Презентация, доклад на тему Преимущества обучения пальцам по развитию ребенка

бөлімінің «Сыр бөбегі» бөбекжай – бақшасы КМҚК

Қызылорда,2018-2019жж

жаңа хабарларды игеруіне көмектесуде үйретуді ойынмен алмастыру, алға қойған мақсатына жетуін, тапсырманы орындауда қиындыққа кездессе мойымауға үйрете отырып, аз мөлшердегі жетістіктерін де бағалап, мадақтап қоюды да, ұмытпауы керек.

В.А.Сухомолинский: сәбидің ақыл - ойы оның саусақтарының ұшында тұрады - деп жазды.

қыздың дені сау, рухани бай, еңбекке, білімге құштар болып өсуі ең жоғары тілек, ең биік мақсат.Мектепке дейінгі балаларды оқыту мен тәрбиелеу мақсатында балалардың тілін дамыту,сөздік қорларын молайту, ауызша сөйлеуді үйрете отырып, үйренген сөздерін күнделікті өмірде еркін қолдану, одан әрі күнделікті іс – әрекет тілдік қарым – қатынаста қолдана білуге жаттықтыру ісіне ерекше мән берілген. Мектеп жасына дейінгі балалармен сөздік жұмыс жүргізу ісі тіл дамытудың негізгі бір міндеттері болып есептелінеді. Біз балалармен сөздік жұмыс жүргізе отырып, оларды айналасындағы заттармен таныстырып, атын атай білуге, қасиеті мен сапасын, түр – түсін, пішінін ажырата білуге, өмірдегі, қоршаған ортадағы түрлі құбылыстар жайындағы ұғым, түсініктерін дамыта отырып, белсенді түрде тілдік қарым – қатынас жасай білуге үйретеміз.Балалардың сөздік қорын молайтуда ойын тапсырма жаттығулардың алатын орны ерекше.Соның ішінде ойын – баланың шын тіршілігі.Ойын арқылыбала айналасындағы нәрседен қызықтысына ықыласы ауып, таңдап алады.Баланың бір ерекше қасиеті сөйлеуден еш жалықпайды.Ойын бала тілінің дамуына зор ықпалын тигізіп, таным белсенділігінің дамуына жол ашады.Қандай бала болмасын ойынмен өседі, өйткені бала табиғатының өзі тек ойынмен байланысты.Ол өзін еркін ұстайды. Ал еркіндік дегеніміз барлық дамудың баспалдағы, бәрін білуге деген талпынысы мен құлшынысы. Баланың білуге деген құштарлығы, сөйлеуі ойын үстінде қалыптасады. Ұрпақтан – ұрпаққа жалғасын тауып келе жатқан, әрі үлкен мәні бар мәдени шығармашылық - саусақ ойыны. Саусақ ойынын ойнай отырып, балалар қоршаған ортадағы заттар мен құбылыстарды, жан – жануарларды, құстарды, ағаштарды т.б көптеген бейнелерді бейнелей алады.

тығыз байланыста болғандықтан, бала қолының ептілігін жетілдіру, үнемі тәрбие жұмысын жүргізуді қалайды.
Ұсақ маториканы дамыту жұмыстарын ерте сәбилік шақтан бастаған дұрыс. Ерте жаста және мектепке дейінгі кіші жаста қараппайым жаттығуларды жасауда өлеңмен, тақпақтармен ұйқастырылған жаттығуларды пайдалану сұралады. Сонымен қатар өзіне – өзі қызмет ету дағдысын қалыптастыру, тиегін өзі салып, өзі ағыту, бауын байлау т.б Ал ересек топтарда ұсақ маториканы дамыту және қолдың икемділігін арттыруға арналған жаттығулар мектепке дайындықтың яғни жазу, сызуға маңыздысы болып саналады.
Ұсақ маториканы дамытудың маңыздылығы неде? Адамның бас миында саусаққимылына және сөйлеу тіліне жауап беретін орталықтар өте жақын орналасқан.Ұсақ маторикаға әсер ете және оны белсендіре отырып, сөйлеуге жауап беретін орталықты да дамыта аламыз.

