Слайд 1Оқу шеберханаларындағы практикум
«Тігін машиналарын қолдану және оның құрылу тарихы»
«Технология» бөлімінің оқытушысы
Қарағанды
гуманитарлық колледжі
Нургалиева Жансая Дулатовна
Слайд 2Тігін машиналары матадан жасалған әртүрлі бұйымдардың бөліктерін жалғап тігу үшін қолданылады.
Тігін
машинасы жылдам, әрі оңай еңбек үшін және жұмыстың сапасын арттыруға қажет.
Тігін машинасы қолмен жасаған жұмыстан 50 есе жылдам жұмыс жасайды.
Слайд 3Тігін машинасының тарихы
15 ғасырдың аяғында тігін машинасының бірінші жобасын Леонардо
да Винчи
ұсынған.
Слайд 41755 ж Карл Вейзенталь инесімен құлағы ортасында орналасқан тігін машинасын жасады.
1808 ж Д. Пири негізгі жұмысы бір жіпті тізбектелген тігіс тігетін машинасын ойлап табады.
1834 ж Уолтер Хунт
шөрнек құрылғысы мен
үшкір жағында тесігі бар
ине ойлап тапты.
1844-1845 жж Элиас Хоу
бірқалыпты жұмыс
жасайтын тігін
машинасын жасады.
Слайд 51850-1851
Ален Уильсон және Исаак Зингер
қазіргі заманғы тігін машинасын
жасады
Слайд 6
1900 ж. И.Зингер Ресейдің Подольск қаласында зауыт ашады. Содан кейін оған
1917 ж Подольск механикалық зауыты ( ПМЗ) деген атау беріледі.
Слайд 7
Зингер тігін машинасының алғашқы нұсқалары
Слайд 8Тұрмыстық тігін машинасы өзінің құрылымы, техникалық мүмкіндігі және сыртқы көрінісі бойынша
түрліше болып келеді
Слайд 9Тігін машинасы жетегінің түрлері
Қол жетегі
Аяқ жетегі
Электр
жетегі
Слайд 14Тігін машинасының классификациясы
Өндірістік тігін машинасы Тұрмыстық тігін машинасы
Әмбебап
Аяқты- тұрмыстық
Арнайы Қолды- тұрыстық
Автоматты Электрлі
Жартылай автоматты
Слайд 15 Әмбебап өдірістік машиналар жөрмеп және қайып тігу, ілмек
жасау, матаны түрлі әдістермен кестелеу үшін қолданылады.
2М ПМЗ
«NEW HOME»
«Чайка 143»
ASTRALUX 150
Распошивальная
«JANOME»
Слайд 16
Арнайы тігін машиналар бір немесе екі технологиялық операцияларды бір
уақытта орындай алады:
- Жөрмеп тігу
- Бұйымның шетін көмкеру кезінде артығын қиып отыру
- Жеңді қолтық ойындысына - біріктіріп тігу
- Ілмекті торлап тігу
- Түйме қадау
Слайд 18Тігін машинасымен жұмыс істеудегі техника қауіпсіздігі:
Жұмыс кезіндегі қауіп:
1. Киімнің салбыраған бөліктері
(галстук, шәрпі т.б.) немесе шаштың маховик дөңгелегіне оратылып қалу.
2. Тігін машинасының айналып тұрған бөлшектерінен қол-саусақтардың жарақаттану.
3. Сынған иненің ұшқындарынан бетке және көзге зиян тию.
Слайд 19Тігін машинасында жұмыс жасаудан бұрын:
- машина платформасындағы қажет емес заттардан тазалау
(қайшы т.б.)
- мата жылжытқыш пен инелердің дұрыс орналасқандығына, бекітілгеніне көз жеткізу керек.
- іске шашты жинап, жеңді қайырып немесе түймелеп, киімнің салбыраған бөлшектерін алжапқыштың астына тығып кірісу.
- бұйымды уақытша түйрілген инелер мен түйреуіштерден босату.
- ысырмалы пластинаның болуын қадағалау.
Слайд 20Жұмыс жасау барысында:
Түзу отыру керек.
Машина жұмыс істеп тұрғанда, машинаның қозғалып тұрған
бөлшектеріне жақын еңкеюге болмайды.
Жұмыс үстінде тігіп отырған оқушыларды алаңдатуға, олар арқылы заттарды беруге болмайды.
