Презентация, доклад Бисултанов Апти Дибаевич Хьайбахах язийна байташ 7 класс

Содержание

Дег1аста Тийналлин к1оргенехь аьрцанийн к1ожехь Маьрк1аже т1ейог1уш назманан озехь Къорачу кхокханан г1айг1анехь нанас Некъе ладоьг1уш цхьа юьрт хилчахьанаТкъа х1инца х1ун ала ас хьох а сайх аХьо ларъеш оьгучу маршонан дайх аДег1аста Дег1аста 1аьмаран ЗазаСо цкъа а

Слайд 1Бисултанов Апти Дибаевич

«ХЬАЙБАХАХ ЯЗИЙНА БАЙТАШ»
(Хьайбахахь багийначийн назма)

Бисултанов Апти Дибаевич«ХЬАЙБАХАХ ЯЗИЙНА БАЙТАШ»(Хьайбахахь багийначийн назма)

Слайд 2Дег1аста
Тийналлин к1оргенехь аьрцанийн к1ожехь Маьрк1аже т1ейог1уш назманан озехь Къорачу кхокханан

г1айг1анехь нанас Некъе ладоьг1уш цхьа юьрт хилчахьана

Ткъа х1инца х1ун ала ас хьох а сайх а
Хьо ларъеш оьгучу маршонан дайх а
Дег1аста Дег1аста 1аьмаран Заза
Со цкъа а гина вац хьо иштта хаза.
Дег1аста Тийналлин к1оргенехь аьрцанийн к1ожехь Маьрк1аже т1ейог1уш назманан озехь Къорачу кхокханан г1айг1анехь нанас Некъе ладоьг1уш цхьа юьрт

Слайд 3Апти Бисултановс дешна Са1ди-к1отаран школа

Апти Бисултановс дешна Са1ди-к1отаран школа

Слайд 4 Нохчийн лаьмнаш шайна т1ера
Дуьйлалучу хьаннийн йистошца
1уьллуш

ю Со1дик1отар ц1е йолу юрт.
Оцу юьртахь вина а, кхиъна
а ву поэт Бисултанов Апти.
Ишколехь дешначул
т1аьхьа цо чекхъяьккхина Нохч-Г1алг1айн
пачхьалкхан университет.
Дукха хан яц вайн махкахь
Бисултанов Аптин поэтически аз
доладелла.
Нохчийн литературина цуьнан юкъавар
ц1еххьана а,зевне а,шех тоьшуйтуш а
дара.

Бисултанов Апти Дибаевич кхолларалла

Нохчийн лаьмнаш шайна т1ера Дуьйлалучу хьаннийн йистошца 1уьллуш ю Со1дик1отар ц1е йолу юрт. Оцу

Слайд 5 Ша-тайпа хат1 а, лаккхара пох1ма долуш а поэт

ву Бисултанов Апти. Шен стихашкахь Аптис емалйо осалла, тешнабехк,харцо,къизалла. Иза дуьхьал ву муьлххачу къизаллина, харцонна, цо кхойкху адамашна,церан дегнашна юккъехь йина керташ д1аяхаре, машаре, адамаш лардаре. Поэтан кхоллараллехь йоккха меттиг д1алоцуш ю къонахаллин тема а. Тешна хила мегар ду нохчийн поэзехь шен т1яххьара дош цо аьлла цахиларх а,литературехь керлачу лакхенашка иза кхочург хиларх а.

Ша-тайпа хат1 а, лаккхара пох1ма долуш а поэт ву Бисултанов Апти. Шен стихашкахь Аптис

Слайд 8 Да

Нана
Да

Слайд 11«Гой шуна,доттаг1ий»
«Нохчийчоь, хьо яцахьара, со мича г1ур вара»
«Ас хьан ч1абанех г1айг1а

юцур ю».

А.Бисултановн байташ т1ехь даьхна иллеш;

«Гой шуна,доттаг1ий»«Нохчийчоь, хьо яцахьара, со мича г1ур вара»«Ас хьан ч1абанех г1айг1а юцур ю».А.Бисултановн байташ т1ехь даьхна иллеш;

Слайд 121. «Нох,ц1е,чоь»(1986)
2. «Цхьа илли»(1988)
3. «Ткъесан 1индаг1»(1991)
4. «Поэзин жайна»2010 (нохчийн, гуьржийн ,

немцойн маттахь.