аналарда мұндай ойыншықтар болған жоқ қой, сонда олар осындай қалыпты деңгейге қалай жетті? Бір түсінбейтін нәрсе, осының бәрі не үшін керек?
Қазіргі кездің балаларында моторлық артта қалушылық байқалады екен. Ойлап көріңізші, қазіргі балабақшадағы балалардың ешбірін де баулы аяқкиім кездеспейді. Бау байлауды үйрету ата – анаға да, тәрбиешіге де қиындық туғызатын болса керек. Осыдан жиырма жыл бұрын ата – аналар және олардың балалары көп нәрсені қолмен жасауға келді.Мысалы: кір жуу, тоқу, т.б Ал қазіргі кезде осының барлығын жасайтын машина.
Жалпы моториканың дамуының аздығын, соның ішінде қол қимылының аздық себебін зерттей келе қазіргі заманғы барлық баланың жазуға дайын еместігі немесе тілінің дамуында бір ақау бар екендігі анықталды.Осыдан келе мынадай қорытынды шығаруға болады. Егер тілінің дамуында ақау болса, онда бұл ұсақ моториканың мәселесі.
Тіпті баланың сөйлеу тілі қалыпты болған жағдайда, бұл қолын басқаруы қалыпты деген сөз емес. Егер 4 – 5 жастағы балада бау байлау қиындық келтірсе, ал ермексаздан тек шар мен ұзынша жабыстырылса, және 6 жаста тиек тігу орындалмас және қауіпті іс болса, онда сіздің балаңыз кінәлі емес.

ашылады. Осы жаттығуларды орындай отырып, мына өлең жолдары айтылады.

Саусақ шынжыр болады,
Үзілмейді тартсаңда.
Ал, піл келіп шынжырды,
Үзіп кетті байқамай.
Тұмсығымен доп іздеп,
Ойнағысы келіп тұр.
Достық үшін пілге мен,
Гүл сыйлағым келіп тұр.

«Піл».
Оң қол алақаны жайылып тұрады. Сол қол саусақтары бармақ пен кішкене бөбек артқы аяғы болса, баланүйрек саусақ пен шылдыр шүмек саусақ алдыңғы аяқтар, ал ортаңғы саусақ пілдің тұмсығы.

түйеді. Саусақтарды кезек - кезек көрсетіп, « Кел, санайық санамақ, саусақтарға қарап ап. Басбармақ, Балан үйрек, Ортан терек, Шылдыр шүмек, кішкене бөбек». Бала қозғалыстарды қайталайды.

«Саусақтар жүреді».
Екі саусақпен 5-ке дейін тура және кері санап, алға - артқа жүреді.

қалыптасады.




Егер қолды дамытпаса оның қадір – қасиеті ашылмайды.
Сондықтан баланың миын дамыту үшін, қол мен саусақтарды жаттықтыру, жақсы роль атқарады.
Өз тәжірбиемде тәрбишілерге жаттығуларда, сергіту кезінде, ұйымдастырылған оқу қызметінде саусақ жаттығуларын және ойындарын үнемі пайдалануды ұсынамын.

болса, біздің міндетіміз ойын түрлерін пайдалана отырып баланың өздігінен жұмыс істей білуге, ой белсенділігін арттыруға, қызығу арқылы шығармашылыққа, ойлау, ес, жігер, тіл байлығын арттырады.
Саусақ ойыны кезінде бала ойланады, қиялы артады, тілі дамиды. Өз тәжірибемде ұйымдастырылған оқу қызметінде саусақ жаттығу ойындарын үнемі қолданып жүрмін. Саусақпен ойнау балаларға қуаныш, сөйлеу мен қатар ұсақ моториканың дамуын меңгереді. Осы мақсатта балалардың ата – аналарына «Саусақтар сөйлеуге көмектеседі», «Саусақтармен ойнайық» тақырыбында кеңестер бердім. Балалардың саусақ жаттығуларын дамытуда тақпақтар мен өлеңдер жолдарымен жасалатын саусақ жаттығуларының орны ерекше.