Презентация, доклад на тему Қазақстан тарихынан презентация Тақырыбы:Мен қазақпын

ұстанды.
Ежелгі қазақ жері бодандыққа түсті.
Орыс патшасы қазақтарды көрші халықтарға айдап салып отырды,сөйтіп өзінің мызғымас үстемдігін ұзарып 1917 жылға дейін қазақ даласын билеп келді.
Қазақ шаруалары өрісінен айрылып жұтқа ұрынды.

«ӨЗ ТАРИХЫН БІЛМЕГЕН ХАЛЫҚ,ӨЗІН ДЕ СЫЙЛАМАЙДЫ»

Н.НАЗАРБАЕВ

ұстанды.
Ежелгі қазақ жері бодандыққа түсті.
Орыс патшасы қазақтарды көрші халықтарға айдап салып отырды,сөйтіп өзінің мызғымас үстемдігін ұзарып 1917 жылға дейін қазақ даласын билеп келді.
Қазақ шаруалары өрісінен айрылып жұтқа ұрынды.

«МЕН ҚАЗАҚПЫН-МЫҢ ӨЛІП,
МЫҢ ТІРІЛГЕН»

Сыныптан тыс іс-шара


Өткізген: Абуева Г.С.

ұстанды.
Ежелгі қазақ жері бодандыққа түсті.
Орыс патшасы қазақтарды көрші халықтарға айдап салып отырды,сөйтіп өзінің мызғымас үстемдігін ұзарып 1917 жылға дейін қазақ даласын билеп келді.
Қазақ шаруалары өрісінен айрылып жұтқа ұрынды.

Қазақ халқы азаттық үшін талай қиындықты бастан кешірді. Бірақ ешқашан мойымады, күресе білді. Азаттық таңы туатынына кәміл сенді. Бүгінгі біз өмір сүріп отырған бақытты да шат заманды бізге сыйлады.Енді тарихымызды саралап, кейбір тарихи оқиғаларды еске түсіріп өтейік.

тайпаларының шапқыншылығына ұшырады. Бұл тайпалар Азияның ішкі шалғай аудандарының ұлан – байтақ жерін иеленген еді.

мен елді мекендер, сәулетті сарайлар мен мешіттер, суландыруі жүйелері әдейі киратылды, өңделген егістіктер караусыз калды. Мындаған колөнер шеберлері құлдыкка айдап әкетілді. Халық ашықты. Бұрын болып көрмеген қаталдык, жауыздык әрекеттерге жол берілді.
-Монғол шапқыншылығы жаулап алған елдерінің экономикалық және мәдени дамуына тежеу салды.
Қазақстанның егіншілік және калалық мәдениеті мешеу қалды. -Марко Полонын айтуына қарағанда, монғолдар жаулап алған жерінде калалардың «әскер енгізуге бөгет жасайтын камал-қабырғалары мен кақпалары болуына рұксат етпеді. Осылай ауыздыкталған халық көнбіс келеді, бас көтере алмайды».
Монғол үстемдігі орнағаннан кейінгі он жылдың ішінде калалар қиратылып, егістік жер мал жайылымына айналдырылды.

ғасырдың екінші жартысы мен XX ғасырдың 80-жылдарын қамтыды.

XVIII— XIX ғасырларда қазақ халқы сырттан төнген экспансияғаXVIII— XIX ғасырларда қазақ халқы сырттан төнген экспансияға қарсы үздіксіз күрес жүргізді. Қазақ қоғамы XVIII ғасырдың алғашқы жартысында Жоңғар хандығыменXVIII— XIX ғасырларда қазақ халқы сырттан төнген экспансияға қарсы үздіксіз күрес жүргізді. Қазақ қоғамы XVIII ғасырдың алғашқы жартысында Жоңғар хандығымен, оның артын ала Цинь империясыменXVIII— XIX ғасырларда қазақ халқы сырттан төнген экспансияға қарсы үздіксіз күрес жүргізді. Қазақ қоғамы XVIII ғасырдың алғашқы жартысында Жоңғар хандығымен, оның артын ала Цинь империясымен, Орталық АзияXVIII— XIX ғасырларда қазақ халқы сырттан төнген экспансияға қарсы үздіксіз күрес жүргізді. Қазақ қоғамы XVIII ғасырдың алғашқы жартысында Жоңғар хандығымен, оның артын ала Цинь империясымен, Орталық Азия хандықтарымен өз еркіндігі үшін тынымсыз күрес жүргізіп, ең соңында Ресей империясымен бетпе-бет келді.