Бұйым жұмысшыдан 30 - 40 см. қашықтықта орналасу керек.
Отыратын орындық пен тігін машинасының ара қашықтығы 10-15 см болуы керек.
Слайд 21Жұмыс аяқталған соң:
Әр жұмысшы өз жұмыс орнын жинап, тазалауы тиіс:
Қоқыстар мен
қалдық жіптер, мата қиындыларын арнайы қоқыс жәшігіне тастау;
Қайшыны мұқият өз орнына қою;
Машина мен оның бөлшектерінің түгелдігімен немесе бұзылғанын ескертіп машинаны өндірістік шеберге тапсыруы тиіс.
Слайд 22Қол-саусақтарды машинаның табаны мен инеге жақын келмеуін қадағалау, түзу отыруды естен
шығармау
Слайд 23Жоғарғы және төменгі жіптерді өткізуде, ине сабақтау барысында аяғымызды педальден аламыз
Слайд 25Тігін машинасының жоғарғы жібін өткізу
Слайд 26 Жоғарғы жіп– бұл жіп орағышқа арналған өзектен иненің
көзіне дейін өтетін жіп.
Тігін машинасының жоғарғы жібін өткізу ережесі:
Тігін машинасын жұмыс қалпына келтіріп инені жоғары көтеріп қой.
Жіпті қорабымен арнайы шегеге кигізіп ,қажетті тетіктерден өткіз
Жіпті жоғары жіптің тартылуын реттейтін екі сақинаның арасынан компенсациялық серіппенің ілмегінен өткіз.
Жіпті инеге сабақтау.
Слайд 27 Қайықтың құрамы:
1- орнатқыш саусақ,
2- кертік,
3 – бұранда (винт),
4 –
қабы,
5 – пластиналық серіппе,
6- ысырма (құлып).
Слайд 28Тігін машинасының төменгі жібін өткізу ережесі:
Жібі оралған шөрікті қабына кигіз.
Жіпті шөрік
қабының жіпті тартып тұратын серіппесінің астынан өткіз.Жіптің ұшын 10-15 см артық қалдыр.
Шөрікті тігін машинасының астыңғы құрылғысына орналастыр,сырт еткен дыбыс естілгенде шөрік дұрыс орналасқаны.
Ысырмалы қақпақшаны жауып,инені жоғары-төмен қозғап төменгі жіпті суырып шығару керек.Жоғарғы жіп пен төменгі жіптің ұшын тартып,табан астынан кері жібер.
Слайд 29Тігін машинасының төменгі жібін өткізу
Слайд 31Машина тігісі
Дұрыс тігіс
Жоғарғы жағынан ілу (жоғарғы жіп астыңғы жіпті тартып тұр)
Астыңғы
жағынан ілу (астыңғы жіп үстіңгі жіпті тартып тұр)
Слайд 34Жоғарғы жіпті тартатын реттегіштің құрамы
Слайд 36Қабу ұзындығын реттейтін тұтқа
Машина тігісінің шаншып тігу ұзындығы реттегіш тетігінің шәкілде
орналасуына байланысты болады.
Машинаның кері жүрісі бекітпе орындағанда қолданылады.
Слайд 37Тігін инесінің құрылғысы
1. ине кіргізетін өзек
2. Инеұстағыш
3. Ине
4. Жіп
5. Жіпбағыттағыш
6. Тірек
бұрандама
Слайд 38Тігін машинасына арналған құрылғылар
Шектеу сызғышы
Параллель
тігістерге
арналған
Жөрмеп тігуші табан
Ажыратқыш табан
Жиектемеге
арналған
табан
Слайд 39Бау тігуге арналған табан
Жиектерді тігуге арналған
табан
Сыдырма тігуге арналған табан
Бисер тігуге
арналған табан
Слайд 40ТІГІН ӨНДІРІСІНДЕГІ МАМАНДЫҚТАР:
Киім пішуші
Тігін жабдығының операторы (тігінші)
Тігінші
Матаны бақылаушы
Бұл саланың қызметкерлері
білу керек:
- Тігін машинасының құрылысы мен қолданылуын,
- Еңбек қауіпсіздік ережесін орындау,
- Заманауи технологиялық өңдеу әдістері мен тігін түйінділерін білу,
- Тігін бұйымының жасалуы жолдарын.