Слайд 1Балқаш қаласы
5 – 7 СЫНЫПТАРҒА АРНАЛҒАН МАТЕМАТИКА ПӘНІНЕН
ТАҢДАУЛЫ КУРСЫНЫҢ
БАҒДАРЛАМАСЫ
Тақырыбы:
«МАТЕМАТИКАЛЫҚ
ЛОГИКА ӘЛЕМІ»
Құрастырған:
Балқаш қаласы Сәкен Сейфуллин атындағы
№7 мектеп – гимназиясы КММ
математика пәні мұғалімі: Нуржанова А.Г
КММ Қалалық гимназия
математика пәні мұғалімі:Тикей М
Слайд 2Зерттеу жұмысымның мақсаты:
Оқушыларға стандартты емес шарттармен берілген есептерді анықтауға көмектесетін
жаңа терминдерді енгізу, логиканы күнделікті өмірлік жағдайларда қолдануға үйрету. Әртүрлі әдістермен логикалық есептерді шешуге үйрету, есептердегі олардың практикалық маңыздылығын көрсету, соның ішінде тұрмыстық есептерде конструктивті ойлайтын оқушыларды айқындау. Олимпиадалық есептерді шешу барысында алған білімдерін практикалық түрде пайдалана білу.
Слайд 3Зерттеу жұмысымның міндеті:
Оқушының ойын дамыту;
Кеңес бере отырып, бағыттап оқыту;
Ізденушілік, зерттеушілік жұмыстарын ұйымдастыру;
Оқушылардың ғылыми, техникалық, кәсіпшілік қызығушылықтырын қалыптастыруға жағдай жасау,
бейім таңдауда өз тағдырын өзі шешуге мүмкіндік беру;
Оқушылардың стандартты логикалық
операцияларды жылдам және дұрыс орындау
іскерлігін дамыту.
Логикалық ойлау мәдениетін дамыта отырып,
оқушының математикаға деген қызығушылығын арттыру.
Оқытуды оқушының дамуына бағыттай ұйымдастыру.
Мұғалім мен оқушы арасындағы тең құқылы
қарым –қатынасты сақтау.
Жеке тұлғаның танымдық әрекет иесі болуына күш салу.
Күрделі есептерді шығаруға машықтандыру.
Слайд 4Өзектілігі:
Әртүрлі мазмұндағы логикалық есептерді
шешу жолдарын іздестіру, таныстыру.
Болжам:
Егер математиканы
оқыту процесінде
логикалық есептерді шешуге көп
көңіл бөлінсе, онда әр оқушының
дарындылық қабілетін аша аламыз.
Слайд 5Күтілетін нәтиже:
Есептердің себебі мен салдарын айқындай білу, дәстүрлі емес есептердің
шығару жолын жүйелей білу.
Есептерді құрастыру, өзін-өзі тексеру, өзін-өзі бағалау,
логикалық есептерді жылдам есептеу және есепті
шығару жолының ретін сақтау.
Математиканың өмірмен байланысын анықтау,
есептерін шығарудағы маңызды орнын түсінуі керек.
Берілген есепті классификациялау, қарапайым есептерді құрастыру.
Логикалық есептерді әртүрлі тәсілдермен шеше білу.
Мүмкін варианттарды графтар, схемалар және кестелер арқылы таңдау.
Алған білімдерін практикалық есептерді шығаруда пайдалана білу.
Берілген құрал бойынша есептердің негізгі тақырыптарына
сандар теориясы,ойын теориясы, мәтіндік есептерді шығару, логикалық есептер,
кесте, граф бойынша берілетін есептер енгізілген.
Слайд 8Математикалық логика дағдысын қалыптастырудың
5 – 7 сыныптар бойынша көрсеткіші
Слайд 9 Логика (гр. λογική - «талдауға құрылған», λόγος — «сөз», «сөйлем», «ойлау»,
«ақыл») — ойлау, оның формалары мен заңдылықтары туралы ғылым. Логика дәлелдеу мен теріске шығарудың белгілі бір әдіс-тәсілдері қаралатын ғылым теориялар жиынтығын құрайды.
Логика дегеніміз не?
Слайд 13«Теңдеулер шешу» тақырыбына
ұсынылатын есеп:
.
