Презентация, доклад по географии на тему Америка Қошма Штатлири (9 сынып)

вә ижтимаий географияси 9«Ә» синип Пән муалими: Усенова А.

тоғрисида чүшәнчә бериш.

Риважландуруш:
Оқуғучиларниң ойлаш қабилийитини, билимлик дәрижисини риважландуруш, өз алдиға ишләшкә үгитиш.

Тәрбийәвий:
Тәбиий пайдилиқ қезилмилирини үнүмлүк пайдилишқа, йәр байлиқлирини сақлашқа үгитиш.

Шималий Америкиниң хәритиси.

Дәрисниң типи: Арилаш дәрис.

Дәрисниң усули: Чүшәндуруш, соал-жавап.

Дәрисниң бериши:
І. Уюштуруш
ІІ. Өй тапшурмисини сораш
ІІІ. Йеңи дәрисниң мәхсити билән тонуштуруш
VІ. Йеңи дәрисни чүшәндуруш
V. Йеңи дәрисни бәкитиш
VІ. Йеңи дәрисни пишиғдаш
VІІ. Баһалаш
VІІІ. Өйгә тапшурма бериш

сораш:
1.Шималий Америкиниң аһали сани?

доллар
Пайтәхти: Вашингтон
Әкимчилик қурулуми: Федеративлиқ республика 50 штаттан туриду

(9 млн. 363 миң км²) бойичә Россия, Канада, Хитайдин кейин төртинчи орунни егиләйду. Мәмурий тәркиви 50 штаттин, Вашингтон шәһири билән Колумбия округидин тәркип тапқанлиқтин, дөләт Америка Қошма Штатлири дәп аталған. Пайтәхти — Вашингтон шәһири.
Жәнубий чегариси – Мексика, шималий – Канада. Россия билән чегариси Беринг боғизи арқилиқ өтиду. Шундақла Америка Қошма Штатлириға Кариб деңизидики Пуэрто-Рико арали, Теч океандики Америкилиқ Самоа, Мидуэй, Гуам вә б.).

ятқан мөтидил вә субтропикилиқ бәлбағларда орунлашқан. Аляска штати субарктика вә арктикилиқ, Гавай штати – Теч океанидики тропиклиқ бәлбағда. Йәр рельефиниң 1/2-сини егиз тағлиқ йотилар билән пака тағлар елип ятиду. Кордильер билән Аппалачи тағлириниң арисида әлниң ички түзләңлири ( Мәркизий түзләң) орунлашқан. Атлантика океани әтрапида Атлантика вә Мексика ойманлиқлири ятиду. АҚШ-тики әң егиз тағ – Мак-Кинли (6193 м).
АҚШ пайдилиқ қезилмиларға бай. Униң ичидә төмүр, никель, кобальт, алтун, күмүч, уран кан орунлири тәрәптин дуния йүзидә алдинқи орунларда.
Таш көмүр (Аппалачи тағлири), нефть билән тәбиий газниң (Мексика ойманлиғи, Улуқ түзлиңи) мол запаси бар. Кордильер тағлири рәңлик вә қара металларға бай.

йетәкчи саһаси. Униң энергиялиқ балансида нефть вә газ йетәкчи орунни алиду, еғир вә йеник санаәт риважланған. Машина ясаш санаити автомобиль, авиация электр техникиси саһалириға түрлүк жабдуқларни чиқириду. Егиликниң йетәкчи саһаси - машина ясаш санаити. АҚШ-ниң 125 шәһиридә автомобиль чиқирилиду. Детройт шәһири – «автомобильлар пайтәхти». Сиэтл шәһиридә«Боинг» самолети ясилиду. Лос-Анджелес шәһири космослуқ техника билән электроника мәркизи. Транспортниң барлиқ түри риважланған.

егилиги жуқури дәрижидә тәрәққий әткән. Бу дөләт ашлиқ, сүт, гөш, қуш гөшини ишләп чиқиришта дуния йүзидә биринчи орунни алиду. Шималдин жәнупқа қарап буғдай, көмүқонақ, пахта, арпа, сулу, қәнт қомучи өстирилиду.
Мал чарвачилиғида қара мал, чошқа, қой, қуш өстирилиду.
АҚШ-ниң бир жиллиқ тапавити адәм бешиға һесаплиғанда
25 миң долларға йеқин.

Илгәрқи йәрлик хәлиқ 1% әтрапида. ХІХ әсирниң бешидин Йәр шариниң 70 дөлитидин 55 млн. Йеқин адәм көчүп кәлгән. Америкилиқлар 200 жилдин ошуқ тарихи бар АҚШ дөлитиниң мәнпийити үчүн хизмәт қилиду. Уларни яш чеғидин дөләт рәмизлирини һөрмәтләшкә, Вәтәнни сөйүшкә, әмгәк қилишқа тәрбийиләйду. Аһалиниң 3/4 қисми шәһәрләрдә туриду, умумий сани 9 миңға йеқин шәһәр бар.

көпийиши тәбиәткә чоң зиян кәлтүрмәктә. Шуңлашқа АҚШ тәбиитини қоғдаш, өсүмлүкләр билән һайванатлар дуниясини сақлап қелиш мәхситидә миллий парклар қурулди. Тунжа миллий парк 1872ж Йеллоустон вадисида қурулди. Бүгүнки күндә АҚШ зиминида 50-тин ошуқ миллий парк бар.

(1872ж). Мәйдани 9 миң км2. Униң зиминида иссиқ гейзерлар, көлләр, ташқа айланған дәрәқлири билән дунияға тонуш. Бу йәрдә 3 миңдин ошуқ гейзер учришиду. Уларниң ичдики әң йоғини – «Алып» гейзери, етилип чиққан суниң егизлиги 91 м-ға йетиду.

ошуқ, чоңқурлуғи 1800 м-ғичә) орунлашқан.

оттура еқимида. Эри билән Онтарио көллириниң арисида Ниагара дәрияси 100 метрегизликтин төвәнгә қарап ақиду. Суниң гүрүлдүши 25 км йәргичә йетиду. Туризм риважланған.

орунлашқан аймақ. Голливудта дунияға
Тонушлуқ Голливуд бульвари билән Вайн-стриттики аләмгә тонушлуқ
адәмләрниң исми йезилған 2600 юлтузлуқ тротуар бар. Көплигән актерлар
мошу йәргә келип, аләмгә тонуш болған.