Презентация, доклад по химии на тему Темір және оның қосылыстары (10 класс)

тотығу дәрежелері?
Жер қыртысындағы хромның массалық үлесі?
Ең қатты металды ата?
Хромның ПЖ орны?
Хромның валенттіліктері?
Хромның оксидтері?
Хромның гидроксидтері?
Хромның қышқылдары?

Үй тапсырмасын тексеру

VIБ топ
II, III, VI
CrO, Cr2O3, CrO3
Cr(OH)2, Cr(OH)3
H2CrO4, H2Cr2O7

Жауаптары

Бағалау критериі:
«5» - 10-9
«4» - 8-7
«3» - 6-4
«2» - 3-0

Қолданылуы

жұмыс (кестемен жұмыс).

Химиялық таңбасы _____
Атом құрылысы + ) ) ) )
Электрондық формуласы: _____________
Реттік нөмірі _____
Атом массасы _____
Валенттілігі _____
Периоды _______
____топ __________ топша

үлесі 5,1%. Көптеген метеориттердің құрамында темір бар, сондықтан оны ертеде “аспан” және “жұлдыз” тасы деп атаған. Жер қыртысында темір көптеген минералдар түзеді. Темірдің маңызды өнеркәсіптік кендері: қызыл теміртас (Fe2O3), магниттік теміртас (Fe3O4), пирит (FeS2). Елімізде темір кендерінің үлкен қоры Рудный темір кені бассейінінде және Орталық Қазақстанда бар.

3H2 = 2Fe + 3H2O
соның ішінде алюминтермиялық әдіспен:
Fe2O3 + 2Al = Al2O3 + 2Fe
және көміртек (ІІ) оксидімен тотықсыздан-дыру арқылы:
Fe3O4 + 4CO = 3Fe + 4CO2

7,87 г/см3. Балқу температурасы жоғары – 15390С. Темір иілімді, магниттелетін және оны жоғалтатын қасиеті бар, осыған орай техникада кеңінен қолданылады. Темірді электрмотор, электрмагнит трансформаторларының өзекшесін және микрофон мембранасын жасауға қолданылады. Іс жүзінде темірдің құймалары – шойын мен болат көбірек қолданылады.

(+2, +3) көрсетеді, ұшқын шашыратып жанады:
3Fe + 2O2 = Fe3O4

темірді тотықтырады:
2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3
Fe + S = FeS
3Fe + C = Fe3C

= FeO + H2
Концентрлі азот және күкірт қышқылдарында темір енжарланады, өйткені ерімейтін қосылыстардың қорғағыш қабатшасымен қапталады.
Сұйылтылған азот және күкірт қышқылдарымен әрекеттесіп, темір тотықсызданады:
Fe + 4HNO3(сұйық) = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
Fe + H2SO4(сұйық) = FeSO4 + H2
Темір белсенділігі төмен металдарды олардың тұздарынан тотықсыздандырып, ығыстырып шығарады:
Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu

тотығатын қара ұнтақ, оны мына реакция бойынша алады:
Fe2O3 + CO 2FeO + CO2
Қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен әрекеттесіп тұз түзеді:
FeO + 2HCl = FeCl2 + H2O
FeO + CO2 = FeCO3

ең тұрақты оксид, қызыл-қоңыр түсті, минералы гематит.
І. Алынуы: 1) 2Fe(OH)3 = Fe2O3 + 3H2O
2) 3Fe + 2O2 = Fe3O4
3) 3Fe + 4HOH = Fe3O4 + 4H2
ІІ. Химиялық қасиеттері:
қышқылмен Fe2O3 + 3H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3H2O
қышқылдық оксидпен Fe2O3 + 3SO3 = Fe2(SO4)3
негізбен Fe2O3 + 2NaOH = 2NaFeO2 + H2O

келеді.
Fe (II) гидроксиді – ақ түсті, ал Fe (III) гидроксиді – қызыл-қоңыр түсті. Олар суда ерімейтін заттар.
І. Алынуы. FeCl2 + 2NaOH = Fe(OH)2 + 2NaCl
FeCl3 + 2NaOH = Fe(OH)3 + 3NaCl
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O = 4Fe(OH)3

тұздарының көмегімен анықтайды.

3FeCl2 + 2K3[Fe(CN)6] = Fe3[Fe(CN)6]2 + 6KCl
темір (II ) гексацианоферраты ( III ) турнбулл көгі
4FeCl3 + 3K4[Fe(CN)6] = Fe4[Fe(CN)6]3 + 12KCl
берлин көгілдірі темір (III) гексацианоферраты (II)

қолданылады.
(NH4)2SO4 ∙ FeSO4 ∙ 6H2O – Мор тұзы, тотықсыздандырғыш ретінде пайдаланылады.
Fe(NH4)2 ∙ (SO4)2 ∙ 12H2O – темір-аммонийлі ашудас, тері илеуде қолданылады.
Fe2O3 – темір сүрегі (бояу) шатырларды бояуда, болат пен шыны беттерін тегістеуде, термиялық пісіруде қолданылады.

ә) мыс б) калий  2. Темір периодтық жүйеде қай топта орналасқан  а) VIII топ, негізгі топша; ә) VIII топ, қосымша топша топша; 3. Темір қандай валенттілік көрсетеді? а) ауыспалы; ә)тұрақты  4. Темір атомының сыртықы энергетикалық деңгейінде неше электрон болады?
а)2 электрон; ә) 3 электрон 5. Темір металдардың ішінде таралуы жағынан қай металдан кейін тұр? а) мыс ә) аллюминий 

массасы қанша? 3. Темір қандай металл (түсі) 4. Темірдің периодтық кестедегі орны: 5. Темірдің валенттілігі

2,3

 а)темір (III) гидроксиді
2. FeO  ә) темір (II) сульфаты
3. FeSO4  б) темір (II) оксиді
4. Fe(OH)3  в) мыс (II) сульфаты

 а)темір (III) гидроксиді
2. FeO  ә) темір (II) сульфаты
3. FeSO4  б) темір (II) оксиді
4. Fe(OH)3  в) мыс (II) сульфаты

1в, 2б, 3ә, 4а