халқының жоңғарXVIII ғасырдағы қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық жолындағы күресі — Отан қорғау мақсатын көздеді. Отан соғысы мен ұлт-азаттық қозғалыстың мақсаты ортақ — елдің мемлекеттік тәуелсіздігі мен аумақтық тұтастығын сыртқы қауіптен қорғау.

дегенде,бір парақ өағазға түскен уәдесін алсақ та жеткілікті”

Отаршылдықтың зардаптары:
Патшалы Ресей Қазақстанды өзіне қосып ала отырып,таза отаршылдық саясат ұстанды.
Ежелгі қазақ жері бодандыққа түсті.
Орыс патшасы қазақтарды көрші халықтарға айдап салып отырды,сөйтіп өзінің мызғымас үстемдігін ұзарып 1917 жылға дейін қазақ даласын билеп келді.
Қазақ шаруалары өрісінен айрылып жұтқа ұрынды.

1731-1914 жылдар

қабылдау туралы хан ұсынысын императрица Анна Иоанновна қабылдады.
1930 жылы 10 қазанда Әбілқайыр мен кіші жүздің 29 старшыны Ресейдің қол астына кіруге ант берді

күштер мен күрес тәсілдеріне байланысты мынадай кезеңдерге бөлуге болады. Бірінші кезең — XVIII ғасырдың соңы және XIX ғасырдың екінші жартысы аралығын қамтиды. Қазақ қоғамындағы қалың бұқара атсалысқан азаттық қозғалыстың бұл алғашқы кезеңінде белгілі объективті себептерге байланысты билеуші әлеуметтік топ жетекші рөл атқарды. Сырым Датұлы (1783—1797 жылдары), Исатай Тайманұлы (1836—1838 жылдары), Кенесары Қасымұлы (1837—1847 жылдары), Есет Көтібарұлы (1847—1858 жылдары) және Жанқожа Нұрмұхамедұлы (1856—1857 жылдары) бастаған көтерілістер, ең алдымен, орталық езгіге қарсы наразылықтың көрінісі болатын.

болған қозғалыс.

бастаған көтеріліс1836—1838 жылдардағы старшын Исатай Тайманұлы бастаған көтеріліс халық бұқарасының отаршыл билікке, сондай-ақ сол билікке сүйенген Жәңгір хан1836—1838 жылдардағы старшын Исатай Тайманұлы бастаған көтеріліс халық бұқарасының отаршыл билікке, сондай-ақ сол билікке сүйенген Жәңгір хан бастаған феодалдар тобына қарсы ашу-ызасының сыртқа шығуы

олармен тең қарым-қатынаста болу керек деп есептеді. Ол патша әкімдеріне жазған бір хатында: Есіл, Нұра, Ақтау, Ортау, Қарқаралы, Қазылық, Жарқайың, Обаған, Тобыл, Құсмұры, Ақият, Тоқзақ сияқты ата-бабаларымыз мұра еткен жерлер қазіргі патша тұсында бізден тартып алынып, бекіністер салынды. Күн сайын біздің жерлерімізді басып алып, әскери қамалдар салу арқылы халықты ашындыруға жол берілуде. Мұның өзі біздің келешегіміз үшін ғана емес, бүгінгі тіршілігіміз үшін де қауіпті болып отыр деп көрсетті.

хатында ол былай деп жазды: "1825-1840 жылдар аралығында олар біздің ауылымызды 15 рет тонауға, талауға салды. Мұндай қысым мен тонауға, талауға, кісілерімізді өлтіруге шыдай алмаған біз бетіміз ауған жаққа көшуге мәжбүр болдық. Бірақ, олар бізге мұнда да тыныштық бермеді. Сондықтан мен, Қасымұлы қолыма қару алып халқымның ұлы күресін басқаруға шықтым”.

бірінші – экономикалық , екінші – саяси дағдарыс. Соғыстың салдарынан елдің шаруашылығы қирады, өндіріс орындары тоқтады, теміржол қатынасы бұзылды, ауыл шаруашылығы күйреді. Бұл дағдарыс жұмысшылар мен шаруалардың өкіметке деген үлкен наразылығын туғызды.  Патша өкіметі бұл дағдарыстан шығудың жолын таба алмады, сөйтіп елді басқару қабілеті төмен болды. 

