Презентация, доклад на тему 11 сыныпқа Презентация Шеңбер мен дөңгелек

және 15; 4) 7 және 11
сандарының ең кіші ортақ еселігін табыңдар.

№350 есеп
Қосындыны, көбейтіндіні санға бөлуді орындаңдар:
1) (72х+90):18; 3) (15∙85х):17;
2) (81у+54):27; 4) (133у∙23):19.

№352 есеп
Жай көбейткіштерге жіктелген сандардың ең үлкен ортақ бөлгішін табыңдар:
1) 22∙3∙11 және 2∙32∙7; 2) 22∙32∙5 және 22∙3∙7.

цифрлар деп атайды?
5. Қандай сандар 2-ге бөлінеді?
6. Қандай сандар 5-ке бөлінеді?
7. Қандай сандар 10-ға бөлінеді?
8. Қандай натурал сандар 3-ке бөлінеді?
9. Қандай натурал сандар 9-ға бөлінеді?
10. Жай сандар деп қандай сандарды айтады?
11. Құрама сандар деп қандай сандарды айтады?
12. 1 саны қандай сан?

фигуралардың ұқсастығы және айырмашылығы неде?

•
O

•
O

•
O

•
O

А

B

C

D

құралған тұйық сызық шеңбер деп аталады. О – шеңбердің центрі.

деп аталады

кез келген нүктені центрмен қосатын кесінді радиус деп аталады. R = OА - радиус

В

R

R

R=OA=OB - радиустар

В

R

R

• С

R

R=OA=OB=OC - радиустар

D

R

R

R

R

R = OA=OB=OC=OD - радиустар

бойындағы екі нүктені қосатын және центр арқылы өтетін кесіндіні диаметр деп атайды. D=OA+OB=2R - диаметр

К •

• L

N
•

•
S

E •

• F

D =AC=EF=KL=NS - диаметрлер

D=2∙R
R=D:2

•
O

• В

К •

Р •

•
Q

PQ , КВ – хордалар

O

А •

• С

К•

• В

AK , KB, BC, CA – доғалар.
Жазылуы: UAK , UKB, UBC, UCA

С

• О

• Е

• К

• L

• A

Мына нүктелердің қайсысы шеңбердің бойында, дөңгелекте, дөңгелектің сыртында жатыр?

К •

L

D

C

Сызықтардың қайсысы шеңбермен қиылысады?

Радиусы неге тең?
№ 385
Айдың диаметрі 3474 км. Айдың радиусы неше километр?
№ 386
CD= 5 см болатындай етіп, C және D нүктелерін белгілеңдер. Центрі С нүктесі, радиусы 2 см шеңбер сызыңдар және центрі D нүктесі, радиусы 3 см шеңбер сызыңдар. Шеңберлердің диаметрлерін табыңдар. Шеңберлер өзара қалай орналасады?

Юпитердің диаметрінен 11 есе кем. Юпитердің радиусын табыңдар.

150 см болса, оның радиусын есепте.

болса, оның диаметрін есепте.

Ғ. ЕКОЕ(2,3) = ? О. ЕҮОБ(12,16) = ?
Д. D=14, R = ? А. 23 = ?

сандары ауысып отырады. Ал 28 және 29 сандары қай айда кездеседі?
2. Қосарланып жегілген ат-арбамен Самат 8 шақырым жол жүрді. Оның әр аты неше шақырым жол жүрді?
3. Ағаш үстінде 100 торғай отырды. Аңшы 5 торғайды атып алды. Торғайдың қаншасы қалды?

көп натурал сандарды қалай атайды?.
Шеңбер сызуда қолданылатын құрал-жабдық.
Шеңбер бойындағы нүктені центрмен қосатын кесінді
Ең кіші жай сан.
Тақ цифрлардың ең үлкені.

аударғанда “көлденеңдік” дегенді білдіреді. Үнділер мен вавилондықтар дөңгелектің ең негізгі элементі радиус деп есептеді. Радиус латынның radius – доңғалақтың сым шабағы сөзінен алынған.
Қазақтың тұрмыс тіршілігінде де шеңбер мен дөңгелек тәрізді денелер кеңінен орын алған. Олар: түрлі әшекейлік бұйымдар және киіз үй. Киіз үйдің табаны дөңгелек болса, керегелері доға пішіндес болғандықтан, шеңбер жасайды.
Киіз үй – шеңбер мен дөңгелектерден тұратын қазақтың ұлттық өнерінің ерекшелігін бейнелейтін құрылыс.