Презентация, доклад по чувашскому языку на тему Второстепенные члены предложения 8 класс

Вĕрентÿ тĕллевĕ:предложенин тĕп тата кĕçĕн членĕсене, пулăвне, кĕçĕн членсен паллăрах пĕлтерĕшĕсене, вĕсене пĕр-пĕринчен уйăрса илмелли мелсене; тĕп членсем хушшине тире лартмалли правилăсене аса илсе çирĕплетесси; текстпа ĕçлесси; .
Воспитании тĕллевĕ: этем ăс-хакăлĕ кивçен туянайми пуянлăх пулнине ĕнентересси
Урок мелĕсемпе меслечĕсем: учитель сăмахĕ, ыйту-хурав, словарь ĕçĕ.
Пуплеве аталантарасси: кĕскен каласа пама, ыйтусем çине туллин хуравлама вĕрентесси, харпăр хăй шухăшне çирĕплетсе тата хирĕçлесе калаттарасси.

Кирлĕ хатĕрсем: вĕренÿ кĕнеки,компьютер, проектор,

«Этем ăс-хакăлĕ кивçен туянайми пуянлăх » (Каларăш)

мĕнĕн пулнине кăтартакан сăмах.

япала ятĕнчен,
местоименирен,
хисеп ятĕнчен,
паллă ятĕнчен,
наречирен,
евĕрлев сăмахĕнчен,
глаголăн сăпатсăр
формисенчен

пулать

Кам? Мĕн?
Камсем? Мĕнсем?

формисенчен,
япала ятĕнчен,
хисеп ятĕнчен,
паллă ятĕнчен,
евĕрлев сăмахĕнчен,
наречирен,

пулать

мĕн тăвать? мĕн вăл?
кам вăл? мĕнле вăл?

çине кĕчĕ. 2.Хапха патĕнче чăхсем çĕр чавалаççĕ. 3.Çулла иксĕмĕр те фермăра ĕçлерĕмĕр. 4.Апатланнă хыççăн пичче, аппа, эпĕ хамăр урама тухса лартăмăр. 5.Аннепе йăмăк ирех пахчара ĕçлеççĕ. 6.Иккĕшĕ киле кайрĕç.

ятне

ăнлантарать

пулать

япала ятне
ăнлантаракан
кĕçĕн член

вырăнĕ-йĕрки урлă

хыçсăмахпа

аффикспа

çыхăну мелĕсем

ятне,
наречие

ăнлантарать

мĕн? камăн? мĕнĕн? кама? мĕне? камра? мĕнре? камран? мĕнрен? кампа? мĕнпе? камсăр? мĕнсĕр? камшăн? мĕншĕн?

пулать

ручкăпа çыр

кĕнеке вула

анне валли илтĕм

вырăнĕ-йĕрки урлă

хыçсăмахпа

аффикспа

çыхăну мелĕсем

ĕçе е мĕнлелĕхе кăтартакан сăмаха ăнлантарса
падеж ыйтăвĕнче тăракан кĕçĕн член.

кĕçĕн член.

наречирен
хисеп ятĕнчен,
паллă ятĕнчен,
глаголăн сăпатсăр
формисенчен

глагола,
паллă ятне

ăнлантарать

пулать

хăçан? хăçанччен? хăçантанпа? ăçта? ăçтан? ăçталла? мĕнле? епле? мĕншĕн? мĕн пирки? мĕн тĕллевпе? мĕн тума? мĕн чухлĕ? миçе хутчен? миçен?

Обстоятельство пĕлтерĕшĕсем

мĕнлелĕх

вăхăт

вырăн

сăлтав

пирке

тĕллев

Анлă тата ансăр предложени

Яшка тăварсăр пиçмест. Тинĕс тӳлеккĕн тĕлĕрет. Тĕттĕм вăрман чĕрĕлет,ешĕл тум-тир тăхăнать. Çăкара чăмласа çи, сăмаха шухăшласа кала. Тĕрлĕ-тĕрлĕ чечексен ырă шăрши сарăлать. Эпĕ вăтаннипе хĕрелсе кайрăм. Юри килтĕм юрлама.

вĕренет, тĕлĕрет, сасă.
2)Кулчĕ, юлташ ,сăнаççĕ, хыпар.
3) Хĕвел, каять, ачасем, илчĕ.

3)Обстоятельство+подлежащи+сказуемăй. 4)Определени+ обстоятельство+ определени +подлежащи +дополнени+сказуемăй.

.

пайĕнчен пулнине калăр.

Академик – ачасен тусĕ
Ыхраçырми ятлă ялта пĕр ача пурăннă. Хĕлле шкула чупнă, çулла шыва кĕнĕ, аслисене ĕçре пулăшнă. Çав ачан географа вĕренсе инçе çĕре çÿрес, çут çанталăка тĕпчес ĕмĕт пулнă. Çавăнпа та Патăрьел шкулне пĕтерсен вăл Хусан университетне вĕренме кĕнĕ. Вăхăт иртнĕ май Патăрьел таврашĕнчи çынсем, тен, манса та кайнă пулĕччĕç ку ача çинчен, анчах пĕр учитель аллине «Ача-пăча кăмăлĕ», «Этем пуласси ачаран паллă» ятлă кĕнекесем лекнĕ. Çыраканĕ Шакуров иккен.
Мĕн пĕчĕкрен çут çанталăка тĕпчес ĕмĕтпе пурăннă Рафаила ача-пăча тĕнчи мĕншĕн илĕртнĕ-ха. Хусан университетне пĕтерсен ăна Çĕпĕре ĕçлеме яраççĕ. Унта, Новосибирск çывăхĕнчи Чулым станцийĕнче, шкул ертсе пыма шанаççĕ. Часах пурнăç сукмакĕсем ăна инçетри Киева, аспирантурăна илсе çитереççĕ. Вĕренсе пĕтерсен кунтах наука лабароторийĕ шанса параççĕ.
Мĕн тесен те, тăван ен хăй еннеллех туртать. Вун тăватă çул ĕнтĕ Шакуров Хусанта Наука академийĕн тĕпчев институтĕнче ĕçлет. Çак хушăра вăл ик çĕр ытла ăçлăлăх ĕçĕ пичетленĕ.
Халĕ ĕнтĕ Рафаил Хайруллович Шакуров академика тăван Патăрьел районĕнче кăна мар, пĕтĕм çĕр-шывĕпех пĕлеççĕ. («Çил çунат».)

2)внутренний склад, нравственный облик, духовный мир

чухне çула юр кĕрчĕсем хĕве-хĕве каяççĕ.
Шăрăхра ачасем кÿлĕрен тухма пĕлмеççĕ.
Октябрь уйăхĕн вĕçĕнче çанталăк пуçĕпех пăсăлчĕ.

Йăнăшсене тупăр.
Атте аллисем тěрле ěç тума пултараççě.
Анне пулăна çу çинче ăшаларĕ.
Кукка пасартан таврăннă май пирĕн патне кĕрсе тухма тăрăшать.

хатěрлемелле