Презентация, доклад на тему Урок по биологии на тему Пищеварение

директордың орынбасары және биология пәні мұғалімі
Сапарбекова Талша Мусакуловна

қызметтерін атқаратын мүшелердің жүйесі

онтогенездік тұрғыдан асқорыту жүйесін төрт бөлімге бөледі: бас бөлімді — ауыз, жұтқыншақ (аран), алдыңғы бөлімді - өңеш пен қарын (асқазан), ортаңғы бөлімді — ашы ішектер (он екі елі ішек, аш ішек, мықын ішек) мен ірі асқорыту бездері (ұйқы безі, бауыр), артқы бөлімді - жуан ішектер (бүйен, тоқ ішек, тік ішек)

қиылысады.
2.Өңеш:
Ұзындығы: 25м болатын ас қорыту мүшесі, 11 кеуде омыртқасында асқазанға ашылады.
Асқазан:
1.Кіреберіс   2.Шығу    3.Сопақша       4.Қиғаш        
5.Сақина
Ішектер:
Аш ішек  5,5-6м                                                         
    Тоқ ішек  1,5-2м                                                

Ас қорыту жолы:

аз, керісінше көкөніс пен жеміс-жидектердің көп болғанын қадағалайды. Жаңа піскен жеміс-жидектер мен көкөністер-адам ағзасын жиналған қождарды(шлактан) арылтып, қажетті дәрумендермен толықтырады. Олар адамның қартаюына жол ашатын, құрамында токсикологиялық заттары бар ет өнімдерін жемеуге кеңес береді.
Тиімді тамақтанған адам біраз ауру-сырқауға ұшырамай, оларды оңай жеңіп отыратын болады. Тиімді тамақтанудың мезгілсіз, ерте қартаюдан алдын-ала сақтандырудағы маңызы зор. Асқазаны, жүрек-қан тамыры т. б. сырқатқа ұшырағанда тамақтанудың арнайы ойластырылып жасалған рационы мен режимі емнің бір түрі болып табылады.

4.Зурынә –
5.Міскөру –
6.Мйа –
7.Инматив –

№1 Адасқан әріптер

Ас қорыту

Қоректік заттар

Ферменттер

Нәруыз

Көмірсу

Май

Витамин

?

?

?

?

?

?

?

құрылыс материалы
2.Нәруыздар                 ә)организмдегі негізгі
энергия көзі 3.Көмірсулар                б)нәруыз текті зат

4.Майлар                       в)өсімдікті,жануартекті
тамақ өнімдері
5.Витаминдер                г)әрі энергия көзі, әрі
құрылыс материалы
6.Тағамның құрамы     д)организмнің тіршілік
әрекетіне қажет
органикалық
заттардың жеке
тобы

қанға сіңірілетін заттар витаминдер, су.
3.Адам организмінің орташа алғанда 60 пайызы су болатыны есептелген.
4.Организмдегі негізгі энергия көзі көмірсу тәуліктік қажеттілігі 400-450 гр
5.Адамның нәруыз тәуліктік қажеттілігі 100г болып келетін және көмірсуда, майда нәруызға айнала алмайды.
6.Витаминдердің жеткіліксіз мөлшерінен организм әлсіреп, әртүрлі аурулар авитаминоз пайда болады.
7 . Кальций сүйек пен тіс құрамына кіретін, зат алмасуға қатысатын қоректік зат.
8.Организмде су әртүрлі заттардың еріткіш рөлін атқарады, көптеген химиялық реакциялар судың қатысуына байланысты.

№3 Биологиялық диктант

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

Витаминдер
Адамның тәулігіне пайдаланатын ас тұзының мөлшері .... 6-7 гр
Тағамның құрамында ағзалық заттар ыдырағанда бөлінетін... энергия
Асқорыту жолының кеңейген мүшесі .... қарын
Тоқ ішектің соңғы бөлімі ... тік ішек
Бауыр жасушаларынан бөлінетін сұйықтық ... өт
Жасуша жарақшасынан өту үшін тағамдық заттар
алдымен қандай күйге айналады? Ерітінді
Май ыдырағанда энергияның бөлінуі ... 39,8 кДж
Ирелеңдеп орналасқан мүше ... Аш ішек
Тіс сауытының сыртын қаптайтын зат ... кіреуке (эмаль)
Өттің түсі ... сары қоңырқай
Ағзаның құрылыс материалы ... нәруыз
Күрек тістердің саны ... 8
Сілкейдің құрамындағы судың мөлшері ... 99,5 пайыз
Өсімдік майының ағзаға сіңуі ... Тез

Тест тапсырмалары

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

бүрлер
Ауыз қуысы кіреберісінің аты ... ұрт
Түскі аста пайдаланатын тамақ мөлшері ... 30 пайыз
Суды артық пайдалану ... зиян
Ересек адамның тістерінің саны ... 28-32
Нәруыздар ағзада өздігінен ... түзілмейді
Төменгі бөлімі қарынмен жалғасатын мүше .... өңеш
Сілкей бездерінің саны ... 3 жұп
Бауырдан тәулігіне бөлінетін өттің мөлшері ... 0,5-1 литр
Қарын мен тоқ ішекті байланыстыратын мүше ... Аш ішек
Тоқ ішектің ұзындығы .... 1,5-2 метр
Тәулігіне адам ағзасына қажетті нәруыз мөлшері ... 100-120 грамм
Адам ағзасындағы ең ірі асқорыту безі ... бауыр
Ішек және қарын ауруларын тарататындар ... Шыбын, таракан
Адамға тәулігіне қажетті көмірсулардың мөлшері ... 400-450 грамм

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?

?