Слайд 1Рудный қаласы әкімдігі №15 орта мектеп КММ
Тақырыбы:«Оқу тәрбие үрдісінде дарынды оқушыларды
тиімді ұйымдастыру жолдары»
Физика пән мұғалімі :
Ошанова Багдагул Абуовна
Слайд 2Дарындылық төмендегідей топтарға жіктеледі:
Ой-өрістің жоғарылығы
Академиялық табыс
Шығармашылық және тиімді ойлау, пікір айту
Көркемдік
әрекет
Қатынас және белсенділік
Қозғалғыштық
Дарындылықты анықтағанда төмендегі факторларды ескеру керек:
*Жас ерекшелігі
*Тұлғалық ерекшелігі.
*Экспериментатордың тұлғалық ерекшелігі
Слайд 3 Дарынды оқушыларды таңдауда назар
аударатын ерекшеліктер:
*Дарынды бала өзгеше және шапшаң ойлайды.
*Дарынды оқушылардың ішкі сезімі жағынан
өзгешелігі:өте сезімтал, ықылас қойған нәрсесін,
тақырыбын әр жерде негізгі мәселе етіп ұсынады.
*Дарынды оқушылардың физикалық тұлғадан
ерекшелігі: дамудағы шапшаңдылық, ақындарша
сөйлеуі, жиі-жиі ойға берілуі, қиял-күйінің басым
түсуі.
*Әлеуметтік тұрғыдан ерекшелігі: адамгершілік
сезімдерінің ерте дамып, жоғарғы моральдық
қасиеттерге ие болуы.
Слайд 4Дарынды балалармен жүргізілетін жалпы жұмыс жоспары:
-Дарынды баланы іздеп табу және
іріктеу
-Тереңдетілген бағдарлама бойынша (жеке, топтық, жұптап) оқыту
-Дарынды балалармен жүйелі түрде қосымша сабақтар өткізу
-Проблемалық оқыту әдістерін пайдалана отырып оқыту.
-Ізденіс жұмыстарын (реферат, баяндама, сөзжұмбақтар, ребус, шығарма жазу, өлең шығару, т.б.) өз бетінше ізденіп оқуды ұйымдастыру, дамыту
-Пәндік олимпиадаларға, конкурс-сайыстарға, ғылыми-практикалық конференцияларға қатыстыру
-Жаңа педагогикалық технологиялар элементтерін пайдалана оқыту
Слайд 51.Үйкеліс күшін сурет салу арқылы түсіндір.
2.Үйкеліс не себептен пайда болады?
3.Үйкелісті азайтудың
мүмкіндігі? Неге тәуелді болады?
4.Үйкелістің пайдасы мен зияны
5. Мұз жатқанда жолмен автомашинаны жүргізу неліктен қауіпті?
Слайд 6 Зерттеу жұмыстарының
нәтижелері:
«Көлбеу жазықтық»-пен жасалған тәжірибе
Мақсатым: әртүрлі құмдардың сыртқы үйкеліс
коэффициентін анықтау.
Құрал-жабдықтар: көлбеу жазықтық, желім, құм, сызғыш.
Слайд 7Туған жердей жер болмас,туған елдей ел болмас
Слайд 8
Мақал-мәтелдердің физикалық мазмұны:
Жылу берілу түрлеріне байланысты мынандай
мақал мәтел
«Қол жұмылмай жылынбайды».
Диффузия
- Бір құмалақ бір қарын майды шертеді.
- Жұпарды жасыра алмайсың
Үйкеліс күші:
- Саусақ бірікпей, ине ілінбейді.
- Етікті нәл сақтайды,жігітті әл сақтайды.
- Тар киім тез тозар.
- Найза салу ерліктен, ат жауыры терліктен.
Қысым:
Қатты бұтаққа өткір балта керек.
Бізді қапқа жасыра алмайсың.
Слайд 9Ұлттық киімдердегі физика:
Киіз байпақ тоңдырмас ызғар өтіп.-
Киіз сабалап біріктірген жүн,бірақ қандай
сабаласада оның талшықтарының арасында бірталай ауа болады. Ал ауаның жылу сақтау қасиеті жылу өтімділігінің шамасымен байланысты.киіз жеке талшықтардан тұрғандықтан оңай деформацияланып, адамның аяғының қалыпына түседі, аяққа түсер қысымды кемітеді.Сондықтан киіз байпақ әрі жылы ,әрі жұмсақ аяқ киім.
Қазақтың ұлттық киімінің ерекшеліктерін физика ғылымымен түсіндіруге болатындығын тағы бір мысалмен дәләлдеп кетейік.
Бірінші бала туғаннан кейін жас келіншек ерекше бас киім киіп жүреді.Оның аты-жаулық(кимешек, сулама, күндік)
Он бірінші сыныпта « Инфра қызыл, ультракулгін,рентген сәулелері »атты тақырыпты өткенде оқушыларды жаулықтың физикалық мағынасымен таңыстыруға болады.
Слайд 10
Жай көзге көрінбейді,
Қозғалуға ерінбейді.
(Молекула)
* * * * *
Жоғарыламайды ешқашан,
Түрлендірсең егерде.
Басқа
күйге ауысса,
Жұмыс істейді әрқашан.
(Энергия)
* * * * *
Көтерілсе жоғары,
Ерітер мұхит мұздарды.
Төмен түссе шамалы,
Сездірер суық ызғарды.
(Температура)
Бар жоғын білмейсің,
Онсыз өмір сүрмейсің.
(Ауа-диэлектрик)
* * * * *
Үстінде орманы, суы бар,
Сені де, мені де
Көтерген, алыпты тауып ал?
(Жер-өткізгіш)
* * * * *
Өзі затты құрайды,
Теңесуге таразыны сұрайды.
(Масса)
* * * * *
Қозғалысқа келтіріп,
Жылдамдығын береді.
Өлшемдерін қарасақ,
Ньютонға ол келеді.
(Күш)
Жұмбақтардағы физика
Слайд 11Абай өлеңдеріндегі физика:
Мысалы,Абайдың «Қыс» өлеңінде:
Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,
Соқыр, мылқау таңымас тірі
жанды.
Үсті –басы ақ қырау, түсі суық.
Басқан жері сықырлап келіп қалды ... - деген жолдарында:
«Ақ қырау»- кристалл мұздардың жұқа қабаты. Бұл кристаллдар әртүрлі пішінде болады. Бұл ауадағы су буының қатуы. Қырау болуы үшін міндетті түрде аздап болсың аяз болуы керек, сондықтан ауадағы ылғалдылық криссталданады.
«Басқан жері сықырлап»қар тек қана аязды күндері ғана сықырлап дыбыс береді. Сықырлау үндестігі ауа температурасына байланысты болады. Мысалы, аяз қатты болған сайын, сықырлап дыбыс шығару сарыны жоғарлай түсе
Слайд 12 Қорыта келе айтар болсам: Халқымыздың заңғар жазушысы М. О. Әуезов:
«Адам баласы жан жемісін татпай, өмірдің терең мағынасында шын мақсатын түсіне алмайды» деген екен. Жан жемісі алдымен оқу-білім, тәрбие десек, сол жемісті берер мәуелі ағашымыз мектеп, ол мектептің жүрегі- мұғалімдер емес пе?!
Сондықтанда құрметті ұстаздар тәрбие арқылы білім беру өскелең ұрпақтың рухани жан дүниесін білім нәрімен сусындатайық.