Презентация, доклад на тему Абай шығармаларының тақырыптық ерекшеліктері

бұзылса табады шайтан өрнек,
Періште төменшіктеп қайғы жемек»

«Қартайдық, қайғы ойладық, ұйқым сергек» (1886)
«Қартайдық, қайғы ойладық, ұлғайды арман» (1886)
«Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» (1886)
«Байлар жүр жиған малын қорғалатып» (1886)
«Көңілім қайтты достан да, дұшпаннан да» (1886)
«Бай сейілді» (1890)
2; 3; 11; 24- қара сөздері.

Бұл шығармалардағы заман келбеті, өз қолынан ырқы кеткен халқының тағдырына ақын қиыннан қиыстырған тіл кестесі арқылы іске асуы.

бәрі виноват»

«Сабырсыз, арсыз, еріншек» (1886)
«Бойы бұлғаң» (1892)
«Болыс болдым, мінекей» (1889)
«Мәз болады болысың» (1889)

болам десеңіз»
«Ғылым таппай мақтанба» (1886)
«Интернатта оқып жүр» (1886)
«Тайға міндік» (1990)
«Біреуден біреу артылса» (1886)
«Көзінен басқа ой жоқ» (1891)

Абай заман келбетімен адамның бейнесін беретін алдыңғы шығармаларда заманның ауруын жасырмай ашып берген болса, бұл шығармаларында аурудың «емін» айтып, заманды, адамды түзетудің жасын көрсетеді.

сырын көруге
Көкірегінде болсын көз»
«Базарға, қарап тұрсам, әркім барар» (1986)
«Білімдіден шыққан сөз» (1889)
«Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін» (1889)
«Келдік талай жерге енді» (1889)
«Талай сөз болған бұрын көп айтқанмын» (1895)

Адам адам болып ғылымды меңгеру үшін ықылас, ынта керектігі. Ақынның сөз ұқпайтын замандастарына ыза болуы. Қарасөздерін ұғып есте сақтаудың тәсілдерін айтып ұстаздық-педагогикалық-психологиялық кеңес беруі.

аяқ» (1889)

Бұл өлеңдегі ақынның азаматтық бейнесі, заманын түзетудің жолында көрсетіп оймен тілдің домбыраның қос шегіндей үнделіп келуі, терең оймен оқыс тіркестер, өлең құрлысының жаңашылдығы

не алмайды, салса баптап» (1985)
«Сәуленің болса кеуденде» (1989)
«Тұлпардан тұғыр озбас шабылса да» (1889)
«Тоты құс түсті көбелек» (1902)
41- қарасөз

Халық тағдырын шешуде жеке адамның ролі. Өз басшысын танып- таңдай алмаған халықтың екі талай тағдыры.

шу,
Көбелек пен құстар да сайда ду-ду.
«Жаз» (1886)
«Күз» (1888)
«Қыс» (1888)
«Жазғытұры» (1890)
«Желсіз түнде жарық ай» (1888)
Абай поэзиясындағы табиғат лирикасы. Табиғат лирикасының қазақ әдебиетіндегі Абайға дейінгі жайы.
Әдебиет теориясынан: табиғат лирикасы туралы түсініктерін, кейіптеу , теңеу, эпитет, метафора туралы ұғымдарды бекіту.

ашады өлең,
Өлеңмен жер қойнына кірер денең.
Өмірдегі қызығың бәрі өлеңмен,
Ойласаңшы бос қақпай елең-селең.
«Өлең- сөздің патшасы, сөз сарасы» (1886)
«Біреудің кісісі өлсе, өаралы ол» (1889)
«Адамның кейбір кездері» (1896)
Ақынның өмірге деген эстетикалық талғамы, өлең сөзге қояр талабы, тіл тазалығы.
Әдебиет теориясынан: Өлеңнің ішкі мағынасы мен сыртқы құрылысы, тілі мен көркемдік сипаты.

сонда,
Ойсыз құлақ ала алмас ондайсыйды.

«Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа» (1896)
«Құр айқай бақырған» (1896)
«Құлақтан кіріп бойды алар» (1896)

Абай сазгерлерінің ерекшелігі. Абайдың қазақ әуезін тақырып жағынан байытқаны.

тыншымас.
«Бір дәурен келеді күнге бозбалалық» (1886)
«Жігіттер, ойын- арзан, күлкі -қымбат» (1886)
«Өкініші көп өмір кеткен өтіп» (1886)
«Жастықтың оты, қайдасың» (1889)
«Кейде есер көңіл құрғырың» (1890)
Ұлы ақынның адам өміріндегі достықты жоғары бағалауы

Сіздерге адам ұғлымының мінездері туралы сөз жазып, ядкард қылайын ықылас оқып, ұғып алыңыздар. Оның үшін махаббаттың толады.»

Абайдың қарасөздерінің өзіндік ерекшелігі қарасөз – ұлы ойшылдық заман, халық, бала тәрбиесі адам, оның жаратылысы философиялық, ғылыми, педагогикалық ой-толғаныстары екені тәрбиелік татылымы маңызы.