Презентация, доклад по казахскому языку на тему:Науырыз мейрамы

Сәуірдің он бесі. Сынып жұмысы. Наурыз мейрамы

Халықтың салт-дәстүрі

Наурыз айы

Күн мен түннің теңелуі-

Тұрмыс-

Дін-

Қауым-

Бас иеді-

Егу-

Кесу-

День весеннего равноденствия

Быт, бытовой

Религия, религиозный

Народ, общество ( здесь: все)

Преклонять голову

Сеять, посадить

Резать

Науырыз мейрамы
Әр халықтың өзінше Жаңа жылы, жыл басы болады.Қай уақытта, қай халықта болса да , Жаңа жыл осы халықтың шаруа жағдайына қарай белгіленген. Мұсылман қауымның Жаңа жылы- жазғытұры күн мен түннің теңелген күні- 22 наурыз. Наурыз айында шаруаның малы төлдеп, бірі екеу болады. Наурыз діни мейрам емес. Наурыз мейрамы – тұрмыс мейрамы, шаруашылық мейрамы.
Адамдар күнге бас иеді, содан кейін ер адамдар бұлақтарды тазартады. Ата –бабаларымыз:«Бұлақ көрсең, көзін аш!» дейтін. Бұлақтардың қасына ағаштар отырғызылады. « Бір тал кессең, он тал ек!» деген мақал осыдан шыққан.
Адамдар « Ақ мол болсын!», «Ұлыс оң болсын!», «Ұлыс береке берсын!», «Ұлыс бақытты болсын!» деп бірін-бірі құттықтайды.
Наурыз – халықтық мейрам.

ДЕҢГЕЙЛІК ТАПСЫРМАЛАРМЕН ЖҰМЫС
3 деңгей
1. Мәтіннен тілектерді теріп жазыңдар. Етістіктердің қандай райда тұрғанын анықтаңдар.









2. Мына сұраққа жауап беріңдер.
Наурыз күнін халық қалай қарсы алады?

3. Деңгей
1. Үлгі бойынша мәтіндегі етістіктерді теріп жазып, барлық райда жазыңдар.

Үлгі: пісірілді – пісір ( бұйрық рай), пісірсе (шартты рай), пісіргім келеді ( қалау рай).

3-тапсырма. Көп нүктенің орнына керекті әріпті қойып , көшіріп жазыңдар. Мәтін бойынша сұрақтар құрап, өзара сөйлесіңдер.

Наурыз көже
Наурыз көже су мен тұздан басқа кемінде жет..... түрлі азықты (бидай, тары, қ...рт, ет, с...т, күр...ш, май ,т.б) пайданалу арқылы пісіріледі.Бұл асқа соғымнан әдейі сақталған м...шелер ( жамбас, қаз...), айран немесе құрт қосылады.Наурыз көжеге ауылдағы әр үй бірін-бірі кезекпен шақырылған .Әрбір келген кіс... сол үйден бір кеседен көже ішуі тиіс деп есептелген.К...же ішіп болған соң, үлкендер ақ тілеу айтып, бата берген.

Наурыз-шаттық әніміз Наурыз тойы- береке, Наурыз тойы – жыр, аңыз. Қызып дулы мереке, Қызық думан құрамыз! Күн әкелген жыл керім, Күллі дүние жайдары. Желкілдетіп гүлдерін, Жер – анамыз жайнайды. Наурыз – шаттық әніміз, Салтанатты сәніміз. Ән салып жас –кәріміз, Би билейміз бәріміз.

«Ақ мол болсын!»


«Ұлыс оң болсын!»


«Ұлыс береке берсін!»


«Ұлыс бақты болсын!»

Қостанай қаласы,№2 мектеп лицейінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі.Сейтқасымова Қ.С