Презентация, доклад на тему Тукай һәм Крылов

гомуми белем бирү мәктәбе

schoolbug4@yandex. ru
S4.Bug@edu.tatar.ru

Камил кызы

якларын күрсәтү
Өйрәнелгән материаллар белән туганнарымны, сыйныфташларымны таныштыру
Г.Тукай иҗатын тирәнтен өйрәнүне пропагандалау

Фәнни эзләнүнең максаты:

бирелде:

җавап бирде.
Г. Тукайның тормыш юлын һәм иҗатын 60% гына укучы белә.
Укучыларның 50%ы Г. Тукай әсәрләрен укыган.
Крылов иҗаты белән 80% укучы таныш.
Бөек шагыйребезнең тәрҗемә әсәрләрен 20% укучы белә.

Анкета җаваплары буенча түбәндәге нәтиҗәләр ясалды:

ямьсез нәтиҗәләргә китерә;
тәрҗемә иткәндә халыкның гореф-гадәтләрен, традицияләрен искә алырга кирәк;
тәрҗемәче телне яхшы белергә тиеш;
тәрҗемә ирекле булса гына нәтиҗәле була.

Тукайның тәрҗемә эшенә мөнәсәбәте

тәрҗемә ителде.

Габдулла Тукаев.”

,,Файдалы җыентык”

Фәнни эзләнү объекты

Крылов:
Читатель, истину любя,
Примолвлю в басне я, и то не от себя:
Не попусту в народе говорится:
Не плюй в колодезь-пригодится
Воды напиться
Тукай:
,, Коега төкермә, бервакыт су эчәргә кирәк булыр, диләр”

Так лучше бы ты мертвых ел,
И оставлял живых в покое

Тукай:
,,Аюларның үлгән кешеләрне ашамаганлыклары мәгълүм”

,,Аю” ,,Медведь в сетях”

Тукай:
,,Ары да барып биисең,
бире дә килеп биисең,
Бигрәк тә оста биисең, күз тияр дип белмисең”

,,Аю мәҗлесе” ,,Обед у Медведя”

А если бы ягненок был умен,
И мысли бы боялся он
Похожим быть на волка.

Тукай:
,, Явызларга тыштан гына булса да охшарга ярамый”

,,Бәти” ,,Ягненок”

Такое же в городе я видел
приключенье,
У Климыча-судьи часишки
вор стянул,
И он кричит на вора: караул!

Тукай:
,,Дустлар! Бүре бу малны кайдан алган иде?”

,,Бүре илә тычкан” ,,Волк и Мышонок”

к речи здесь годится
Но ничего не трогая лица,
Что делом, не сведя конца,
Не надобно хвалиться

Тукай:
,,Бу урында һичкемнең йөзен ертмыйча гына бер сүз әйтергә мөмкин: бер эшнең очына чыкмыйча мактану кирәкмәс”

,,Бытбылдык” ,,Синица”

Әгәр дә шигырь саф күңелле кешенең агызыннан чыкса, йөрәкләрне өзәдер. Әмма җылан шикелле агулы кеше агызыннан чыкса,аның агуы шигырьнең күркәмлеген каплыйдыр”

Җылан” ,,Змея”

б ни сулило вам воображенье ваше:
Но, верьте, той земли не сыщите вы краше,
Где ваша милая иль где живет ваш друг
Тукай:
Әй, сез, бөтен дөньяны сәяхәт итәргә теләүчеләр! Сез кайда барсагыз да, үзегез туып-үскән җирдән сөекле һәм дусларыгыз торган җирдән матур җир таба алмассыз»

,,Ике күгәрчен” ,,Два Голубя”

урмыйча, кабергә кермәссең”

,,Картайган арыслан” ,,Лев состарившийся”

мою?
Худые песни Соловью
В когтях у Кошки.

Тукай:
,,Дустлар! Уйлап карыйк әле: мәче тырнагында сандугач сайрармы?”

.

,,Мәче илә сандугач” ,,Кошка и Соловей”

.

и скворец”

В ком есть и совесть, и закон,
Тот не украдет, не обманет,
В какой бы нужде ни был он;
А вору дай хоть миллион-
Он воровать не перестанет
Тукай:
,,Намусы, ояты булган кеше нинди тарлыкка төшсә дә – урламас; әмма каракка миллион тәңкә бирсәң дә, урлаудан туктамас”

,,Тәүбә иткән төлке”” ,,Крестьянин и лисица”

Крылов:
Отцы и матери! Вам басни сей урок.
Я рассказал ее не детям в извиненье:
Но если выросли они в разлуке с вами
И вы их вверили наемничьим рукам-
Не вы ли виноваты сами,
Что в старости от них утехи мало вам?
Тукай:
,,Аталар! Аналар! Бу сезгә сабак.
Мин моны балаларны гаепләр өчен язмадым.
Балаларыңыз сездән аерылып, кеше кулында үссәләр, кечкенә вакытта сездән хөрмәт күреп, сезнең тарафтан сөелми үссәләр, карт көнегездә сезгә әйләнеп тә карамаслар”

,,Күке илә күгәрчен” ,,Кукушка и горлинка”

һәм күпкырлы.
Тукай бик оста тәрҗемәче.
Шагыйрьнең иҗаты бик югары бәяләнә.
Укучыларга тормышта яхшылык белән яманлыкны аера белергә өйрәткәндә мәсәлләрне куллану отышлы.
Бу материалны дәрестән тыш чараларда, класс сәгатьләрендә , әхлак дәресләрендә кулланырга була.

Минһаҗева Л.И., Мияссарова И.Х. Татар балалар әдәбияты.,,Хәтер”нәшрияты. Казан: 2009.
Г. Тукай. Әсәрләр.Казан: 1986.
Полное собрание басен И. А. Крылова. Йошкар-Ола: 1995.
И. Нуруллин. Тукай эстетикасы турында мәкаләләр җыентыгы.
Р. Газизов.Габдулла Тукай. Мәктәп укучысына ярдәмлек.Казан.2001 ел