Презентация, доклад на тему Шеңбер және дөңгелек

ұғымдарына түсінік беру, шеңбердің элементтерімен таныстыру;
ә) коммуникативтік: математикалық сауаттылықты арттыру;
б) проблемалық: шеңберді дөңгелектен ажыратуға үйрету, диаметр мен радиустың қатынастарын есептер шығаруда ұтымды қолдануға үйрету.
Сабақтың түрі: дәстүрлі
Сабақтың типі: аралас (жаңа материал түсіндіру)
Сабақтың әдісі: көрнекілік (иллюстративті), сөздік (баяндау, сұрақ-жауап), практикалық.
Педагогикалық технология: ҮӨЖ-нің, деңгейлеп-саралап оқытудың элементтері, сұрақ-жауап
Оқытудың түрі: ұжымдық, даралап оқыту
Оқыту құралдары: оқулық, интерактивті тақта, дидактикалық материалдар, циркуль.
Көрнекілігі: слайдтар, гимнастикалық сақина, стакан, кесе, глобус.
Пәнаралық байланыс: жаратылыстану, тарих.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі.
II. Жаңа материалды меңгерту бөлімі
III. Оқулықпен жұмыс. Есептер шығару.
IV. Үй тапсырмасын беру бөлімі.
V. Сергіту сәті.
VI.. Қорытынды бөлімі.
І. Ұйымдастыру бөлімі.
Сәлеметсіңдер ме, балалар! Жоқ оқушыларды түгендеу, класс тазалығын тексеру.

құралған тұйық сызық шеңбер деп аталады. О – шеңбердің центрі.

деп аталады

кез келген нүктені центрмен қосатын кесінді радиус деп аталады. R = OА - радиус

В

R

R

R=OA=OB - радиустар

В

R

R

• С

R

R=OA=OB=OC - радиустар

D

R

R

R

R

R = OA=OB=OC=OD - радиустар

бойындағы екі нүктені қосатын және центр арқылы өтетін кесіндіні диаметр деп атайды. D=OA+OB=2R - диаметр

К •

• L

N
•

•
S

E •

• F

D =AC=EF=KL=NS - диаметрлер

D=2∙R
R=D:2

•
O

• В

К •

Р •

•
Q

PQ , КВ – хордалар

O

А •

• С

К•

• В

AK , KB, BC, CA – доғалар.
Жазылуы: UAK , UKB, UBC, UCA

С

• О

• Е

• К

• L

• A

Мына нүктелердің қайсысы шеңбердің бойында, дөңгелекте, дөңгелектің сыртында жатыр?

К •

L

D

C

Сызықтардың қайсысы шеңбермен қиылысады?

5см, 3 дм, 2м. Диаметрі неге тең?
2)Монетаның диаметрі 24мм; 18мм. Монетаның радиусы нешеге тең.
№ 374

Мирас жерге қазық қағып, оған ұзындығы 3м жіппен итін байлап қойды.Иттің жүгіру аймағын кескіндеңдер. Иттің жүгіру аймағын кескіндеңдер. Иттің жүгірү аймағының ең шеткі нүктелерінің ара-қашықтығы неше метр.

376
Шеңбер бойндағы 8 нүктені екі-екіден неше кесіндімен қосуға болады

К •

• L

N
•

•
S

E •

• F

№ 376
Шеңбер бойндағы 8 нүктені екі-екіден неше кесіндімен қосуға болады

Юпитердің диаметрінен 11 есе кем. Юпитердің радиусын табыңдар.

150 см болса, оның радиусын есепте.

болса, оның диаметрін есепте.

Ғ. ЕКОЕ(2,3) = ? О. ЕҮОБ(12,16) = ?
Д. D=14, R = ? А. 23 = ?

сандары ауысып отырады. Ал 28 және 29 сандары қай айда кездеседі?
2. Қосарланып жегілген ат-арбамен Самат 8 шақырым жол жүрді. Оның әр аты неше шақырым жол жүрді?
3. Ағаш үстінде 100 торғай отырды. Аңшы 5 торғайды атып алды. Торғайдың қаншасы қалды?

көп натурал сандарды қалай атайды?.
Шеңбер сызуда қолданылатын құрал-жабдық.
Шеңбер бойындағы нүктені центрмен қосатын кесінді
Ең кіші жай сан.
Тақ цифрлардың ең үлкені.

аударғанда “көлденеңдік” дегенді білдіреді. Үнділер мен вавилондықтар дөңгелектің ең негізгі элементі радиус деп есептеді. Радиус латынның radius – доңғалақтың сым шабағы сөзінен алынған.
Қазақтың тұрмыс тіршілігінде де шеңбер мен дөңгелек тәрізді денелер кеңінен орын алған. Олар: түрлі әшекейлік бұйымдар және киіз үй. Киіз үйдің табаны дөңгелек болса, керегелері доға пішіндес болғандықтан, шеңбер жасайды.
Киіз үй – шеңбер мен дөңгелектерден тұратын қазақтың ұлттық өнерінің ерекшелігін бейнелейтін құрылыс.

Устемирова Д.