Презентация, доклад на тему Математика пәнінен Масштаб тақырыбына презентация(6 сынып).

Дархан ауылы, “Ғани Мұратбаев атындағы жалпы орта мектебі” коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Ашық сабақ

ал пілдің массасы 5 тонна. “Қатынас құрамыз 50:5» - деді сайқымазақ. “Тышқан пілден 10 есе ауыр» Сайқымазақ дұрыс айта ма? 

Жауабы: жоқ , сайқымазақ әртүрлі өлшем бірліктерін қолданды, дұрыс істеді ме: Былай істеу керек: 5 т = 5 000 000 г ; 50 : 5 000 000 = 1 : 100 000. 

аймақтар, мемлекеттер немесе географиялық карталарда жер жүзінің бөліктері көрсетіледі. Карта бетіндегі әр сызық, әр штрих – жер қопарушылардың, саяхатшылардың, зерттеуші – ғалымдардың көпжылдық еңбектерінің нәтижесі.   Қазақстан картасына қараңдаршы –біздің еліміздің, туған жеріміздің картасы. Атластарыңды ашыңдар. Ел ордасы Астана қаласын табамыз және біздің облысымыздың басты қаласы Шымкент қаласын табыңдар. Енді Астана қаласы мен Шымкент қалаларының арақашықтығын сызғыш арқылы өлшеңдер. Қандай арақашықтық табылды? Айтыңдаршы, негізінде солай ма? Жоқ. Астана мен Шымкент қалалырының арасындағы арақашықты біз кейін табамыз.  Картада жер беті кішірейтілген түрде көрсетіледі. Мысалы, 1 километр картада – бұл 1 сантиметрге тең кесінді.  Картадағы кесінді неше есе кем жер бетіндегі арақашықтықтан?   1см/ 1км  Біз кесіндінің ұзындығының жер бетіндегі сәкес арақашықтыққа қатынасын таптық. Бұл өлшем масштаб деп аталады.  Анықтама  Картадағы кесінді ұзындығының оған сәйкес жер бетіндегі қашықтыққа қатынасын масштаб деп атайды.  Масштаб, картадағы арақашықтық жер бетіндегі арақашықтық неше есе кем екенін көрсетеді.   Картада 1см  Жер бетінде 1км = 100000см  Масштаб 1 : 100000  Дәптерлеріңе жазыңдар : Масштабтың жазылуына көңіл аударыңдар . Масштаб 1 : 100000 сандық деп аталады. 

Жетісай-Шымкент (Жауабы 189 км)  2-ші топ –Жетісай-Өскемен (Жауабы: 1354,5 км)  Картаға қарап облысымыздың масштабы қалай берілгенін көреміз.: 1см – 105км.  Бұл атаулы масштаб..  Ал енді Астанадан Шымкент қаласына дейін арақашықтыққа қайтайық. Жер бетіндегі арақашықтықты есептеңдер. (Жауабы: 840 км)  Ал енді картаға қарайық. Бұл жәй карта емес, ол топграфиялық карта. Ол сол жер туралы толық мәлімет бере алады. Ол карта арқылы көпірлер салу, темір жолдарын салу, газ құбырларын орналастыру жұмыстарты жүргізіледі. Ол картаны басқа да мамандар пайдаланады. Бұл картада масштаб басқаша берілген. Ол сызықтық масштаб деп аталады.   Бүгінгі сабақта біз масштабты қолдану салаларымен таныстық, ол жер бетіндегі арақашықтықты картада кескіндеу.  Практикада үлкен детальдарды кескіндеуге тура келеді (мысалы, машиналарды, ұшақтың детальдарын, кеме) және ең кішкентай (атом моделі, сағаттың детальдары және т.б). Сондықтан, сызуда, кескіндеуде үлкен детальдарды кішірейтеді, ал кішкентайларды –үлкейтеді. Сол үшін масштабты қолданады. Толық бұл туралы сендерге сызу сабағында түсіндіреді. 

да, орныңа тұр.  Алақанды соғайық,  Аяқты да басайық.  Ал, кәнекей ,балақан.  Қолдан бұтақ жасайық,  Оған да жылы жел соғып,  Бетімізден үрлейді
Ағашпен бірге қозғалып,
Жоғарыға қол созып
Бізде енді тынышталамыз
Жел тоқтады,біз демалдық  Сабағымызды жалғастырамыз 

сұрақтар пайда болды?  • Қандай тапсырма қиын болды?  • Сабақта не ұнады?  VI. Үй жұмысы   Өз бөлмеңді 1:100 масштабын қолдана отырып ені мен ұзындығын дәптерге сызу.  §6.1 № 190, 193