Презентация, доклад на тему Абай Құнанбаев Қыс

Содержание

Білімділік: Оқушылардың Абай Құнанбаев жайлы білімдерін кеңейту.Қыс өлеңінің маз-мұны мен идеясын меңгерту,өлеңнің тіл ерекшелігіне назарын аудару.Дамытушылық: Оқушылардың мәнерлеп оқу дағдыларын,сөздік қорын,ойын көз алдына елестету қабілетін салыстыру мүмкіндіктерін дамыту.Тәрбиелік: Қоршаған ортаның тылсым сырларына қызықтыру арқылы

Слайд 1


Слайд 2Білімділік: Оқушылардың Абай Құнанбаев жайлы білімдерін кеңейту.Қыс өлеңінің маз-мұны

мен идеясын меңгерту,өлеңнің тіл ерекшелігіне назарын аудару.
Дамытушылық: Оқушылардың мәнерлеп оқу дағдыларын,сөздік қорын,ойын көз алдына елестету қабілетін салыстыру мүмкіндіктерін дамыту.

Тәрбиелік: Қоршаған ортаның тылсым сырларына қызықтыру арқылы туған жерінің табиғатын сүйе білуге баулу.

Мақсаты:

Білімділік:   Оқушылардың Абай Құнанбаев жайлы білімдерін кеңейту.Қыс өлеңінің маз-мұны мен идеясын меңгерту,өлеңнің тіл ерекшелігіне назарын

Слайд 3Психологиялық дайындық
Білім,ғылым,өнерге,

Қанат қағар кезіміз.

Ата салтын ертеңге,

Жеткізетін біздерміз.

Психологиялық дайындықБілім,ғылым,өнерге,Қанат қағар кезіміз.Ата салтын ертеңге,Жеткізетін біздерміз.

Слайд 4Үй тапсырмасын сұрау:
1. Тақтамен жұмыс
- мақал-мәтелдер жаз
- тарихи тұлғалардың

есімдерін жаз
2.Слайдпен жұмыс
- жоңғар шапқыншылығы
- ашаршылық кезең
- ұлт-азаттық көтерілісі
- Ұлы Отан соғысы кезеңі
- Желтоқсан көтерілісі
Үй тапсырмасын сұрау:1. Тақтамен жұмыс - мақал-мәтелдер жаз - тарихи тұлғалардың есімдерін жаз  2.Слайдпен жұмыс -

Слайд 5Тарихқа саяхат

Тарихқа саяхат

Слайд 13Жұмбақтар шешейік
1.Қыста бар да,жазда жоқ.
2.Құлағы мен көзі жоқ,
Жоқ тіпті

қол мен аяғы.
Бірақ ғажап өнерпаз,
Мәнерлеп ою ояды.
3.Көлге жапқан қақпақ
Сіресіп тұр-
Қатты-ақ.
4.Қанаты жоқ – ұшады.
Аяғы жоқ – желеді.
Аузы жоқ – ұлиды.
Жұмбақтар шешейік1.Қыста бар да,жазда жоқ.2.Құлағы мен көзі жоқ,  Жоқ тіпті қол мен аяғы.  Бірақ ғажап

Слайд 15 қыс ұнайды қыс ұнамайды

қыс ұнайды       қыс ұнамайды

Слайд 16

Абай "Қыс"

Абай

Слайд 17

Абай тегі



Кішік


Әйтек










Олжай

Айдос, Қайдос, Жандос, (Жігітек)

Ырғызбай

Өскенбай














Құнанбай


Абай (Ибраһим)












Слайд 18Абайдың әкесі - Құнанбай. Құнанбай Өскенбайұлы 1804 жылы өмірге келеді. Ол

халық арасында өте беделді, абыройлы, әділ би болған. Ол 81 жыл ғұмыр кешкен. Құнанбай ел ішінде қажы атанған.
Семей өңірінде Құнанбай қажының мешіті орналасқан.
Абайдың әкесі - Құнанбай. Құнанбай Өскенбайұлы 1804 жылы өмірге келеді. Ол халық арасында өте беделді, абыройлы, әділ

Слайд 19Абайдың шын аты Ибраһим болған. Абай деп әжесі Зере еркелетіп қойған.

