Презентация, доклад Мой дедушка - герой

хамгаалгын дайнда»

Шэнжэлэгшын ажал «Минии γбгэн эсэгэ – герой».
Автор: Молотов Саша,
9-дэхи классай hурагша.
ХYтэлбэрилэгшэ – Мантыкова Л.А.

хэрэглэһэн методүүдни: информантнуудаар хөөрэлдөөн, музейн жасаһаа мэдээсэл шүүжэ абалга, оршуулга.

Орёо асуудал – проблемэ: сагай ошохо тумаа Агууехэ баатаршалга гаргаһан хүнүүдэй дурасхаал бү мартагдаг, бидэ залуушуул тэрэниие хадуун абажа, нангинаар хадагалжа,сахижа ябая.

Энэ зорилгоёо бэелүүлхын түлөө иимэ задачануудые урдаа табяаб:
 
1.  Yбгэн эсэгэеэ намтар тухай hургуулиин музейhээ, 
     архивhаа материалнуудые бэдэрхэ;
 2. Интернедэй ресурсануудые хэрэглэхэ;
 3. Олоhон материалаа согсолборилхо;
 4. Хэhэн ажалаараа презентаци бэлдэхэ;

5.  Ажалаа конкурс дээрэ уншаха, hургуулиингаа музейдэ материалаа үгэхэ.

хажар шэрYYн YгэнYYд сахилгаан тYргӨӨр ниидэн ерэжэ, Байгал шадархи нютагуудта хYрэбэ. «Дайн» гэжэ ямар муухай юумэ гээшэб.Энээхэн  богони Yгэ соо хэды ехэ зоболон багтанаб?

Энэ ехэ аймшагтай дайн манай нютагай арад зондо ехэ зоболон, гашуудал асарhан байна. Эсэгэ ороноо хамгаалхаа  бYхы арад зон баатарлиг ябадал  гаргажа, фашистнуудые сохихо  гэжэ бYхы шадалаа гаргаhан юм.
  Манай Тангадай хYн зон баhал бYхы шадалаа гаргажа  Эсэгэ  ороноо хамгаалха гэжэ  оролдоhон байна. Агууехэ Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнда ямаршье солдат –герой! Нэгэ герой, минии Yбгэн эсэгэ – Шаданов Александр Матвеевич.

Тангад нютагта тYрэhэн юм. Тангад нютагтаа долоон оной hургуули дYYргэнхэй. Арба гурбатайhаань Калинин нэрэмжэтэ колхоздо ажаллажа эхилhэн юм. Киномеханигай курса дYYргэжэ, нютагуудаар ябажа кино харуулдаг. Тэрэ Yедэ «хэлэгYй» кино байгаа.
Декабриин дYрбэндэ нэгэ мянга дYшэн гурбан ондо арбан долоотой хYбYYн албанда татагдаhан, гэртээ ганса нэгэ мянга табидахи ондо бусажа ерээ. Албангаа олон янзын частинуудта гараа – буудагша, кладовщик, складай даагшашье байhан байгаа. Сэрэгэй нэрэ зэргэ – ефрейтор. Августын 9-нhӨӨ нэгэ мянга юhэн зуун дYшэн табадахи
онhоо сентябрь нэгэ мянга юhэн зуун дYшэн табадахи он болотор Япон дайнда дайлдаhан юм, сэрэгэй хYби – хорин мянга хоёр зуун хорин табан.

нэгэ мянга юhэн зуун табин дYрбэдэхи ондо дYYргӨӨ, мэргэжэлниинь – тракторист. hандарал арад зоной ажахы барилдаанда ороно, Эхэ ороноо хубилгалхын тYлӨӨ. Саашань бригадирай туhалагшаар, бYридхэлгэ хэдэг Тангадай отделениин. Yни саг соо Тангадай месткомой председатель байгаа, хYнYYдтэ ходо хYндэтэй.
Хани нYхэртэеэ Софья Григорьевнатай табан YхибYYдтэй боложо, hайнаар ажаhуудаг. Софья Григорьевна арын ажаллагша. Арбан долоон ашануудтай боложо, далан долоон наhанда наhа бараhан.
Эрид хатуу юумэнэй, зориг дайнда харууланай тYлӨӨ орденуудаар, медальнуудаар шагналhан. Ажалай туйлалтануудынь олон хYндэ грамотануудтай, баясахалан бэшэгтэй.

ороноо хамгаалhан
Арадай баатар хубуудэй
hайхан урихан шарайнууд
hанаанда орон ябаг лэ!

Албанда.
1943 он.
17- той.

ганса хYбYYдэй
ХYдэр зориг гаргажа,
Yхэл гээгдэл хоёрhоо
Yндэлhэн Илалта.

Арбан найман наhандаа
Аюул угтан бодожо,
Аха дYYнэр бYхэнэй
Абалсаhан Илалта.
МYнхэ жаргал эдлэhэн
МYнϴϴ сагай хYнYYдэй
Yдэр бYриин ажал соо
Yзэгдэhэн Илалта.

hайхан бYмбэрсэг дэлхэй дээрэ бYхы арад зон дайн, уйдхар гашуудал гээшые мэдэнгYй, амгалан тэнюун, эбтэй эетэй hуухань болтогой!

Тобшолол

Агуу ороноо хамгаалhан арадай баатар хубууд манай дэлхэйдэ эб найрамдал тогтообо. Хэды гоёб даа Эхэ оромнай! Энэ дайдадаа дуратай байха еhотойбди. «hайнаар hурахабди, эрхим хунууд болохобди, Росси гYрэнӨӨ суурхуулхабди гэhэн хусэлтэй ябаа хадамнай»-, манай Эхэ орон хосорхогуй, хододоо мандаха!