Презентация, доклад по биологии на тему Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ, табиғаттың оны айтуға тілі жоқ

химия, биология пәнінің мұғалімі
Хожа Ақбота
Биология пәні:6-сынып

жерге түскен тамшым едің
Кім білсін қаншама әлі шырқарымды
Кім білсін қай күні сені қырқарыңды

ойлау қабілеттерін,
шапшаңдығын дамыту,
белсенділіктерін арттыру;

Тәрбиелік:
өзі тұрған өлкенің
өсімдіктерін күтіп баптауға,
құстарын қорғауға тәрбиелеу,
талаптануын арттыру;

ҚОРҒАУ”

ІV – КЕЗЕҢ. “МУЗЫКАЛЫҚ ҮЗІЛІС”

V – КЕЗЕҢ. “ҚЫЗЫҚТЫ ЖҰМБАҚ ШЕШУ”

VІ – КЕЗЕҢ. “ ЗООВИКТОРИНА”

ІI– КЕЗЕҢ. “КАПИТАНДАР ЖАРЫСЫ”

Жоспар

Қына жастан
Ақыл тастан-депұрпағын ақылдылыққа ,білімділікке баулыған. Ендеше ақыл-білім ұшқырлық пен ойлылықты қажет ететін
бүгінгі сайысымызға қош келдіңіздер.
Бүгінгі біздің білім додасының тақырыбы табиғатқа
арналады.
“Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ
Табиғаттың оны айтуға тілі жоқ ” -демекші табиғатты аялау,қастерлеу әр адамзаттың парасаты,парызы.
Ал бүгін біздің оқушыларымыз Раушан және Қыран
тобына бөлініп пікір сайыс өткізеді,өз ойларын,
өнерлерін,білімдерін ортаға салады.

КІРІСПЕ:

айналаң.
Қарай бергім -қарай бергім келеді,
Шіркіндерге қараса көз тоймаған.
Бағбан атам гүлін күтер күн ара,
Олар Назгүл,Айзат,Жанар,Динара.
Күткендіктен жайнап өсіп келеді,
Гүлназ,Маша,Аймара мен Айсара.
Туған өлкем гүлге толсын құлпырып,
Көбелектер құмарланып ұмтылсын.
Гүл туралы әсем әндер шырқалып,
Гүлім деген жүректерге жыр тұнсын.
Біз гүлдерміз қызыл,көкпіз,сарымыз,
Суармаса ауырады жанымыз.
Бөлмең сенің түрленеді гүлменен,
Үйіңізге баптап күтіп алыңыз.

туған елдің аспаны
Көз ілместен шекараны қорғаймыз
Қыран құстың сенетіні қос қанат
Олар Әсет,Әлішер,Мади,Азамат
Үміт күтер ұландарың тұр міне
Наурызбек,Данияр және тұр Манат
Ел туында қыран бүркіт қалқыған
Біз де ұшармыз сол қыранның артынан
Тәрбиелі азамат боп өсеміз
Тәлім алып ата-баба салтынан

қыран бүркіт ер жігіттің жігерін ұстап отырады деп бағалап,құсбегін қадірлеп халқымыз өр рухты ер жүрек ұлдарын қыран құсқа теңеген.Қазақтың саятшылыққа әуелден ақ жаны құмар екені мына бір аңыздан аңғарылады.
«Ертеде бір атақты саятшының әкесі алғаш қар жауған күні қайтыс болыпты.Сонда әлгі саятшы жігіт
Атам өлсе қойылар
Атан өлсе сойылар
Дәл осылай қан сонар
Іздесем қайдан табылар-деп аңға шығып кетіпті”- дейді.
Қыран-батылда ұшқыр,тұмсығы өткір ,ірі денелі жыртқыш құс.Еліміздің таулы аймақтарында ұя салады.Алтай тарбағатай тауларында кездеседі.Ол жайлы білмейтін қазақ жоқ шығар.Қыран құсты аң аулауға көп пайдаланғандықтан азайып барады.Қазақ халқы атақты,әйгілі адамдарды қыран құсқа теңеген.Қазақтың батыр қыздары Әлия мен Мәншүкті қыран құсқа теңеуге болады.Қыран құс аспанда қалықтап ұшып жүріп 300-400м жердегі шөптің арасындағы тышқанды көріп қояды екен.Міне қыранның қырағылығы.Бізде дәл осылай қырағы,алысқа ұшатын алғыр,қазақ халқының болашағы,бетке ұстар азаматы боламыз.

Қыран тобының атын қорғауы

болып келе жатқан мол қазына.Әр-бір бұлақты,жалғыз дәнді де ждағаттық пен сақтау,қамқор болу басты міндеттеріміздің бірі.Судың,ауаның ластануына кім кінәлі,ормандардың ,аңдардың азаюына кім кінәлі,бәріне кінәлі өзіміз яғни адамдар.Бұрын
Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ,
Оны айтуға табиғаттың тілі жоқ –деуші едік,енді табиғаттың тілі шыққан сияқты.Оның жауабын алып жатырмыз.Өзіміз ойланбай жасаған әрекеттерімізден өзіміз зардап шегеміз.Оған күнде-күнде жұмыр жердің әр тұсында болып жатқан табиғат апаты куә.
Ағылшын халқында :Жер бетінде жалғыз ағаш,жалғыз көл,жалғыз өзен қалғанда ғана өміріміздің қаншалықты қажет екендігін түсінеміз-деген нақыл сөз бар екен.Олай болса табиғатсыз адамның күні жоқ.Жарқын болашаққа мықты денсаулық пен аяқ басу үшін жер ана алдындағы борышымызды өтейік,кешірім ретінде жанашырлық үлесімізді қосайық,тал егейік,гүл егейік,бұлақ көзін ашайық,көше, өзен бойы арналарын қыс бойғы қоқыстан арылтайық жас достар.Атадан мал қалғанша,тал қалсыдеген сөз бар.Міне осы сөздің арқауында Республикамызда “Жасыл ел”бағдарламасы жүріп жатқанын бәрімізде білеміз.Бұл бағдарламаның,іс-шараның басты мақсаты елімізді көгалдандыру.Көгалдандыру арқылы құрып бара жатқан орманымызды қалпына келтіру,ластанған ауаны қолымыздан келгенше тазарту болып табылады.Табиғат халақ қазынасы.Оны қастеллеп,мәпелеу-біздің абыройлы борышымыз.

Раушан тобының атын қорғауы

Ән салып аламын
Кез-келген ұяға
Жұмыртқа саламын

Көк орамға қонады
Қанаттарын қағады
Көлден рахат табады

Өсекшіге ұқсап
Құйрығы ұзын ала,
Бұл қандай құс бала?

Көзі өткір қырағы.
Қасқыр,түлкі,бұғыға
Шабуылға шығады.
Өзі күндіз жүреді
Елік қоян бүреді.
Қияға салар ұясын
Бұл құсты кім біледі?

қалдырған.
Тышқан,құс аңдып жүреді,
Жеке өмір сүреді.
Тиын мен құрға сұқтанып,
Зияны кейде тиеді.
Айтыңдаршы,балалар,
Бұл құсты кім біледі?

қай құс?
3.Дүние жүзіндегі ең кішкентай құсты атаңдар.
4.Екі ғана саусағы бар құсты атаңдар.
5.Өте сәнді құсты атаңдар.
6.Қай құс өзінің атын қайталайды.

Іздеймін мен әр бұта,
Ана қыры Әр талымды.
Қызыл қырман бүгінде, Момынымды,тентегім, арқалымды.
Қала бірі. Кім қайырып береді кваганы?
Қайда кетті , Кім қайырып береді тарпаңымды?!
Кім маған айтады енді Нысанаға мықтап бір ілінгенге
Атыраудың құланы- Тіршілік жоқ...
Онагры?! Дүние бүлінген бе?!
Жер айтады осылай, Құмырсқалар құрыса,оның орнын
Күн айтады, Толтыруға болмайды піліңмен де!
Күн айтады, Қуанышын,қайғысын,
Көңілді мұңайтады. Мұңын көріп,
Ақтөбеде бір кезде піл болғанын Жылжып жатыр осылай күн ілгері.
Кім біледі бүгінде? Мамонт қана емес қой
Кім айтады? Опат болған
Айла көп-ті адамда, Жатыр мамонттың інілері!
Айла көпті. Жарқырап-ақ тұрғанда көктем нұры,
Айласына талайды айғақ етті. Қасірет пен қайғының жеткен бірі.
Қылыш тісті жолбарыс- Хайуанаттар ғана ма зәбір көрген,
Жерлес біздің Хайуанаттар ғана ма кеткен құрып?!

Қызыл кітап

жер-көктен.
Дүние бір таңғажайып күйге еніп,
Көк көбелек қонды гүлге именіп,
Қуанышын сыйғыза алмай,
Көл үстінде ұзақ ұшты инелік.
Біз өкшелер тық-тық етіпбасқанда,
Тебіреніс байқалады тастан да.
Самғай-самғай,
Суға сіңген нілдей боп,
Сұңқарларың жоқ боп кетті аспанда!
Қара көздер қарсы алдынан өткенде,
Қайран жігіт қалай шыдар от-демге!
Көңіл көкте ,
Өзің бірақ төменде,
Қанатсызға қандай қиын көктемде!

Табиғат тойы

бір кезде,
Енді,міне,қалды пілде азайып.
Ауру қазір табиғаттың бүйрегі.
Мықтыларың мықтылықтан күйреді.
Жунглиде жүргізбейтін жау жүрек
Жолбарыстың өзі де әбден сиреді.
Қайран күндер!..Көңілсіз көл қоғалы.
Қайда олардың киесі мен обалы?
Алыптардың алыбына жататын
Киттерің де барады тез жоғалып.
Сирей-сирей құстар менен балықтар,
Жер анаға ұятты боп қалыпты ар...
Жолбарысты,пілді,китті ойласам,
Түседі еске опат болған мамонттар.
Табиғаттың бір перзенті,
Бір ұлы-мамонт қайтып келмейді енді тіріліп,
Дүниеге сыймайтын не жының бар.
Айналайын ірілік-ай,ірілік!

Қызыл кітап

көңілді кір шалады
Көлдер қайда жататын сұқсыр қонып?!
Қайда барсаң бір түтін бықсыр келіп...
Ақ көжек боп өкпеңе кірген самал
Шығарында шығады сұп-сұр болып!
Мұзды мұхит сол,мүмкін,қалпында әлі.
Мән берген жоқ әлі оған жарқын халық.
Мазут жұтып, ауырған бидауамен
Көріебейді бүгінде алтын балық.
Шуда түтін шалқыған от төсінде
Шұбап тұрып алады көкке сіңбей.
Айналасы қызарған кейбір бұлттар
Ауру малдың қабарған өкпесіндей.
Бар дейсің бе –өмірде азап ондай!
Дүние азса ол енді азады оңбай!
Адам таза болмайды ешқашанда
Айналайын табиғат таза болмай!

Табиғат тазалығы