айында құлауына себеп болды. Оны Ақпан төңкеісі деп атайды. Осы төңкерістің нәтижесінде қос өкімет - жұмысшылар мен шаруалардың кеңесі және буржуазиялық Уақытша өкімет құрылды.  Бұл көтерілістің аяғы 1917 жылы революцияға,одан әрі азамат соғысына ұласты.Қыста қыстауда,жазда жайлауда көшіп жүретін еркін халыққа бұл революцияның,азамат соғысының ,қала берді қолдан жасалған Кеңес үкіметінің қажеті бар ма еді...

*

жасаған баяндамасында М.Әуезов 1 млн 700 мың қазақ қырылғанын көрсеткен.Бұл көрсеткіш 1922 жылдың :
қаңтар айында -1625386-ға;
наурыз айында- 1714334-ке;
сәуір айында -2305391-ге;
мамыр айында -2092407-ге;
маусым айында -2019485-ке;
жыл аяғында 2875430-ға жетті.
Ақырында аштыққа ұшырағандар саны 3 миллионның үстіне шақты.

ішінде қазақтан басқа халықтың шығыны-0,4 млн
Қазақтардың осы жалдардағы саны 40 жылдан кейін ,1969 жылы ғана қалпына келді.

дейін қалпына келтіре алмаған қазақстандық төрт ұлт туралы мынадай ресми деректер келтіруге болады.
Мысалы, 1926-1937 жылдар аралығында қазақтар – 3,627,6 мыңнан 2,181,5 мыңға дейін, украиндар – 860,2 мыңнан 549,6 мыңға дейін, ұйғырлар – 63,4 мыңнан 33,4 мыңға дейін, өзбектер – 129,4 мыңнан 110,0 мыңға дейін кеміп кетті. Олар осы он жыл аралығында барлығы 1,816,2 мың адамын жоғалтқан екен. Голощекиннің құрығынан құрбан болған жазықсыз жандардың бейнесін мәңгілікке есте тұту мүмкіндігі енді ғана туды.

*

Сталин үкіметі жүргізген зұлмат 1937 жылы шарықтаған шегіне жеткен еді. Ол өз пікіріне, әрекетіне қарсының көзін құртып, партияны өзінің бағытында жұмыс істеуге жұмылдырды. Елдегі «жауларына», оппозициялық күштерге қарсы жазалаушы орган Ішкі Істер Халық Комиссариатын (НКВД) құрды. Сотсыз үкім шығарушы органдар «екілік» және «үштіктер» күшейе түсті. Олар тұтқындағыларды сырттай жоғарғы жазаға ұшыратты. Одақтас республикалардың барлығында бұрынғы «ұлттық ауытқушылыққа» айыпталғандарына және партия өкілдеріне қарсы жаппай репрессия ұйымдастырылды. 

реакцияшыл” тіптен, контрреволюцияшыл” деп бағалады

Голощекин

М.Тәтімов “Зұлматтың ауыр зардабы” атты еңбегінде 1937-1938 жылдары қазақстандықтардың 44 мыңы түрмеде, ал оның 22 мыңы атылған деп айтады. 1936-1938 жылдар арлығында 29 әртүрлі “контрреволюциялық ұйымдар” ашылып, 1937-1938 жылдары 160 мың адам қуғын-сүргінге ұшыраған.

саясаттың қанды шеңгеліне ілініп, 1937-нің зұлматты жылдары құрбан болған қазақтың маңдай алды азаматтарының жамбасы жерге тиген жер бүгінгі күні белгілі болып жатыр. Ол – Талғар ауданына қарасты Әли елді мекенінің Диханбай қыстауында. Осы жерде 2,5 мың озбыр саясат құрбандары мәңгілік дамыл тапқан. Қай жерден топырақ бұйырғанын біле алмай, ах ұрып, аңсаумен жүрген асыл жарларың, ұл-қыздарың, арысым деп ардақ тұтқан халқың көк байрағын төмен салып тағзым етіп келіп тұр бүгін бастарыңа. Бұған да тәуба! Топырақты туған жер төсінен бұйыртқанын тәуба! Академик Манаш Қозыбаевтың айтуынша, бұл жерде жерленген 2,5 мың адамның 499-ның есімдері анықталыпты. Ол тізімді Ресей қауіпсіздік комитетінің қызметкерлері табыс етіпті. Ресейліктер табыс еткен құжат бойынша 499 боздақ, не бары 14 күнде атылып, осы жерге құпия түрде көмілген. Алматыға жақын жердегі Жаңалық деген жерде 1937-1938 жылдардағы тоталитаризм құрығының құрбандары, дүние жүзіне әйгілі жазушылар мен ақындар .Б.Жұмабаев, С.Сейфуллин, І.Жансүгіров, Б.Майлин, дарынды оқымыстылар А.Байтұрсынов, Асфендияров, ірі мемлекет және қоғам қайраткерлері, шаруашылық жетекшілері, өндіріс
саласындағы озаттар жерленген.

