Презентация, доклад на тему Бастауыш сынып оқушыларының бойындағы алаңдаушылық

берсең, бала жасқаншақ, жасық болып қалады. Осыдан сақтану керек”.

М. Жұмабаев

А.Байтұрсынов атындағы бастауыш гимназиясының педагог-психологы

жаңалықтардың әсерінен эмоционалды қобалжу, мазасыздану.

қолайсыздықта болуы деген анықтама берген. Қазіргі таңда алаңдаушылықты эмоционалдық күй және адамның мінез-құлқы мен темпераментінің құрылымы ретінде қарастырып, оның екі түрін атап көрсетеді:
- жағдайға байланысты алаңдаушылық – нақты жағдайға байланысты туындап отырған негізі бар мазасыздық. Әр адамда туындауы мүмкін. Бұндай жағдай жағымды итермелеуші механизим рөлінде қабылдануы мүмкін.

болмашы нәрселерге қобалжу, байыпсыз қорқынышта болу, үнемі қауіп қатерді сезіну, сонымен қатар кез-келген жаңалықты жағымсыз, қауіпті деп қабылдау. Осындай күйге түскен бала үнемі еңсесі түсіп, кез-келген нәрседен сескеніп, шаршаңқы күйде жүреді. Сол себепті бала әлеуметтік ортадан өзін алшақ ұстап, балада қарым-қатынас жасау әрекеті қиындай түседі. Нәтижесінде баланың өзін-өзі бағалауы төмендеп, тұйықталып кетуі мүмкін.

өз-өзіне деген сенімсіздік, көңіл күй тұрақсыздығы сияқты көріністер жиі байқалады. Зерттеулердің нәтижесінде кіші мектеп оқушыларының алаңдаушылықтың туындау себептерін атап өткен. Бастауыш сынып оқушыларының бойында алаңдаушылықты алдын алу үшін осы төмендегі жағдайларды болдырмауға күш салуымыз керек:

не мұғалімнің кері талап қоюының әсерінен туындайды (баланың белгілі бір іс-әрекетіне дөрекі түрде тыйым салу). Осыдан баланың бойында «тірегін жоғалту» сезімі, қоршаған ортада өзіне деген сенімсіздік туындайды.
Сыртқы конфликт – эмоционалды және қоғамдық стимулдың жетіспеуінен туындайды. Маңызды қажеттіліктерді іске асыруда кедергі келтіретін жағдайларда алаңдаушылық туындайды. Яғни баланың ата-анасынан, не мұғалімнен, не сыныптастарынан т.б. жақын қарым қатынасты күтуі, бірдеңеге үйреніп қалу, немесе керісінше тәуелсіз болғысы келу, дербестікке ұмтылу.

Оқушыны басқа оқушымен ешқашан салыстыруға болмайды. Тек оқушының өзін белгілі бір уақыт аралығында қандай болғаны жайлы айтып, итермелеуге болады.
2. Тым асығыстық жағдайды тудырмау. Бала үлгірмей қалу қаупінен мазасыздануы мүмкін.
3. Алаңдаушылық, қобалжу тудыратын іс шаралардың алдын ала дайындықтан өтуі (тест, мерекелік іс-шара т.б.)

жазаланып отыр, соны жетізу міндетті (Мысалы, сен төмен баға алдың, себебі сабаққа құлқың жоқ т.б.).
5. Оқушыны кемсітуден, мысқылдаудан аулақ болу, себебі бала өзін дәрменсіз сезінуі мүмкін.
6. Баланы үлкен болмаса да жетістіктерін бағалап, мадақтап отыру. Сыныптастарының көзінше мақтау естісе оқушының бойында өзіне деген сенімі күшейеді.
7. Оқушының қобалжуын басу үшін «Сенің қолыңнан келеді! Бәрі жақсы болады! т.б.» жағымды сөздер айту.

бір әрекетте сәттілікке қол жеткізуге қол ұшын беру;
-баланың бойындағы өкпелегіштік, ашушаңдылықтың алдын алу;
-баланың өзіне деген сенімділігін арттыру.

болып көрдіңіз, ал ол үлкен болып көрген жоқ.