Презентация, доклад на тему Қазақстан жазықтары 8- cынып

Тектоникалық қозғалыс дегенді қалай түсіндіңіз?  4. Рихтер деп нені атайды?   5. Қазақстанда жер сілкінісі болатын аймақ?   6. Бедлент деп нені атайды?   7. Ең ежелгі қатпарлық? 8. Ең жас қатпарлық?   9. Тау жынысының жасын анықтаудың әдістері?   10. Бор, юра, триас қай эраның дәуірлері?
11. Қазақстанның өсімдіктерін зерттеген ?   12. «Сібірдің сызба кітабы» кімнің еңбегі ?
13. Қазақстанның ең биік нүктесі?   14. Теңіз деңгейінен ең төмен жатқан жері?  15. Ең ежелгі платформа ?  

жер сілкінудің 12 балдық шкаласы  5. Оңтүстік шығысы  6. Жарамсыз жерлерді  7. Байкал қатпарлығы  8. Альпі қатпарлығы  9. Абсолюттік, салыстырмалы  10. Мезазой  11. А.Н.Красов  12. С.Ремезов  13. Хан тәңірі  14. Қарақия ойысы  15. Шығыс Еуропа 

Солтүстік Қазақ

Торғай,Үстірт, Жем, Бетпақ дала, Балқаш маңы

Жалпы Сырт

Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау

Тянь-Шань, Жоңғар Алатауы, Сауыр-Тарбағатай, Алтай

бөлігі енеді. Жазықтың казақстандық бөлігі Мұғалжар және Үстіртпен, оңтүстігінде Маңғыстаумен шектеседі. Республика аумағындағы Жалпы Сырт қыраты, Каспий маңы ойпаты және Орал алды (Жем) үстірті осы аймақтың құрамына енеді.

Пайдалы
қазбалары

Өзендері мен көлдері

Климаты

тұзды күмбездердің көтерілуіне байланысты пайда болған жарықшақтарға жиналған. Пермь, триас, юра, бор және палеоген қабаттарында сақталған.
Қазір бұл ауданда Теңіз, Қарашығанақ, Жаңажол сияқты мұнай мен газ кен орындары жұмыс істейді. Пайдалы казбалардан ас тұзы, бор, құрылыс материалдары (құм, саз балшық және т.б.) өндіріледі.

мен теңіздерден алыс жатуы себеп болады. Қысы суық, қаңтардың орташа температурасы солтүстігінде -15°С, оңтүстігінде -8°С. Сібір мен Арктикадан суық ауа енген кезде температура -40°С-қа дейін төмендейді. Көктемде, күзде үсік жүріп тұрады. Жазы ыстық, қапырық, шілденің орташа температурасы 22°-24°С. Аңызақ желдер жиі соғады.

Қысы -15°С,-8°С

Жазы 22°-24°С.

Жауын-шашынның орташа мөлшері солтүстікте 350 мм, оңтүстікте 140 мм.

Жем. Жайық өзені Орал тауының оңтүстік беткейінен басталып, Каспий маңы ойпатына ағып шыққан соң, кең арналы өзенге айналады. Ені 300-500 м шамасында.
Ойыл (ұзындығы 800 км) - Жайық өзенінің бір саласы. Ол да Орал тауынан басталып, Жайыққа құйған. Кейінгі жылдары шаруашылыққа суын көбірек пайдаланудан жазда арнасы құрғап, Жайыққа жетпей қалып жүр. Негізінен, қар суымен қоректенеді. Суы егістікке, жайылымға пайдаланылады.
Жем өзені (ұзындығы 712 м) - Мұғалжар тауының батыс беткейінен бастау алады. Каспий теңізіне құяды. Соңғы жылдары ол да теңізге 50-60 км жетпей тартылып калады. Қар суымен қоректенеді.
Көлдердің ең үлкені - Каспий теңізі. Ол аумағының үлкендігіне байланысты теңіз деп аталады. Жер шарындағы ең үлкен тұйық көл. Қазақстанға көлдің солтүстігі мен солтүстік-шығыс бөлігі кіреді. Негізінен өзендер суымен қоректенеді. Қыста қатады. Бағалы балыққа бай.