Бала кезінде екі ананың арасында тел өскен Абайды жеңгелері Телғара деп еркелетіпті. Тіпті М.Әуезовтың өзі Абай туралы жазбақ болған романын ең алғаш “Телғара” деп атаған екен. Сол телғараның дана Абайға айналып, ұлы ақын болу жолына көз салып көрелік.
Абайдың шын аты Ибраһим болған. Абай деп әжесі Зере еркелетіп қойған. Бала кезінде екі ананың арасында тел

Слайд 20 Абайдың бар өмірі өзі туып өскен қазіргі Абай ауданы, бұрынғы

Семей облысында өтті. Ұлы ақын 1845 жылы әйгілі Қасқабұлақ басында, киіз үйде дүниеге келді. Әкесі Құнанбай бүкіл Тобықты елінің қаһарлы әміршісі, қатыгез, ал шешесі Ұлжан керісінше ағайын-туысқа қайырымды, мінезі жұмсақ, тілге бай адам болған.Міне, сәби шағынан-ақ Абай от пен судай екі ұдай, кереғар мінезді адамдар ортасында өмір кешті. Аяулы әжесі Зере мен анасы Ұлжанның жас бала қиялы мен санасының, мінез-құлқының қалыптасуына әсері мол болды. Ол екеуі айтқан ертегі, аңыз-әңгіме, күлдіргі, мысқыл, ел басынан өткен тарихи оқиғалар зерделі бала-Абайдың санасына біртіндеп сіңе берді. Осылайша, бала Абай өз халқының рухани ой қазынасына қанығып өсті.
Абайдың бар өмірі өзі  туып өскен қазіргі Абай ауданы, бұрынғы Семей облысында өтті. Ұлы ақын 1845

Слайд 21
Абай он екі жасында Семей қаласындағы Ахмет Риза қазіретінің медресесіне түседі.

Онда 3 жыл оқиды. Медреседе оқып жүріп 3 айдай орыс мектебінен дәріс алады. Абай араб, түрік, парсы тілдерінде үйренеді.
Абай он екі жасында Семей қаласындағы Ахмет Риза қазіретінің медресесіне түседі. Онда 3 жыл оқиды. Медреседе оқып

Слайд 22 Абай ауылда ескіше сауат ашып, Семейдегі Ахмет Ризаның

медресесіне оқуға түседі. Алайда, әкесі Абайды билік ісіне араластырып, баулу үшін оқуын аяқтатпай, 14 жасында қайтарып алады. Абайдың медереседегі оқуы осымен аяқталадады.
Абай ауылда ескіше сауат ашып, Семейдегі Ахмет Ризаның медресесіне оқуға түседі. Алайда, әкесі Абайды

Слайд 23 Білім оңай қолға түспейді, оған тиянақты еңбекпен зейін қоюдың нәтижесінде

ғана жетуге болады.

Абай
Білім оңай қолға түспейді, оған тиянақты еңбекпен зейін қоюдың нәтижесінде ғана жетуге болады.

Слайд 24Ақынның айтпақ өсиеті
Ғылым-білімге неғұрлым ертерек, бала кезден ден қойсаңдар – кейін

өкінбейсіңдер

Балғын шақтарыңда оқыған кітап, алған білім тасқа басылғандай мәңгі-бақи естеріңде қалмақ дегенді меңзейді.



Ақынның айтпақ өсиетіҒылым-білімге неғұрлым ертерек, бала кезден ден қойсаңдар – кейін өкінбейсіңдерБалғын шақтарыңда оқыған кітап, алған білім

Слайд 25Өлеңнің шығу тарихынан

-Қыс өлеңін Абай атамыз 1884 жылы Семей өңірінде

қыс қатты болып ел жұтаған, мал қырылған екен. Қыста жауған қар сәуір айында бір-ақ еріген.Бұл өлең сол кезеңде жазылған.
 Сондықтан ақын қысты «Ақ киімді, денелі, ақ сақалды” деп зор тұлғалы адам ретінде сипаттаған
Өлеңнің шығу тарихынан -Қыс өлеңін Абай атамыз 1884 жылы Семей өңірінде қыс қатты болып ел жұтаған, мал

Слайд 26
Абайдың ұлы ақын болуының бір сыры сурет салып оған жан бітіруінде.

“Қыс” деп аталатын өлеңін оқиық.


Абайдың ұлы ақын болуының бір сыры сурет салып оған жан бітіруінде. “Қыс” деп аталатын өлеңін оқиық.

Слайд 27Қыс
Ақ киімді,денелі,ақ сақалды,
Соқыр,мылқау,танымас тірі жанды.
Үсті-басы ақ қырау,түсі суық,
Басқан жері сықырлап,келіп қалды.