Отан соғысына қатысуымыз да аз шығын алып келген жоқ. Досына адал,дұшпанына қатал қазақ елі қару ұстауға жарайтын азаматтарын түгелдей майданға аттандырды.
Кеңес елі бойынша 27млн адам қырылса,
400 мыңы қазақстандықтар еді.

жарылысты құрады. Олардың 116-сы ашық болды, яғни жер бетіндегі немесе әуе кеңістігінде жасалды. Семей полигонында әуеде және жер бетінде сынақтан өткізілген ядролық зарядтардың жалпы қуаты 1945 жылы Хиросимаға тасталған атом бомбасының қуатынан 2,5 мың есе көп болды. 1949 жылғы 29 тамызда тұп-тура таңғы сағат жетіде көз ілеспес жылдамдықпен ұлғайып бара жатқан отты доп кенеттен Жер денесіне қадалып, оны шарпып өтіп, аспанға көтерілген. Отты шардан соң, сұрапыл қуат пен көз қарастырар сәуле бас айналдырып жібергендей бір сәтте жер қабығының ыстық күлі мен иісі көкке көтерілген. Жер лыпасының өртең иісі қолқа атар түтіннің ащы иісін қолдан жасалған жел әп-сәтте жан жаққа таратты. Таяу жерлердегі сирек ауылдарда тұратын адамдар дір ете түскен жер мен жарты аспанды алып кеткен от-жалынға таңырқап, үйлерінен қарап тұрған. Жалғыз түп шөп қалмаған, түтігіп қарайып кеткен даланың тұл жамылғысы. Жан-тәсілім алдында жанталасқан тышқандардың, қарсақтардың кесірткелердің өлі денесі табылған. Семей маңындағы радиациялық әсер аймағында тұратын 500 мыңдай адам осы сынақтан азап шекті.

1979 ж. 12 желтоқсанда Кеңес Одағы басшыларының шағын тобы (Л.И. Брежнев, Ю.В. Андропов, М.А. Суслов, Д.Ф. Устинов, А.А. Громыко) Ауғанстанға кеңес әскерін енгізу туралы шешім қабылдады. Сөйтіп, 1979 ж. 27 желтоқсанда КСРО әскерлері Ауғанстан шекарасынан өтіп, онда 1989 жылдың 15 ақпанына дейін соғыс қимылдарын жүргізді.

бұл елді тастап шығуына тура келді. Халық үшін бұдан асқан қасірет бар ма? Н.Назарбаев

979 қазақстандық жауынгер қатысты
780 қазақстандық қаза тапты,
соның ішінде 11-і қордайлық
22 адам хабар-ошарсыз кетті

Ауған соғысының зардаптары;

көтерілісі — 1986 жылы 17 — 19 желтоқсан аралығында Алматыда болған қазақ жастарының КСРО үкіметінің отаршылдық, әміршіл-әкімшіл жүйесіне қарсы наразылық іс-қимылдары. Бостандыққа, тәуелсіздікке ұмтылған қазақ халқы тарихындағы елеулі оқиға болып табылады

*

сол бір ызғарлы үш күн әлі де көкейден кетер емес. Бұл атышулы оқиға қазақ халқының басына каншама қасірет әкелді. Соның ішінде талай ұл-қыздарымыздың қаны судай ақты. Қаншама жас қыршын кетіп осыншасы жазықсыз жұмыстан немесе оқудан қуылды.
Сол бір қиын қыстау күндерде тоқырау кезеңінің жандайшаптары жоғарғы басшыларының сойылым соғып, оқиғаның анық-қанығына бармай-ақ халықты ұлардай шулатты емес пе?
Енді міне, сол күндерде зәбір көрген жастардың арман-мақсаттарының алдал екенін бүгінгі таңда кім де болса мойындап отыр. Адам жанына өмір бойы ұмытылмастай салынған таңбаға кім жауап береді?Талай боздақтарымыз қайғы-қасіретке душар болып, көбі мүгедек болып қалды.

тұру
тас түрменің №21 камерасы
21 Мамыр - Ату жазасы
21 Ақпан - Ақталу күні

Қайрат Рысқұлбеков

жанған алауы.
Өздеріңдей өр намысты жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы.

Л.Асанова

С.Мұхамеджанова

Қ.Рысқұлбеков

“Жазықсыз жараландың ба, жас ұрпақ”.