Бисултанов Аптин пхиъ книга арахецна:

1. «Нох,ц1е,чоь»(1986)2. «Цхьа илли»(1988)3. «Ткъесан 1индаг1»(1991)4. «Поэзин жайна»2010 (нохчийн, гуьржийн , немцойн маттахь.Бисултанов Аптин пхиъ книга арахецна:

Слайд 13Хьо ара ца йолуш йисичахьана
Хьан 1аса санна со цхьалхьа ву нана
Хьо

ламаз ца далуш йисичахьа
Хьан ойла санна со шийла ву нана
1уьйренан г1айг1а ю стигалан ами
Суьйренан г1айг1а ю хьан беса лами
Вахаран г1айг1а ю хьан къора уьйт1е
Нана цу г1айг1анах со къастар вуй те
Хьо ара ца йолуш йисина аьлла
Вайн к1ета мел бог1у некъ акхабаьлла



НАНА

Хьо ара ца йолуш йисичахьанаХьан 1аса санна со цхьалхьа ву нанаХьо ламаз ца далуш йисичахьа Хьан ойла

Слайд 14Хьан саг1а юкъаха
дисина аьлла
П1ераска вайн ц1енна
пен бетта даьлла
1уьйренан г1айг1а

ю
ков делла дезар
Суьйренан г1айг1а ю хьох
дисна дезарш
Вахаран г1айг1а ю къаръелла зама
Хала ду Нана и г1айг1а лан 1ама

НАНА

Хьан саг1а юкъаха дисина аьллаП1ераска вайн ц1енна пен бетта даьлла1уьйренан г1айг1а ю ков делла дезар Суьйренан г1айг1а

Слайд 15Беттаза схьакхийти эзар ша хьалха
Кхеташ ма хиллара г1айг1ани цхьалха
Адамаш чудирзи эзар

шо хьалха
Дерзаш ма-хиллара даха я кхалха
Нохчичоь латта хьо серлонан х1ордах
Эзар шо даьлча а яха ца кордош.

НОХЧИЙЧОЬ

Беттаза схьакхийти эзар ша хьалхаКхеташ ма хиллара г1айг1ани цхьалхаАдамаш чудирзи эзар шо хьалхаДерзаш ма-хиллара даха я кхалха

Слайд 16Мостаг1а вог1у ву дуьсур ду дераш
Дуьсур ду хьан лекха ойлане бердаш
Хьаша

да вог1ур ву юьсур ю марзо
И марзо елхайо хьан ломахь барзо
Г1елашна г1ерг1ачу курачу сайно
Ц1е йоцчу коша т1ехь даьллачу стайно
И марзо елхош ду сан х1ора дош а
Хьан дато некхаш амовсарийн
бос а
Нохчийчоь латта хьо серлонан
х1орда
Эзар шо даьлча а яха ца к1ордош

Мостаг1а вог1у ву дуьсур ду дерашДуьсур ду хьан лекха ойлане бердашХьаша да вог1ур ву юьсур ю марзоИ

Слайд 19НАЗМА ю – назманаш ю; назмин, назмина, назмано, назмане (1аьрб. назмун

– стихаш, поэзи) – бусалбан динах лаьцна чулацам а болуш мукъамца д1а а олуш, стихашкахь йолу исбаьхьаллин произведенин.

Назма

НАЗМА ю – назманаш ю; назмин, назмина, назмано, назмане (1аьрб. назмун – стихаш, поэзи) – бусалбан динах

Слайд 20Т1апа куйнаш дайни
шуна,
Салтий гобеш байри
шуна,
Эхартахь бен хир дац
баьхна,
Къемат

де дайри шу.

Хьайбахахьа багийначеран назма

Т1апа куйнаш дайни шуна,Салтий гобеш байри шуна,Эхартахь бен хир дац баьхна,Къемат де дайри шу.		   Хьайбахахьа

Слайд 21Шийла ц1амза г1ортол йолуш,
Ц1ийза д1андарг г1иллакх долуш,
Некъан баккхал суьлхан долуш,
Къанойн гулбеш

байрий шуна?
Шийла ц1амза г1ортол йолуш,Ц1ийза д1андарг г1иллакх долуш,Некъан баккхал суьлхан долуш,Къанойн гулбеш байрий шуна?

Слайд 22Когадахар лайлахь долуш,
Меттан даар
не1алт долуш,
Тоьпан бирг1а
низам долуш,
Бераш гулдеш дайрий

шуна?


Когадахар лайлахь долуш,Меттан даар не1алт долуш,Тоьпан бирг1а низам долуш,Бераш гулдеш дайрий шуна?

Слайд 23Доруш,тоьгуш марчо доцуш,
Доккхуш,
доькъуш саг1а
доцуш,
Охкуш,кечдеш
лахьта доцуш,
Синош догуш
дайрий шуна?

Доруш,тоьгуш марчо доцуш,Доккхуш, доькъуш саг1а доцуш,Охкуш,кечдеш лахьта доцуш,Синош догуш дайрий шуна?