ызғарлы, қар жамылғысы тұрақты және оның қалыңдығы 15 – 25 см. Қатты желдер жиі болып тұрады. Оның орташа жылд. 5,5 – 6,5 м/с. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 150 – 300 мм. Қаңтар айындағы ауа темп-расы –15 – 17С, шілдеде 22 – 24С. Ойпат оңтүстігінің климаты континенттік.
Мұнда қыс біршама жылы. Қар жамылғысының қалыңд. 10 – 15 см, қиыр оңтүстігінде тұрақты қар жамылғысы болмайды. Қаңтар айындағы ауа темп-расы –5 – 11С, жаз айлары өте ыстық әрі қуаң. Шілдедегі ауаның жылдық орташа темп-расы 26 – 29С. Жазда құм беті 80С-қа дейін қызады. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлш. 70 – 180 мм аралығында.

шағыр, итсигек, баялыш, сексеуіл, қара сексеуіл, қара жусан.

жазық. Ол оңтүстіктен солтүстікке қарай еңіс, яғни ылдилай береді. Оңтүстігінде Сарыарқамен шектеседі.

Пайдалы қазбалары

Климаты

Өзендері мен көлдері

Топырағы мен өсімдіктері

Жануарлары

темір рудасы өндіріледі. 
Рудный қаласында байыту комбинаты жұмыс істейді. Әйет , Лисаков кен орындарында никель мен көмірдің мол қоры табылған. 
Хромит, боксит, кобальт кендері барланған. Құрылыс материалдарының да қоры мол.

Жауын-шашынның 60%-ына жуығы (350 мм) жаз айларында жауады.
Шілденің орташа температурасы 18-20°С, қаңтарда -17-19°С. Арасында -30-35°С-тық аязды күндер жиі болып тұрады. Қар қалың түседі, орташа қалыңдығы 30-50 см-ге жетеді.

оңтүстік-батыс беткейіндегі мұздықтардан басталады. Ертіс өзенінің Солтүстік Қазақ жазығында ағысы баяу. Омбы қаласына дейінгі 1000 км-ден астам бөлігінде Ертіске бірде-бір сала құймайды. Тобыл өзені құятын тұстан бастап Ертістің суы молайып, өзен арнасы бірнеше тармаққа бөлінеді. Омбы қаласы тұсында өзен аңғарының ені 6 - 8 км болса, Тобылдан сағасына дейін онан да кеңейіп, 20-35 км-ге жетеді. Ертістің төменгі ағысындағы басты салалары: сол жағынан - Тобыл, Есіл, Вагай, Қоңды, оң жағынан - Омь, Тарта, Демьянка келіп құяды.

кара топырақ пен лесс тәріздес саздың үстіне түзілген күңгірт қызыл-қоңыр топырақтан, бозды, бетегелі шөптесін өсімдіктерден тұрады. Қарабас пен қылтықсыз арпабас, ашық жасыл шатыр гүлді сәбізшөп жәнө басқа гүлдер өседі. Өзен аңғарларындағы аллювийлі cop мен сортаң топырақта cop шөп, ылғалды шөптесін аралас қалың қамыс кездеседі. Орманды жерлер Қостанай мен Солтүстік Қазақстан облыстарында таралған. Онда ауданы кішілеу, далалық орман типі басым. Қайың мен көктерек шоқ-шоқ боп өсіп тұрады.

ұқсас. Бұлан, елік, қоян, қарсақ, дала күзені, қасқыр, түлкі мекендейді, кемірушілерден сұр тышқан, дала алақоржыны, аламан, сарышұнақ сияқты түрлер тараған. Өзендер мен көлдерде Солтүстік Америкадан әкелінген ондатр жерсіндірілген. Өлке сулы, нулы болғандықтан, құстар көп мекендейді. Су айдындарында аққу, қаз, үйрек, шағала ұшып-қонады. Далада тырна, дуадақ, бүркіт кездеседі. Орманды далаларда кәдімгі сарыторғай, қараторғай, шұбар шымшық сияқты еуропалық түрлер мен ақ құр, сұр құр, ақ тұмсық қарға, тоқылдақ, сұңқар, күйкентай және т.б. құстар ұя салады. Орман шетінде, далаларда бөдене, бұлдырық, безгелдек, шәукілдек ұшады. Қысқа қарай сұр және ақ кекіліктер келеді.