Слайд 1Оңтүстік Қазақстан облысы
Қазығұрт ауданы
Алтынтөбе ауылы
“Алтынтөбе” жалпы орта мектебі
Биология пәнінің мұғалімі:
Ашаматова
Гулфия
Слайд 3 Дұрыс және бұрыс стратегиясы
1.Тыныштық күйде адам
тыныс алғанда 500 мл ауа жұтады.
2.Ересек адамда өкпенің тіршілік сыйымдылығы 3500 мл құрайды.
3.Тыныс алу қозғалыстары шеткі жүйке жүйесі арқылы реттеледі.
4.Орталықта қозу жүріп импульстер ми арқылы қозғалтқыш нейрондардың бойымен сыртқы қабырғааралық бұлшықеттер мен көкетке жіберіледі.
5.Тыныс орталықтары сопақша мида болады.
6.Адреналин және тироксин тынысты жиілетеді.
Слайд 47.Темекіде адам организміне зиянды 100-дей әртүрлі заттар болады.
8.Өкпе,бронхылар ,өкпеқап ауруларын анықтаумен
пульмонолог дәрігер айналысады.
9.Тұмау бактерия арқылы таралатын ауру.
10.Мектеп бөлмесінде сабақ басталғанға дейін шамамен,1 куб метрде 2600 микроб болса,1-інші ауысымдағы сабақ аяқталғанда 13500 микроб болады.
11.Адам тыныс алғанда атмосфералық ауаның құрамында 79 пайыз оттек болады.
12.Өкпенің тіршілік сыйымдылығын өлшейтін құрал спирометр деп аталады.
13.Темекі шегу рак ауруының бір себебі болып табылады.
14.Жүрек массажының қарқыны минутына 20 рет басу.
15.Тыныс алғанда қабырғааралық бұлшықеттер жиырылып,
қабырғаларды көтереді ,көкет жайпақтанып,құрсақ қуысындағы мүшелерге қысым түсіреді.
Слайд 51. ......адамның арқауы.
2.Ас атасы ...... .
3.Арпа ...... ас екен,
Алтын ..... күміс
тас екен
Осы мақалдарды таба отырып,жаңа сабақтың тақырыбын ашып алу.
Жаңа сабақ
Слайд 6
Жаңа сабақ
АС ҚОРЫТУДЫҢ
МАҢЫЗЫ
АКТ ны пайдалана отырып,
жаңа сабақ туралы түсінік беру.
Мені тап... кезеңі
1-топ
Біздің жасушаларымыз өздері үйренген сол 3 бөлшектен өзгені қорек етпейді.Қалай ойлайсыңдар,олар 3 бөлшектен жалығады ма?Әрине,жоқ.Мысалы,паравоз көмір “жегеннен” жалықпайды емес пе?Оған ең бастысы көмірдің жанғанынан алынатын энергия қажет.Ол энергия паравозды алға итеретін,қозғалысқа түсіретін күш.Біздің ағзамызды сол сияқты,жасушаға жанатын “от” керек.
Ағзаға қандай от керек?
2-топ
Біздің ағзамызға керек қоректік зат.Оны кірпіш деп те атасақ болады,
ағзамызға қажетті құрылыс материалы.Мысалы,жұмыртқадағы балапан неден тұрады.Балапан да осыдан пайда болады,сол сияқты адам баласы да сол заттың көмегімен жаратылады,өседі.
3-топ
Үй салу үшін адамға цемент керек,бұл цемент ретінде ағзада кальций бар. Энергия көзі ретінде жұмсалады.Құрамында А,Д,Е витаминдері бар.
Тәуліктік қажет мөлшері 80-90 г.Бұл қай қоректік затқа жатады?
Слайд 91.Қараңғыда өседі,
Бергеніңді кеседі.
2.Дәу үңгірдің қақпасы,
Жабылады,ашылады,
Жоқ болса да топсасы.
3.Үсті шарбақ,
Асты шарбақ,
Ортасында тұрар сарнап,
Жалғыз бармақ
4.Үңгірді жайлаған,
Сүйексіз,тиексіз,
Жылмаңдап сайраған
5.Қос жиек
Ортасы ақ сүйек
6.Отынсыз,сусыз піскен ас,
Адамның бәрі ішкен ас
Сандар сыры неде? кезеңі
15-20,19,60-65,400-500,
100,80-90,1,5-2,5.
Тест сұрақтары 1-топ
1.Қоректік заттардың құрамына қандай органикалық қосылыстар кіреді?
А.Нәруыздар,көмірсулар
Ә.Витаминдер,майлар
Б.Минералды тұздар мен су
2.Адам денесіндегі судың орташа мөлшері қандай?
А.20-25 пайыз
Ә.0,6-5,0 пайыз
Б.60-65 пайыз
3.Адам организміне өзгеріссіз сіңірілетін зат
А. Нәруыздар,көмірсулар
Ә. Минералды тұздар
Б.Су
4.Нәруыздың қажеттік тәуліктік мөлшері.
А.80-90г
Ә.100г
Б.400-500г
5.Көмірсулардың қажетті тәуліктік мөлшері.
А.80-90г
Ә.100г
Б.400-500г
Тест сұрақтары 2-топ
1.Нәруыз текті заттар
А.Ферменттер
Ә.Протезалар
Б.Амилазалар
2.Организмдегі негізгі энергия көзі
А.Майлар
Ә.Көмірсулар
Б.Витаминдер
3.Су адам организмінің қанша пайызын құрайды?
А.60-65
Ә.90-95
Б.15-20
4.Тәулігіне адамға қанша литр су қажет?
А.
Ә.
Б.1,5-2,5
5.Майлардың құрамында қандай витаминдер болады?
А.A,B,C
Ә.A,D,C
Б.A,D,E,K
Тест сұрақтары 3-топ
1Майлардың тәуліктік қажетті мөлшері қандай?
А.80-90
Ә.50-60
Б.30-40
2.Организмнің негізгі құрылыс материалы болып табылады?
А.Нәруыздар
Ә.Майлар
Б.Витаминдер
3.Жануартекті өнімдерді тап.
А.Жармалар,жемістер
Ә.Ет,сүт,балық
Б.Нан-тоқаш өнімдері
4.Витаминдер жеткіліксіз болса қандай аурулар пайда болады?
А.Гипотония
Ә.Гипертония
Б.Авитаминоз
5.Протезалар ыдыратады...................
А.Глицерин мен майқышқылдарына дейін
Ә.Көмірсуларды глюкозаға дейін
Б.Нәруыздарды аминқышқылдарына дейін
Слайд 15 Үйге тапсырма
Асқорытудың маңызы
тақырыбына эссе
жазып
келу.