі дененің құрылуымен түсіндірледі.Бірақ физикалық құбылыстарды білу үшін –жылулық, серпімділк күші және басқа да бөлшектің сыртқы құрылысын білу үін шама, форма басқа да химиялық құбылыстарды білуі қажет
Слайд 14Денелердің сақталу және энергия заңы.
1748 жылы Ломоносов энергияның және дененің сақталу
заңын ашты. Дененің сұйықтығы және қаттылығы туралы» өз стаьясында және Эйлер академикке жазған хатында ол былай деді: Барлық айнымалылар кездесетін, бір дене басқа денемен ауысқанда дәл сондай жағдайда болады.
Слайд 15Оптика.
Оның ең маңызды оптика саласындағы туындысы «кешкікөру тұрбасы (1756-58)» ол ымыртта
да нәрселерді айқын көрсете алады. Ломоносов В.Гершельге дейін қосымша жазық айна үшін айналы телескоп құрастырды.
Слайд 16Қорытынды.
Ломоносов қозғалыс және материяның сақталу заңының авторы, газ және жылу кинетикалық
теориясын шығарды.
Ломоносов бірінші рет абсолют нөлдік температураның негізін қаладыжәне Бойль заңының ңинетикалық ойларын түсіндірді.
Ол бірінші рет атмосфералық электрлендірудің көзі ретінде вертикаль ағыстарды, жылу құбылысының және электлендірудің байланысы туралы өз ойларын
Ломоносов оптика саласында көптеген оптикалық құрылғыларды құрды және жарықтың толқындық теориясын зерттеді.