Дем

алысы-үскірік,аяз бен қар,
Кәрі құдаң- қыс келіп,әлек салды.
Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,
Аязбенен қызарып ажарланды.

Бұлттай қасы жауып екі көзін,
Басын сіліксе,қар жауып,мазаңды алды.
Борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,
Алты қанат ақ орда үй шайқалды.


Әуес көріп жүгірген жас балалар,
Беті-қолы домбығып, үсік шалды.
Шидем мен тон қабаттап киген малшы
Бет қарауға шыдамай теріс айналды.

Қар тепкенге қажымас қайран жылқы
Титығы құруына аз-ақ қалды.
Қыспен бірге тұмсығын салды қасқыр.
Малшыларым,қор қылма итке малды.

Соныға малды жайып, күзетіңдер,
Ұйқы өлтірмес,қайрат қыл,бұз қамалды!
Ит жегенше Қондыбай,Қанай жесін,
Құр жібер мына антұрған кәрі шалды.




ҚысАқ киімді,денелі,ақ сақалды,Соқыр,мылқау,танымас тірі жанды.Үсті-басы ақ қырау,түсі суық,Басқан жері сықырлап,келіп қалды.Дем алысы-үскірік,аяз бен қар,Кәрі құдаң- қыс келіп,әлек

Слайд 28Теңеу- заттың, құбылыстың қасиетін, сапасын ашу, екінші бір затпен, құбылыспен салыстыру.
“Ұшпадай

бөркі, бұлттай қасы, бурадай долданғанда” деген тіркестердегі ұшпадай, бұлттай, бурадай теңеу сөздер.
“Үсті - басы ақ қырау, түсі суық, дем алысы – үскірік, аяз бен қар” балама мағынасында қолданылып тұрған сөздер.Үсті - басы ақ қырау, түсі суық деген сөз қыстағы табиғат көрінісін бейнелейді.
Кейіптеу – табиғат құбылыстарын жандандырып, тірі кісі кейіпінде суреттеу.Кейіптеудің Абайға дейін қазақ әдебиетінде болмаған.Ол әдіс батыс және орыс Еуропа әдебиетінде кездеседі.

Өлеңнің көркемдігін таныту

Теңеу- заттың, құбылыстың қасиетін, сапасын ашу, екінші бір затпен, құбылыспен салыстыру.“Ұшпадай бөркі, бұлттай қасы, бурадай долданғанда” деген

Слайд 29Сөздік жұмыс:
Шидем- қой жүнінен тоқылған киім;
Бұрқ-сарқ- қатты дауыл, боран;
Боран долданғанда- аяз,

жел тым күшейгенде;
Ұшпадай – жеке шоқ бұлт Оқшырайтып - шошайтып,оқшауландырып
Ажарланды- сұлуланды,өңі кірді Үсік шалу- үсу, тону
Ымтығы құру - қажу, шаршау
Домбығып- үсіп
Тұмсығын салды - бұл жерде қасқыр шапты
Қондыбай, Қанай- кедей ауылдарының аттары
Қор қылма - ысырап қылма
Сөздік жұмыс:Шидем- қой жүнінен тоқылған киім;Бұрқ-сарқ- қатты дауыл, боран;Боран долданғанда- аяз, жел тым күшейгенде;Ұшпадай – жеке шоқ

Слайд 30
Өзің жалғастыр:
Қар жауады...
Ойнауға жақсы-ақ.
Осындай...
Кім үйде жатпақ?

Өзің жалғастыр:Қар жауады...Ойнауға жақсы-ақ.Осындай...Кім үйде жатпақ?

Слайд 31Білім жәрмеңкесі

Білім жәрмеңкесі

Слайд 321. Абай қайда және қашан туылған?

1. Абай қайда және қашан туылған?

Слайд 33Абайдың әжесі мен анасының аты?

Абайдың әжесі мен анасының аты?

Слайд 34Абай қысты кімге теңейді?

Абай қысты кімге теңейді?

Слайд 35Өлең қалай шыққан?

Өлең қалай шыққан?

Слайд 36Өлеңдегі шалды сипатта.

Өлеңдегі шалды сипатта.

Слайд 37Абай қандай тілдерді үйренді?

Абай қандай тілдерді үйренді?

Слайд 38Абай неше жасынан бастап оқыған?

Абай неше жасынан бастап оқыған?

Слайд 39Тыңдағандарыңызға рахмет

Тыңдағандарыңызға рахмет

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть