Презентация, доклад по осетинскому языку. Тема урока: Миногон.

стъалытæ, мæйрухс.
3. Денджызон, змис, фурд, нау.
4. Бæлас, сыф, уалдзыгон, хъæд.

…

предмет

предметы æууæл

предметы архайд

кæцы?
цахæм ?
цавæр ?
цы хуызæн ?

чи?
цы ?

(мит)

(айк)

(нартхор)

(нас)

балцы Морфологийы бæстæм.Уыд сæрдыгон бон. Бæстæ иууылдæр дидинæг калдта.Изæрырдæм схæццæ сты бæрзонд хохмæ æмæ дзы федтой гæнах , кæцы арæзт уыд урс æмæ сау дуртæй. - Цы мæ чи цæры тар гæнахы? – кæрæдзийы рафæрс- бафæрс кодтой æмбæлттæ.
Уæд дын хъæлдзæг æмæ хæрзарæзт миногонтæн сæ зæрдыл æрлæууыд , ам кæмдæр кæй цардысты паддзах Номдар æмæ паддзах Мивдисæг. Бæлццæттæ дуар бахостой , æхсæвиуат сæ искуы скæнын хъуыд. Гæнахы фæсдзæуинтæ мивдисджытæ Хæц æмæ Ахсын дуар байгом кодтой æмæ уазджыты мидæмæ бакодтой.Уыцы рæстæг Номдар æмæ Мивдисæг бадтысты къонайы фарсмæ. Уазджыты дæр уырдæм фæхуыдтой. Æмбæлттæ бацыдысты агъуыстмæ , кæцы ран уыд тынг æнкъард хуызтæй фæлыст. Хъæлдзæг миногонтæ сæхи тынг æвзæр æнкъардтой сæхи уыцы агъуысты. Уыдон радзырдтой сæ диссаджы рæсугъд паддзахады тыххæй, цас фæлмæнзæрдæ æмæ сын рæсугъд æмбæлттæ ис.

Æхсæвæры фæстæ уазджытæн бауат кодтой .. Агъуысты ма баззадысты Номдар æмæ Мивдисæг .

æнкъард цард кæнæм , никуыдæм цæуæм , хæлæрттæ дæр нын нæй. Ды сахуыр дæ æрмæстдæр амонын æмæ архайын , æз та æрмæстдæр предметтæ фæзæгъын . Афтæ мах цæрæм бирæ рæстæг.Нæ сыхæгтимæ цæрæм хæларæй , уымæн æмæ йæ æмбарынц æнæ мах Ирон æвзаджы бæстæйы фæцæрæн кæй нæй , фæлæ нæ тæрсгæ дæр кæнынц. Цот нын нæй. Цæй æмæ нæхицæн райсæм чызгæн Миногоны. Тынг хъæлдзæг æмæ рæсугъд у ! - æнкъардхуызæй дзырдта Номдар.
Райсомæй аходæны фæстæ уазджытæ сæхи хъæлдзæг дардтой . Номдар Миногонæн загъта , цæмæй иумæ цæрой . Уыйфæстæ ацыдысты дыргъдонмæ.
Миногон уайтагъд райдыдта йæ куыстытæ. Йæ бон нæ уыд йæ алыварс алцыдæр рæсугъд æмæ аив куынæ уа , уæд. Уый уыд фæлмæнзæрдæ Миногон .
Дидинæг акалдтой канд уардитæ нæ , фæлæ бæстæ иууылдæр дидинæг фестад. Гæнах фæфидыдта.
Хъæлдзæг цъиутæ сæ цъæхснаг хъæлæсæй заргæ ратæх- батæх кодтой . Цъæх арв фæбæрзонддæр ис, уæлдæф фæрог дæр. Æмбæлттæ баныхас кодтой , кæй никуыуал фæхицæн уыдзысты.

хæларæй абон дæр цæрынц Номдар æмæ Миногон!
Номдар хистæр у, уый тыххæй Миногон йемæ сразы вæййы , стæй йыл фæсмон дæр нæ фæкæны.

ВОЛШЕБНИЦА ЗИМА!

ОКОШКОМ ДВОР ИСЧЕЗ – ТАМ ВОЛШЕБНЫЙ ВЫРОС ЛЕС ! МОРОЗНЫЙ УЗОР.

цавæр дзырдтæй хицæн кæнынц тексты?
- Цавæр ныхасы хаймæ хауынц ацы дзырдтæ?
- Тексты мидæг цæмæ хъæуынц? (æххуыс кæнынц предмет æрфыссынæн, нæ ныхас нын кæнынц ирддæр æмæ хъæздыгдæр)
- Цы æххуыс сты миногонтæ?
- Миногонтæ нын рæсугъд кæнынц не ' взаг.
- Тексттæй дæ зæрдæмæ кæцы фæцыд , уый ныффысс дæ тетрады.

хъуамæ сæвæрат миногонтæ , цæмæй текст срæсугъд уа, уый тыххæй.Текст лæвæрд цæуы, миногонтæ та уæм сты карточкæты.
- Цавæр миногонты руаджы текстæн дæттынц аивдзинад?
(миногонтæ – эпитеттæ).
Дзырдуатон куыст

Хъарм дымгæ кæны,

Уалдзæг, рацу тагъддæр!
Зæрдæ дæм бæллы.

Быдыртæ ‘мæ хъæдтæ
Хинымæр тыхсынц,
Алы бон æнхъæлмæ
Уалдзæгмæ кæсынц.
Кочысаты Мухарбег

гæлæбу
Æрцахста..Зæгъ ын:
-Нæ уалдзæг-дæ уазæг,-
Ныууадз æй цæрын!
Къоста

Мит тайы, их сайы,
Фæхъулон ис зæхх:
Йæ цæгат фæзæйнад,
Йæ хуссар фæцъæх.

мæсгуытæ. Къанæутты зынынц хур æмæ арв. Хъæды къуыбæртты тæф кодта.