Презентация, доклад Исим. исим япылувы

Исим япыджы усулларыМорфологик усулыТамыр, негизге махсус исим япыджы ялгъамалар къошулувынен янъы сёзлер япылыр:яз– языджы, языджылыкъ.Синтактик усулыЭки сёзнтнъ грамматик джеэттен тенъ багъланувынен янъы сёзлер япылыр:ашкъазан, балкъурт, ана-баба, кучь-къувет.

Слайд 1Исимлернинъ япылувы ве оларнынъ имлясы
10 сыныф

Исимлернинъ япылувы ве оларнынъ имлясы10 сыныф

Слайд 2Исим япыджы усуллары
Морфологик усулы
Тамыр, негизге махсус исим япыджы ялгъамалар къошулувынен янъы

сёзлер япылыр:
яз– языджы, языджылыкъ.

Синтактик усулы
Эки сёзнтнъ грамматик джеэттен тенъ багъланувынен янъы сёзлер япылыр:
ашкъазан, балкъурт, ана-баба, кучь-къувет.

Исим япыджы усулларыМорфологик усулыТамыр, негизге махсус исим япыджы ялгъамалар къошулувынен янъы сёзлер япылыр:яз– языджы, языджылыкъ.Синтактик усулыЭки сёзнтнъ

Слайд 3Морфологик усулынен исим япыджы ялгъамалар
Исимден
-джы, -джи, -джу, -джю,
-чы,

-чи, -чу, -чю:
авджы, демирджи, сютчю.
-даш, -деш:
сыныфдаш, койдеш.
-шынас:
эдебиятшынас, тильшынас
-кяр, –кер:
авескяр, ишкир.

Фиильден

-ма. –ме: сарма, кезме.
-гъы, -къы, -гъу, -къу, -ги,
-ки, гю, кю: дуйгъу, бильги, кулькю.
-гъыч, -къыч, -гъуч, -къуч,
-гич, -кич, -гюч, -кюч: отургъыч, ювгъуч, сюзгюч.
4) -м, -ым, -им, -ум, юм: чыдам, билим, ютум.

Морфологик усулынен исим япыджы ялгъамаларИсимден -джы, -джи, -джу, -джю, -чы, -чи, -чу, -чю:авджы, демирджи, сютчю.-даш, -деш:сыныфдаш, койдеш.-шынас:эдебиятшынас,

Слайд 4Фиильден исим япыджы ялгъамалар
5) –ынты, -инти, -унты, юнти: сыкъынты, кезинти, къурунты,

тёкюнти.
6) –ыш(йыш), -иш(йиш), -уш, -юш: къазыш, яшайыш, уруш, сёгюш.
7) –ы, -и, -у, -ю: язы, сайы, къоркъу, ортю.
8) –ч: ишанч, къуванч, окюнч, къазанч.
9) –вукъ, -вуч, -уч: тырнавуч, чомуч.
10) –къ, -к, -акъ, -юк: таракъ, элек, тёшек.
11) –ын, -ин: джыйын, келин, экин.

Фиильден исим япыджы ялгъамалар5) –ынты, -инти, -унты, юнти: сыкъынты, кезинти, къурунты, тёкюнти.6) –ыш(йыш), -иш(йиш), -уш, -юш: къазыш,

Слайд 5Мешгъулиет 1.
Ашагъыдаки сёзлерге исим япыджы ялгъамасыны къошып. Янъы исимлерни уйдурынъыз.
Балыкъ, омюр,

аш, тутмакъ, саймакъ, ичмек, акъран, зиян, къурмакъ, айланмакъ, сильмек, араба, ёл, меслек, шиве, корюшмек, ютмакъ, осьмек, туз, куреш, сабунбурмакъ, гурульдемек.
Мешгъулиет 1.Ашагъыдаки сёзлерге исим япыджы ялгъамасыны къошып. Янъы исимлерни уйдурынъыз.Балыкъ, омюр, аш, тутмакъ, саймакъ, ичмек, акъран, зиян,

Слайд 6Синтактик усулынен исим япув
Къошма исим
Ашкъазан, балкъурт, козьяш, Багъчасарай, къартана, Къарасув,

байкъуш, мысырбогъдай, борюбасар, ишсевер, янардагъ, Акъяр;
Орта Асия, Алтын Орду, иш акъкъы.

Чифт исим

Агъа-къардаш, гедже-куньдюз, дост-душман, гъам-къасевет, бахт-част, кучь-къувет.

Синтактик усулынен исим япувКъошма исим Ашкъазан, балкъурт, козьяш, Багъчасарай, къартана, Къарасув, байкъуш, мысырбогъдай, борюбасар, ишсевер, янардагъ, Акъяр;Орта

Слайд 7Мешгъулиет 2.
Джумлелерни кочюрип язынъыз. Къошма ве чифт исимлерни тапып, имлямыны изаланъыз.
Ана-бабагъа

сёз къайтарма. Къарт-къурт, бала-чагъа демей, тютюн аранына къападылар. Эм меркезий устаханелерни зенаат саиби адамларнен темин этмек, эм де болюклерге уфакъ-тюфек тамирханелер ачмакъ мумкюн оладжакъ. Мектеп балалары, илле десенъ къызлар, бутюн къыш кийинип юрген, энди бир тамам безген йылтыравукъ резина чызмаларыны чыкъарып, аякъкъап киелер. Акъшамсефа, къырмызы гуль ве фесильгенлернинъ устюнде сув тамчылары мерджан киби йылтырамакъта. Пароход куньбатыгъа айлангъан киби, куньдогъуш бетте тургъан эвлеримиз къаршы къаршыгъа корюнди.
Мешгъулиет 2.Джумлелерни кочюрип язынъыз. Къошма ве чифт исимлерни тапып, имлямыны изаланъыз.Ана-бабагъа сёз къайтарма. Къарт-къурт, бала-чагъа демей, тютюн

Слайд 8Эвге вазифе
10-А: Исим япыджы ялгъамаларны бильмек.
С. 62 № 120 (1-7).
10-Б,

В: исим япыджы ялгъамаларны бильмек.
Балыкъчы, осюмлик, демирджи, тильшынас, къышлыкъ сёзлернен джумле къурмакъ.
Эвге вазифе 10-А: Исим япыджы ялгъамаларны бильмек.С. 62 № 120 (1-7).10-Б, В: исим япыджы ялгъамаларны бильмек.Балыкъчы, осюмлик,

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть