Презентация, доклад Энергозатраты человека и пищевой рацион (на татарском языке)

- калориялелеге
Туклану нормалары
Туклану режимы

эшләү интенсивлылыгына, ризык кабул иткәннән соң күпме вакыт үтүенә, тышкы тирәлек температурасына бәйле.

дип атала.
Төп алмашу – тереклек эшчәнлеге процесслары өчен тотылган энергия, кешенең үзендә иң аз тотылган энергия.

аксымлы продуктларны чыгарганнан соң;
иртә белән йокыдан уянганнан соң;
уңайлы температурада;
Кешенең психик тынычлык халәтендә булуы мөһим: укырага, язарга һәм нинди дә булса акыл хезмәте һәм физик эш белән шөгыльләнергә, йокларга ярамый.

алмашу

=

+

Бер вакыт берәмлегендә кешедә фактик энергия тотылу гомуми алмашу дип атала

мускул эшенә, ашауга һәм азыкның кайнатылуына, организмның эсселек һәм салкынлыкка каршы торуына тотыла. Энергиянең чынлыктагы тотылуын карап китик

тиеш

Аксымнар, майлар һәм углеводларны үзләштереп, организм кирәкле матдәләрне генә түгел, бу матдәләрдәге энергияне дә ала:
1 г аксым яки 1 г углевод → 4,1 ккал, яки 17,18 кДж
1 г май → 9,3 ккал, яки 38,96 кДж

тиеш
Аксымнар - 100 - 110 гр.
Майлар - 60 - 80 гр.
Углеводлар - 400 - 500 гр.
Авыр физик эш башкарганда, туклыклы матдәләр бер ярым тапкыр артыграк таләп ителә.
Бала яки яшүсмер өчен организда тотылганнан якынча 30% ка артыграк энергия таләп ителә.
Поляр өлкәләрдә яшәүчеләр майлы азыкны күп кабул итәләр.

углеводлар  Азык төрле, тәмле һәм файдалы булырга тиеш! 

2. Көнгә 4 тапкыр ашарга кирәк:
- Иртәнге аш (30% ) – ит, балык, эремчек һәм сөт ризыклары;
Икенче иртәнге аш (10%) - углеводларга бай азык – бутерброд, булочка, җиләк-җимешләр;
- Төшке аш (40%) - кайнар аш, ит яки балык белән гарнир, салатлар;
- Кичке аш (20%) - сөтле яки яшелчәле ризыклар.