Мысал
Қыңыр есепке құмар
кісіден біреу оның жасын сұрапты, онда ол былай деп жауап беріпті: Менің 3 жылдан кейінгі жасымды 3 еселеңіз, содан соң 3 жыл бұрынғы жасымды 3 еселеңіз, ақыры алғашқы көбейтіндіден соңғы көбейтіндіні шегеріңіз. Сонда дәл менің жасымды табасың . Ол кісі неше жаста ?
Шешуі: Х – жаста дейік. Сонда 3 жылдан кейінгі жасы (х+3) және 3 жыл бұрынғы жасы (х – 3 ) болады
3 (х+3) - 3(х – 3 ) = х
3х+9 – 3х+9 – х =0
х - 18 =0
х =18
Слайд 14? «Қызықты әрі тосын жағдайлар»
Ойын-сауық кешінде 20 биші болған. Мария
жеті жігітпен, Ольга сегіз жігітпен, Вера тоғыз жігітпен билеген, ал Нинаның өзі жігіттердің барлығымен билеген. Ойын-сауық кешінде қанша биші жігіт болған?
Ш ешуі:
Егер белгісізді сәтті таңдап алса, есеп өте оңай шешіледі. Биші жігіттердің саньн емес, биші қыздардың санын іздейміз, оны х арқылы белгілейік:
1- Мария 6+1 жігітпен биледі
2- Ольга 6+2 —»—
3- Вера 6 + 3 —»—
х- Нина 6 + х—»—
Мынадай теңдеу құрамыз: х+(6 +х) =20, бұдан х=7,
сондықтан биші жігіттердің саны: 20 – 7 = 13.
Слайд 15
Ұлттық мазмұнды логикалық есептерді шешудің жолдары.
Мысалы: «Екі сегіз он алты, және
сегіз, және алты жанап жүрген бір алты, қосындысы неше алты?»
Шешуі:2·8=16+8+6+6=36=6·6
Ұлттық мазмұнды есептер адамдарды аңғарымпаздыққа, алғырлыққа, ой ұшқырлыққа тәрбиелейді.
Слайд 16Ұлттық мазмұндағы есептер
Есеп. Егер сіз қай жылы туғаныңызды білгіңіз келсе:
Туған жылға 9
– ды қосып, 12 – ге бөлгендегі қалған қалдығы
өзіңіздің туған жылыңыз (қазақша) болып шығады.
Қазақша жыл аттары:
1. Тышқан
2. Сиыр
3. Барыс
4. Қоян
5. Ұлу
6. Жылан
7. Жылқы
8. Қой
9. Мешін
10. Тауық
11. Ит
12. Доңыз
Мысалы: Менің туған жылым 1994 жыл.
І. Қазақша қай жылға келетінін білу үшін 9 – ды қосып,
12 – ге бөлейін.
1) 1994 + 9 = 2003
2) ит жылы туған екенмін
Слайд 17
Олимпиадаға дайындалуға ұсынылатын логикалық есептер:
? Мұғалім оқушыларға 415327
және 8373 сандарының көбейтіндісін табуды берді. Жәнібек есепті бірінші орындап, жауабы 328363624 деді.
- Бұл қате, - деді Алишер.
- Неге, сен әлі шығарған жоқсын ғой, -деп Жәнібек ашуланды.
- Сонда да оның қате екенін көріп тұрмын, -деді Алишер.
- Кімдікі дұрыс?
Шешімі: Алишер дұрыс айтты.
1)Соңғы цифралардың көбейтіндісі бірге аяқталуы керек.
2)Екі тақ санның көбейтіндісі тақ санға аяқталуы керек.
Слайд 18Қиынырақ есептерді
шешу жолдары.
Слайд 19Қорытынды
Математикалық логика – баланың интелектісін, дербес ойлауын, шапшаңдылығын, жан –жақты ойлауын,
зеректілігін дамытуға бағытталған. Математикалық логиканы жоғары деңгейде білу көп еңбекпен келуі қажет. Сондықтан логика көп ізденісті, ойлауды талап етеді. Әр түрлі логикалық есептерді шешуді жүзеге асыруда мүмкіндіктерді есептеудің тәсілдерін көрсету.