Слайд 24Къа лерина маршо езар,
Пхьа лерина Дела везар,
Шира Нашха, нохчийн безам,
Ц1ергахь ягош

яйрий шуна?

Къа лерина маршо езар,Пхьа лерина Дела везар,Шира Нашха, нохчийн безам,Ц1ергахь ягош яйрий шуна?

Слайд 251) Яздархочун дахарх лаьцна боцца хаамаш;
2) Нохчийн къам махках даккхар;
3) Даймехке

дайша сатийсар;
4) Берийн дегнашкахь, нохчийн матте, даймехке болу безам, маршо- марзо, къаргбар, шорбар, кхиор.

1алашо:

1) Яздархочун дахарх лаьцна боцца хаамаш;2) Нохчийн къам махках даккхар;3) Даймехке дайша сатийсар;4) Берийн дегнашкахь, нохчийн матте,

Слайд 26
Кхераме дац хьуна мехаш,
Къизачу зуламан ор а – Нохчийн мотт хьоьца

мел беха,
Онда бу хьан лаьттан орам.
(Ахмадов Муса)

Ненан маттана аьхна боцчу махкахь, кхерчан йовхо г1ийла хаало.
Мотт-иза къам ду.
Мотт д1абалар-къам д1адалар ду.
Къам д1адаьлча,махках дан х1ума а дац.
(Абдулаев Леча)


Кхераме дац хьуна мехаш,Къизачу зуламан ор а – Нохчийн мотт хьоьца мел беха,Онда бу хьан лаьттан орам.(Ахмадов

Слайд 27(сихо а, дукхо а дешнаш яздийна тобана толам боккху)
Т1ом

Машар

КЛАСТЕР

(сихо а, дукхо а дешнаш яздийна тобана толам боккху)Т1ом

Слайд 28(шина тобана шишша дош ло синквейн х1отто)
Нана

Мотт

СИНКВЕЙН

(шина тобана шишша дош ло синквейн х1отто)Нана

Слайд 29
1) Вайн халкъан дахарехь хилла муьлха киртиг ю назман байташ т1ехь

юьйцург?
2) Нохчийн халкъ махках даккхаран ирчалла муха гайтина поэта?
3) Халкъана маршо езар а,Далла 1амал ян лаар а муха т1елоцуш хилла Советан 1едалан векалша?Схьа лахий,д1адеша и мог1наш.
4) Муха кхета шу х1окху мог1анех:
Шийла цхьамза г1ортор йолуш
Ц1ийза д1аьгнарг г1иллакх долуш…
5) Шаьш хьалха баьхна хиллачу махке вайнах сатесна хилар ч1аг1деш долу бакъдерг даладе назманна т1ера.
6) Нохчийн шаьш махках баьхначул т1аьхьа Даймохк муьлачу хьолехь бисина церан?Цунах лаьцна долу мог1наш схьа а лахий,д1адеша.
7) Сибрех х1ун го?Цунах лаьцна х1ун мог1наш даладо поэта?
8) Муха кхета шу х1окху мог1анех?Маь1на де церан:
Лаьттан кийрахь чартех хьоьгуш,
Тхан дай буьсу шийла сибрех?

ХАТТАРШ А,Т1ЕДАХКАРШ А.

1) Вайн халкъан дахарехь хилла муьлха киртиг ю назман байташ т1ехь юьйцург?2) Нохчийн халкъ махках даккхаран ирчалла

Слайд 30Назман байташ т1ера эпитеташ,схьа а лахий, шайн тетрадаш т1е д1аязде

Байт дагахь

1амо.

Ц1ахь бен болх

Назман байташ т1ера эпитеташ,схьа а лахий, шайн тетрадаш т1е д1аяздеБайт дагахь 1амо.Ц1ахь бен болх

Слайд 31(Х1оттийнарг нохчийн меттан хьехархо: Дзубайраева С.Г. МБОУ «Николаевская СОШ»)

(Х1оттийнарг нохчийн меттан хьехархо:  Дзубайраева С.Г. МБОУ «Николаевская СОШ»)

Слайд 32Т1апа куйнаш, эхартахь, къематде, шийла цхьамза,ц1ийза д1аьндарг,не1алт,тоьпан бирг1а, лахьта, Нашха, чартех

хьоьгуш.

Словарный болх

Т1апа куйнаш, эхартахь, къематде, шийла цхьамза,ц1ийза д1аьндарг,не1алт,тоьпан бирг1а, лахьта, Нашха, чартех хьоьгуш.Словарный болх

Что такое shareslide.ru?

Это сайт презентаций, где можно хранить и обмениваться своими презентациями, докладами, проектами, шаблонами в формате PowerPoint с другими пользователями. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами.


Для правообладателей

Яндекс.Метрика

Обратная связь

Email: Нажмите что бы посмотреть